Sameiningin - 01.10.1918, Page 27

251
að menn sé fúsir að berjast fyrir og deyja fyrir stórar hug-
sjónir, þar á meðal ættjarðarást, þá hverfa hugsjónimar og
veröldin verður ekki annað en stór svínastía efnishyggjunn-
ar. Og nema svo, að -hugsj óna-konur fæði menn, sem þannig
eru fúsir að lifa og deyja, verður framtíðin full af hrognum
hinna ólhæfu. Ein allra mannlegra vera skipar góð og vitur
móðir heiðursbekk jafn háan og hrausasti hermaður, því hún
hefir með gleði stígið fram á brún gjáarinnar dimmu og
komið þaðan aftur með bömin, sem framtíðar-árin hafa í
höndum sér. En sú móðir, og þó miklu fremur sá faðir, sem
hörfar undan þeirri þraut 'Mfsinis, verðskuldar sömu fyrir-
litning og hermaðurinn, sem flýr úr orustu. Og 'þjóðin ætti
að sýna sömu sæmd hetjunni frá stríðsvöllunum og móður
inni heima. Lífsnauðsyn þjóðarinnar er, að karlar og konur
komandi tíða séu sannir synir og dætur beljanna, sem nú eru
á vígvöllum. Afsakið engan frá herþjónustu sökum þess, að
hann er kvæntur; en setjið alla ókvænta menn, sem komnir
eru á ákveðinn aldur, þar sem þyngstar eru þrautirnar, og
sjáið ríkulega fyrir þörfum barna hermannanna, svo mæður
þeirra þurfi að því leyti engu að kvíða.
Um þeissi efni getur maður einungis talað með almenn-
um orðum. Á þessu augnabliki eru hundruð þúsunda hraustra
drengja, sem harma þau örlög, að fá ekki að ganga á hólm
við dauðann í orustunum. Eins eru óteljandi menn og konur,
sem harma það, að þau eiga ekkert barn, eða ekki nema eitt
bam. pessir hermenn, sem verða að neita sér um að beita
hreysti í hættu, þessir menn og þessar konur, sem í hjartanu
hungra eftir börnum dagdrauma sinna, eiga engu minni
beiður skilið, en þeir, sem hermanns-nafnbót hafa þegið,
eða þær konur, sem börn eiga af holdi og blóði. Ef einkason-
urinn, sem féll á vágveHinum, á engan bróður, sökum þess,
að foreldrar 'hans hörfuðu frá því með köldu blóði að hætta
sér út í lífs-æfintýrið mikla, þá hverfur sorg vor ekki til
þeirra, en dvelur einungis yfir syninum, sem sjálfur þorði að
kasta sér út í æfintýri dauðans. Ef á hinn bóginn, að hann
er einkasonur af því að öflin huldu neituðu ást föður hans
og móður um annan son, þá syrgjum vér tvöfalt með þeim, af
því að ástmögur þeirra eini féll fyrir sverði Asraels, og af
því að hann drakk löginn svarta, sem engill dauðans byrlaði
homum.
Á þessum dögum er alt fólk í Ameríku kvatt til þjónustu
og fómargjörðar. Fullnægja veitist þeim einum, sem skírðir