Sameiningin - 01.01.1910, Síða 15

35i
enn kannazt, aS einkunnarorSum sínum Ecclesia plantanda —
kirkjuna verðr að gróSrsetja — hafSi hann veriS trúr í öllium
gjörSum sínum, og þaö, hvernig hann liföi fyrir þá hugsjón,
hefir hafiö hann hátt upp yfir alla samtíöarmenn hans i kirkj-
unni.
Nú aö endingu að eins nokkur orö um þaö, hvernig Muhlen-
berg bjó undir framtíö kirkjunnar í sérstökum efnum. Hann
samdi fyrstu lútersku safnaöarlögin, sem til uröu hér í álfu.
Þau voru aö mestu sniðin eftir þörfum safnaöar þess, er hann
þjónaöi í Philadelphia; hin víðtœka reynsla hans og þekking
studdi aö því, aö þau voru eins fullkomin og raun varö á.
Enda hafa þau veriö höfö til fyrirmyndar allt fram á vora daga,
og hefir það sett mót Muhlenbergs á lifiö í óteljandi söfnuöum.
Þá átti Muhlenberg einnig mikinn þátt í því að taka saman
sameieinlegt guðsþjónustuform fyrir lúterska söfnuöi, og þó að
það form hafi aö mörgu leyti verið endrbœtt siðan, þá var þaö
þó engu aö síör mikilsvert framfaraspor, þegar þaö varð til, og
var starfsemi Muhlenbergs í því efni einnig góör undirbúningr
undir framtíöina. Honum má og aö miklu leyti þakka það, sem
og áðr er bent á, hvernig hrein lútersk trú varöveittist hérna
megin hafsins. Hann hafði sjálfr heita sannfœringu fyrir því,
aö kenning lútersku kirkjunnar væri óbrjáluö kenning giuös
orös, og því var honum svo umhugaö um, að kirkjan byggöi á
þeim grundvelli. En hann var vinveittr öörum kirkjudeildum
og kunni vel aö meta hið góöa í fari þeirra. Einkum mun hon-
um liafa fmndizt biskupakirkjan enska standa lútersku kirkjunni
nálægt, og um hrið mun hann hafa þráð aö sameining kœmist
þar á hér í Vestrheimi. En sú sameiningarþrá var ekki sprottin
af því, að hann vildi yfirgefa grundvöll lútersku kirkjunnar,
heldr vegna hins, að hann gjörði sér ekki glögga grein fyrir
kenningu biskupakirkjunnar. — Líf hans ber þess vott, að hann
vildi vera sannleikanum trúr án þess að vera kærleikslaus, og
kærleiksríkr án þess aö láta sér standa á sama um kenningu
guös orös. Þaö1 er sú heilbrigða kirkjulega stefna, sem lút-
erska kirkjan hér í álfu þarf aö fylgja, ef framtíð hennar á að
vera borgið.