Sameiningin - 01.02.1932, Page 18

48
Lútersk kirkja
Ekki eru eftirfylgjandi orö nein fullkomin lýsing á lúterskri
kirkju. Því er nú miður. En þau eiga aÖ minna á örfá einkenni
hennar eins og eg hefi kynst þeim eða um þau lesið.
Æfisögur einstakra manna byrja einatt á einhverri greinagerÖ
um ættir þeirra og erfðir. ViS þá ættfærslu skiljast mennirnir og
einkunnir þeirra betur. Eg hygg að svipað sé ástatt hvað áhugamál
mannkynsins snertir. Hið sama gildir um kirkjuna. Menn þurfa
að kynnast ætt hennar og uppruna.
Lútersk kirkja er Guðs ættar. í villu páfadómsins var við-
kvæði siðabótarmannanna: til Krists, til postulakirkjunnar. Þaðan
er erfðafé hennar. Forfeður sína telur hún Pál, Ágústínus, Eúter
og Melankton. Sumir nefna Lúter föður hennar, en Melankton
móður. Saga siðabótarinnar á sextándu öld er saga lúterskrar
kirkju. Hún fæðist í háskóla. Hún vex upp í fóstri manna, sem
Lúters og Melanktons. Auk trúaráhugans er auðkendi þá, taldi
samtíðin þá í fyrsta flokki sinna lærdómsmanna. Andrúmsloft
hinnar endurreistu postulakirkju var frelsi hins kristna lærisveins.
Næring hennar kærleiksorð Guðs og biblían hennar stefnuskrá.
Það, sem knýr fram siðabótarkirkj una, er barátta hreintrú-
aðra lærisveina gegn villu, eigingirni, syndum og fráfalli heiðinna
kirkjuhöfðingja er báru kristið nafn, og spiltum aldaranda. Framan
af svipar kjörum kirkjunnar til æfi Lúters. Hann fæðist er for-
eldri hans eru á ferð, í vetrarríki og fátækt. Hann elst upp við
örðug kjör. Meðan hann gengur mentaveginn er hann til neyddur
að biðja ölmusu. Oft gengur hann til hvílu örmagna og án kveld-
verðar. En við lærdóm sinn heldur hann þó áfram, bljúgur eins
og barn í föðurfaðmi. Þannig var æskuskeið hins örugga andlega
leiðtoga, sem mikill hluti heims telur þarfasta þjón kristinnar
kirkju síðan á tíð postulanna. Thomas Carlyle nefndi Lúter “hinn
kristnaða Óðinn.” Ef til vill hefði Islendingnum þótt betur hæfa að
nefna Lúter hinn kristnaða Þór, með þrumuhamar sannleikans, og
megingjarðir lifandi trúar, er hiklaust réðst til andlegrar hólm-
göngu við Leó páfa, Karl keisara og Hinrik áttunda. Get eg til,
að ýmsum finnist þar ítrekuð sagan um Davíð og Golíat. Lúter
endurfann biblíuna og gerði hana eign alþýðunnar. Og orð Guðs
varð hjartað í lífi hans. Þaðan er það sprottið, að kirkjan sem við