Sameiningin - 01.03.1920, Blaðsíða 7
71
inn er komið; eg veit að lyddurnar munu þá lieykjast og
hoknar verða og skjálfa í knjáliðunum. Eg veit, að vér
munum missa ýmsa rír liði voru, sem kjósa heldur að
gerast liðhlaupar, en að standa sem karlmenni í orustu-
gnýnum, er fylkingar fyrir alvöru isíga saman. Yér meg-
um ekki sjá í það. Xú dugar engin vægð lengur. Yér
megum ekki vægja sjálfum oss né vinum vorum. Nú
verðum vér enn þá alvarlegar en nokkru sinni áður, að
vanda líferni vort og framferði, svo að enginn óvinur
fái réttmæta orsök eða ástæðu til að lasta oss fyrir sið-
ferði vort eða efast um einlægni vora. Ef vér þannig
tökum að lifa í dáðríkum og afgjörandi kristindómi, þá
er víst, að vér missum ýmsa meðlimi, sem eru of kveif-
arlegir til að Iþola hitann, en sá missir er ekki svo mikill,
að útkoman verður sigur sarnt, því það er ekki höfðatal-
an, sem ræður úrslitum, heldur liinir heilhuga, sem liafa
í sér ]>rek til að fórna öllu, til þess að vinna alt.
Eg las veturinn 1914 í ensku tímaiti viðtal, sem fór
fram á Englandi, þá fyrir skömmu. Það komu menn til
einhvers af hinum miklu þjóðskörungum Englendinga til
])ess að ráðfæra sig við hann um uppeldisstofnun, sem
átti að koma á fót, hve rnikið hún myndi kosta, og hvern-
ig væri bezt að liaga henni o. s. frv. Svar hans var eftir-
tektavert. Hann sagði: “Peningarnir og fyrirkomu-
lagið er auka-atriði, en eigi hún að ganga vel, þá kostar
hún hjartablóð einhvers, sem er viljugur til að fórna því.”
Eg fann, að iþetta var satt; öll stórvirki innan kristn-
innar og menningarinnar hafa verið unnin með því, að
einhverjir liafa verið viljugir að gefa hjartablóð sitt út
fyrir málefni sitt. Það er ógurlegt afl, sem fólgið er í
hjartablóði sjálfstjórnandi manns. Gíáfur og snilli geta
ekki jafnast á við það. Hinn sterkasti viljakraftur ekki
hamlað upp á móti því.
Byrjun kristindómsins var þannig, að frelsarinn
gaf út Hjartablóð sitt, og það hefir gefið kraft hverri fórn
síðan. Hann valdi ekki hina lærðustu, ekki hina gáfuð-
ustu, ekki hina ríkustu og voldugustu til ])ess að breiða
út hugsjónir sínar og ríki sitt, lieldur vakli hann ólærða,
ltilsiglda, fátæka og lítilsmetna menn til Iþess. Þeir voru
að eins 11, sem fengu þá hina miklu skipun: “Parið og