Sameiningin - 01.02.1917, Síða 6

358
um kristindóminn. Kristnir menn þurfa á undan öllu öðru
að læra þá list, að hlusta með alvöru og skilningi á orð
Drottins og kenninguna, sem út af því er lögð. pá list
lærir enginn, nema með lotning, ástundun og bænrækni.
Sáttatilraunir Wilsons Bandaríkjaforseta voru auðvitað
lofsverðar í sjálfu sér, en óheppileg voru sum orð hans um
það efni,—því er ekki að neita. Og sérstaka óánægju vakti
tillaga hans um “sigurlausan frið.” Bandaþjóðunum kom
slíkt tal illa, einmitt nú, þegar þeim fanst, eftir þrautir og
íórnfærslur alveg óumræðilegar, að sigurinn væri loksins
kominn í augsýn. En það er ekki að eins af þeirri ástæðu;
um sigurlausan frið er aldrei að tala í lífinu. Slíkur
friður getur með engu móti orðið annað en stundarhlé,
svikafró, afsláttar-samningur við illu öflin, sem vér eigum
í höggi við. Sálin finnur aldrei friðinn í Guði, friðinn, sem
æðri er öllum skilningi, fyr en hún hefir unnið s i g u r.
petta veit hver kristinn maður. í stríðinu við “heims-
drotna þessa myrkurs” ætti herópið að vera þetta: Aldrei
sigurlausan frið.
Ekki er þar með sagt, að það hafi verið ósönn hugsun
eða ógöfug, sem í raun og veru mun hafa vakað fyrir for-
setanum. Hann óttaðist það auðsjáanlega, að sigurvegar-
arnir yrðu of þunghentir, að þeir myndi láta kné fylgja
kviði, ef ekki væri haldið aftur af þeim, og að sú harðleikni
myndi leiða til haturs og svo nýrrar rimmu einhvem tíma
síðar. petta er einmitt mesta hættan, sem nú vofir yfir
vorum málstað—að sigurinn verði að h e f n d, ef vér gæt-
um vor ekki. Um þetta efni þarf almenningsálitið að koma
í ljós, öflugt og ótvírætt, til þess að ekki ráði stjórnmála-
menn einir sáttunum. í huga almennings, bæði hér í landi
og í öðrum löndum bandaþjóðanna, er tilgangur baráttunn-
ar enginn annar en sá, að berja niður hervædda ágengni og
jafna skakkaföllin, sem orðið hafa af hennar völdum áður.
Eyrir þessu verður barist og engu öðru, ef þjóðimar láta
vilja sinn koma nógu eindregið í ljós. Enginn getur sigrað
almennings-viljann, ef hann nýtur sín.
petta er því vort mál, íslenzkra borgara þessa lands,
ekki síður en annara. pessi úrslit, þennan sigur, þennan
írið, sem nú var lýst, eigum vér að þrá af öllu hjarta og
biðja Drottin um hann, og fyrir honum eigum vér að berj-
ast, á vígvöllumj, eða heima fyrir. Að hætta áður en þeim
réttmæta tilgangi er náð, eða að halda áfram stríðinu, eftir