Fréttablaðið - 15.06.2011, Blaðsíða 6
15. júní 2011 MIÐVIKUDAGUR6
Karl Sigurbjörnsson biskup segir
mistök hafa verið gerð af hálfu
kirkjunnar í máli Ólafs Skúla-
sonar og vantraust ríki á þjóð-
kirkjunni sem stofnun. Karl telur
ekki ástæðu til þess að segja sig
úr embætti eftir það sem á undan
er gengið.
„Ég hleyp ekki frá skyldum
mínum,“ segir Karl. „Ég er skuld-
bundinn því að stýra þessu eitt-
hvað áfram og sjá til þess að við
getum unnið úr þessu máli þannig
að það verði til sóma fyrir okkur
og með fullri virðingu fyrir þeim
sem á hefur verið brotið. Til þess
að svona mál fari framvegis í betri
farveg.“
Í skýrslu rannsóknarnefndar
kirkjuþings kemur þó fram að
Karl mótmæli því að hafa gert
mistök í máli tengdu Sigrúnu
Pálínu, en hann tók að sér sál-
gæsluhlutverk hennar daginn
áður en hann skrifaði undir stuðn-
ingsyfirlýsingu kirkjuráðs við
Ólaf Skúlason biskup. Karl segir
yfirlýsinguna ekki hafa verið til
stuðnings Ólafi.
„Ég hef aldrei talið að yfirlýsing
kirkjuráðs hafi verið stuðnings-
yfirlýsing við Ólaf, en ég viður-
kenni það eftir á að hyggja að
hún var óheppileg. En hann taldi
hana heldur ekki vera stuðnings-
yfirlýsingu, eins og fram kemur í
ævisögu hans. Hann varð okkur
mjög reiður,“ segir Karl.
Á aukakirkjuþingi sem
haldið var í gær vegna útgáfu
rannsóknar skýrslunnar kom
ítrekað fram hjá þingmönnum að
þjóðkirkjan væri búin að missa
traust. Karl er sammála því.
„Það er vantraust á þessari
stofnun,“ segir Karl. „Það er sárt,
en mjög skiljanlegt. Traust er til-
finningalegt og þjóðkirkjan, eins
og aðrar stofnanir, hefur búið við
vantraust eftir hrunið. Svo liggur
nú vinna rannsóknarnefndarinnar
fyrir og það er umræðan sem við
stöndum frammi fyrir,“ segir
Karl. „Það er liður í sjálfsskoðun
kirkjunnar að horfast í augu við
það sem hefur farið á annan veg
en skyldi. Við viljum gera betur.“
Karl segir að í hita leiksins viti
maður oft ekki hvernig eigi að
bregðast við málum eins og ber
að gera. „Það er gott að vera vitur
eftir á,“ segir hann. „Ég tel að við
séum vitrari eftir þessa reynslu
og höfum lært af því sem úrskeið-
is fór. Það var ýmislegt sagt, gert
og látið ósagt, sem hefði ekki átt
að gera.“
Í ræðu sinni á kirkjuþingi sagði
Karl að það hafi ekki verið auðvelt
að ganga í gegn um það ferli sem
nú sé að baki.
„ A ð s i t j a a n d s p æ n i s
rannsóknar nefnd undir ágeng-
um spurningum um atburði fyrir
næstum hálfum öðrum áratug,“
sagði hann. „Viðbrögð, framkoma,
orð og aðgerðir eða aðgerðarleysi
eru vegin og metin. Heilindi, heið-
arleiki og trúverðugleiki dregin í
efa.“
Karl sagðist aldrei hafa haft
ásetning um, eða reynt að þagga
niður mál kvennanna þriggja.
„Hvað þá að skaða eða afvega-
leiða einstaka konur eða valda
þeim harmi. Ég tel það koma skýrt
fram í rannsóknarskýrslunni. Við
vorum vanbúin á þessum tíma
og höfðum enga farvegi til þess
að takast á við slík mál. Og mörg
okkar einfaldlega ekki undir það
búin að þurfa að horfast í augu við
það að slíkir hlutir gætu gerst,“
sagði Karl. „Þess vegna var ekki
nóg að gert.“
Á haustþingi kirkjuþings verður
líklega lagt til að kjörtími biskupa
verði takmarkaður niður í tólf ár.
Karl hefur nú gegnt embætti í
þrettán ár.
Það er vantraust á
þessari stofnun. Það
er sárt, en mjög skiljanlegt.
KARL SIGURBJÖRNSSON
BISKUP ÍSLANDS
Niðurstöður kirkjuþings um skýrslu rannsóknarnefndar
Þjóðkirkjan rúin trausti
BISKUP Á KIRKJUÞINGI Í GÆR Karl Sigurbjörnsson sagði á kirkjuþingi í gær að erfitt
hefði verið að sitja undir ágengum spurningum rannsóknarnefndarinnar.
FRÉTTABLAÐIÐ/GVA
Breytingartillögur rannsóknarnefndar kirkjuþings
Samþykkt var á kirkjuþingi í gær að fimm manna nefnd úr hópi kirkjuþingsfull-
trúa undirbyggi frekari úrbætur á sviði viðbragða kirkjunnar við kynferðisbrotum.
Nefndin skal hafa hliðsjón af þeim tillögum sem fram eru settar í skýrslu rann-
sóknarnefndar og leita sér sérfræðilegrar aðstoðar eftir því sem hægt er.
■ Verklagsreglur verði settar um það hvernig eigi að fylgja eftir stefnumótun
kirkjunnar um meðferð kynferðisbrota. Þar þurfi að setja reglur um fræðslu- og
forvarnarstarf hjá kirkjunni.
■ Kirkjuþing skal móta frekari reglur um bakgrunnsathugun umsækjenda en
nú koma fram í siðareglum vígðra þjóna og annars starfsfólks kirkjunnar sem
samþykktar voru 2009.
■ Nauðsynlegt sé að auka fræðslu um eðli og afleiðingar kynferðisbrota og
þjálfun um æskileg viðbrögð þegar greint er frá kynferðisbroti. Mikilvægt sé
að slík vinna sé vel ígrunduð og skipulögð í samvinnu við aðila sem geti
fylgt henni nánar eftir á ábyrgan hátt. Jafnframt sé æskilegt að setja sérstakar
verklagsreglur um tilkynningar til barnaverndaryfirvalda.
■ Verklagsreglur verði mótaðar um samstarf biskups og kirkjuyfirvalda annars
vegar og fagráðs um meðferð kynferðisbrota hins vegar. Reglurnar ættu að
hafa það að markmiði að tryggja að ávallt sé tekið faglega á málum er varða
kynferðisbrot og væru líkur þar með auknar á því að þolendur kynferðisbrota
fái viðunandi málsmeðferð óháð því hver á í hlut.
Kjörtími biskupa verði takmarkaður við tólf ár
Eftirfarandi breytingartillögur verða lagðar fyrir haustþing kirkjuþings:
Karl Sigurbjörnsson biskup
segir vantraust ríkja á þjóð-
kirkjunni sem stofnun.
Hann telur ekki ástæðu til
þess að segja af sér eftir
rannsóknarskýrslu kirkj-
unnar. Karl viðurkennir að
mistök hafi verið gerð.
Úr fyrri umræðum kirkjuþings í gær
„Í vitnisburði of margra sem nefndin ræddi við var sagt: „Nei, nei, ég
gerði ekki mistök,“. Þetta er ekki gott veganesti í þá ferð sem við leggjum
upp í í dag. [...] Hvernig geta þau sem urðu á mistök sem sköðuðu aðra,
tekið á móti fyrirgefningu ef þau geta ekki sagt: „Já, mér varð á. Ég gerði
mistök.“
Kristín Þórunn Tómasdóttir, héraðsprestur í Kjalarnessprófastsdæmi
„Traustið á þjóðkirkjunni er rofið.“
Hjalti Hugason, prófessor í kirkjusögu
„Margt ómaklegt orð hefur fallið, ósæmileg orðræða hefur á stundum
tekið völdin eins og nú er raunar að verða ein helsta meinsemdin í
íslenskri samfélagsumræðu. Ég vil hins vegar að það sé alveg ljóst við
upphaf þessa kirkjuþings að ég ber fyllsta traust til Karls Sigurbjörns-
sonar.“
Pétur Hafstein, forseti kirkjuþings
„Mistökin eru víða mjög skýr.“
Magnús E. Kristjánsson, varaforseti kirkjuþings
Eignastýringarsafn ÍV-I og Eignastýringarsafn ÍV-II eru verðbréfasjóðir skv.
lögum nr. 30/2003 um verðbréfasjóði og fjárfestingarsjóði. Rekstrarfélag
verðbréfasjóða ÍV hf. er rekstrarfélag sjóðanna. Útboðslýsingu og nánari
upplýsingar er hægt að nálgast á heimasíðu www.iv.is. Fjárfestar eru
hvattir til að kynna sér útboðslýsingu sjóðanna og þá sérstaklega umfjöllun
um áhættuþætti.
@
Hafðu samband við
ráðgjafa okkar í
síma 460 4700 eða
kynntu þér málið
á www.iv.is
Tvær nýjar ávöxtunarleiðir
■ Staða leikmanna í kirkjunni verði styrkt með því að forseti kirkjuráðs
og formenn héraðsnefnda verði kjörnir úr hópi leikmanna eins og
raunin er nú með forseta kirkjuþings.
■ Kirkjuþing fái fjárstjórnarvald í kirkjunni.
■ Kjörtími biskupa verði takmarkaður við tvö sex ára tímabil, tólf ár að
hámarki.
■ Staða vígslubiskupa verði styrkt til muna. Þeir fái almennt tilsjónar-
hlutverk með kirkjulegu starfi í umdæmum sínum og gegni þannig
sjálfstæðu hlutverki sem nokkurs konar stiftsprófastar en verði ekki
einungis aðstoðarmenn biskups Íslands. Tilsjónarhlutverkinu verði
um leið létt af próföstum og þeir hætti að vera sérstakir trúnaðar-
menn biskups.
■ Biskupar og prestar þjóðkirkjunnar verði ekki lengur skilgreindir í
lögum sem embættismenn ríkisins.
Heimild: Kirkjuþing Íslands
Sunna
Valgerðardóttir
sunna@frettabladid.is
Dagbjört Guðmundsdóttir, eitt
fórnarlamba Ólafs Skúlasonar,
var stödd á kirkjuþingi í gær.
Hún er í alla staði ánægð með
skýrsluna og telur hana afar vel
unna. Dagbjört segir kirkjuna í
heild hafa brugðist henni, Guð-
rúnu Ebbu og Sigrúnu Pálínu á
sínum tíma, ekki einungis Karl
Sigurbjörnsson biskup. Hún telur
ekki nauðsynlegt að Karl víki úr
embætti. Dagbjört krefur hins
vegar kirkjuna sem heild um
aðgerðir.
„Ef ekkert verður að gert á
næstu dögum mun ég segja mig
úr þjóðkirkjunni,“ segir hún. „Og
það er trúin sem hefur komið
mér í gegn um þetta allt.“
Dagbjört nefnir sérstak-
lega orð Arnar Friðrikssonar
í skýrslu rannsóknarnefndar,
þar sem hann sakar konurnar
um ósannindi og lofsamar Ólaf
Skúlason. Dagbjört segir veru
sína á kirkjuþingi hluta af því að
komast yfir áföllin. „Ég er ekki
hrædd lengur,“ segir hún.
Fórnarlamb biskups segir kirkjuna hafa brugðist:
Ekki hrædd lengur