Sameiningin - 01.04.1916, Blaðsíða 4

34
Páskar.
“ Allir Aþenumenn og atSkomnir, sem sezt hafa þar
að, gáfu sér ekki tóm til annars fremur en að segja eða
heyra eitthvað nýtt” — þannig hljóðar clómur Lúkasar
um þessi brjóstbörn grísku menningarinnar, lýsing hans
á ástandi hennar og þeirra um miðja öldina fyrstu eftir
Krists fæðing. (Post. 17, 21). Sömu lýsinguna á þessi
öld, sem vér lifum á, með öllum rétti; hún er sú lang-
mesta nýjunga-öld, sem enn hefir runnið u|)p í heimin-
um. Kannsóknir og uppgötvanir, byltingar og umrót,
nýmæli í öllum myndum og af öllum tegundum; þetta er
orðið, í andlegum skilningi tal-að, að daglegu brauði
manna. Þeir lifa á þessu, þola til dæmis varla við einn
sólarhring án þess að fá sinn daglega skamt af nýjung-
um í fréttablöðunum. Það er ekki ofsögum sagt um
börn vorrar aldar, fremur en um Aþenumenn, að þau
gefi sér ekki tóm til annars fremur en að segja eða heyra
eithvað nýtt.
Þessi nýjungagirni hefir auðvitað náð sér niðri á
sviði trúarinnar eins og annars staðar, og haft þar á-
hrif bæði á presta og leikmenn. Ekki skal þó að þessu
sinni rætt um byltingarnar í trúarefnum, um afneitun
sögnlegra trúaratriða, sem víð-a, stinga sér niður. Hitt
er enn almennara, að menn halda við gömlu játningarn-
ar, að minsta kosti í orði kveðnu, en heimta, að eitthvuð
nýtt sé út af því efni lagt í hvert sinn er þeir koma til
kirkju. Menn vonast sífelt eftir nýjum skýringum,
nýjum sannindum, er áður hafi verið ókunn eða leg'ið í
þagnargildi, sí-ferskum frumleik í efni og umbúðum
lcenni ngatrinnar.
Þetta er auðvitað gott og blessað, ef ekld fer út í
öfgar. Sannleikurinn guðlegi verðu-r aldrei skoðaður
til lilítar. A því svæði finnur leitandi maður alt af eitt-
hvað nýtt. En leitin gengur úr hófi, ef menn kasta jafn-
óðum því, sem þeir liafa þegar fundið í nýmæla-ákefð
inni. Þetta tvent, gamalt og nýtt, endurtekningar og
umbreytingar, á að vera í jafnvægi í lífi voru. Annars
er lífið ekki heilbrigt. Lífið er eldgamalt og sý-ungt,