Fréttablaðið - 23.07.2011, Blaðsíða 6

23. júlí 2011 LAUGARDAGUR6
HRYÐJUVERKAÁRÁS Í NOREGI
Að minnsta kosti sjö létust og tíu
eru alvarlega slasaðir eftir að
mikil sprenging varð í miðborg
Óslóar síðdegis í gær, í miðju
hverfi opinberra stjórnarbygg-
inga þar sem nokkur ráðuneyti
hafa aðsetur ásamt hæstarétti
landsins og lögreglunni.
Sprengingin var afar öflug og
brotnuðu allar rúður í húsum
beggja vegna Grubbegötu og
víðar í nágrenninu. Miklar
skemmdir urðu einnig á fram-
hliðum húsa bæði við þessa götu
og nærliggjandi götur á nokkuð
stóru svæði. Margir særðust
þegar glerbrotum og öðru braki
úr byggingunum rigndi yfir göt-
urnar. Sprengingin var það öflug
að fólk í úthverfum borgarinnar
heyrði í henni.
Talið var líklegt að um mjög
öfluga bílasprengingu hefði verið
að ræða. Vitað er að stórum bíl
var ekið að byggingu olíumála-
ráðuneytisins stuttu áður en
sprengjan sprakk. Eftir spreng-
inguna var hann ekki þar lengur,
að sögn lögreglu.
Jens Stoltenberg forsætisráð-
herra og fleiri ráðherrar norsku
ríkisstjórnarinnar eru með skrif-
stofur í stjórnarbyggingunni.
Stoltenberg var ekki á staðn-
um þegar sprengjan sprakk og
aðrir ráðherrar sluppu einnig án
meiðsla.
„Þetta er mjög alvarlegt
ástand,“ sagði Stoltenberg. „Ég
heyrði sprenginguna,“ sagði hann
en vildi að ráðum lögreglu ekki
skýra nánar frá því hvar hann
var staddur.
Hann sagði norska ríkis-
öryggis ráðið hafa strax verið
kallað saman og ráðherrar sátu á
fundum fram eftir kvöldi og ætl-
uðu að halda áfram fundahöldum
í dag. Forsætisráðherrann hvatti
fólk til að halda ró sinni og ótt-
ast eigi.
Utanríkisráðherrann Jonas
Gahr Støre sagði í gærkvöldi að
nú væri tími sorgarinnar. Hann
sagði einnig að Noregur myndi
ekki gefa eftir grundvallarhug-
sjónina um lýðræði vegna árás-
anna.
Allt tiltækt lögreglulið var kall-
að út auk þess sem lögreglumenn
í sumarfríi mættu til vinnu.
Lögregla lokaði fyrir alla
umferð á stóru svæði í miðborg
Óslóar og hvatti fólk til að fara af
svæðinu. Lengi vel var óttast að
fleiri sprengjur myndu springa.
Herinn vaktaði miðborgina og
hefur fólk í borginni verið hvatt
til að halda sig heima og fara alls
ekki í miðborgina.
Skemmdir urðu einnig á skrif-
stofum norska síðdegisblaðsins
Verdens Gang sem er með skrif-
stofur í götunni. Þá voru skrif-
stofur dagblaðsins Dagsavisen
rýmdar og lögregluþjónar voru
einnig sendir til að kanna grun-
samlegan pakka í húsakynnum
norsku sjónvarpsstöðvarinnar
TV2. Lestarstöð í miðborginni
var einnig rýmd vegna grunsam-
legs pakka.
Upphaflega taldi lögreglan
að fleiri en ein sprengja hefðu
sprungið, og var það byggt á
frásögnum vitna. Síðar um dag-
inn þótti ljóst að sprengjan hefði
aðeins verið ein.
gudsteinn@frettabladid.is
thorunn@frettabladid.is
Herinn vaktar miðborgina
Sprengjuárás í miðborg Óslóar kostaði sjö manns lífið og tugir eru særðir, þar af tíu alvarlega. Norðmenn
munu ekki gefa eftir grundvallarhugsjónina um lýðræði, sagði Jonas Gahr Støre utanríkisráðherra í gær.
RÚSTIR EINAR Sprengingin á Grubbegötunni var gríðarlega öflug og krafturinn í höggbylgjunni sem fylgdi svo öflugur að rúður brotnuðu í nokkurra kílómetra fjarlægð.
Miðborg Óslóar var rýmd í kjölfarið. Þegar líða fór á daginn færðist þó ró yfir borgina. FRÉTTABLAÐIÐ/AP
HUGAÐ AÐ SLÖSUÐUM Að minnsta
kosti sjö fórust í sprengingunni og tugir
særðust, þar af tíu alvarlega.
FRÉTTABLAÐIÐ/AP
Rögnvaldur S. Reynisson, starfs-
maður RARIK, er staddur í Ósló
í sumarfríi. Þegar sprengingin
varð var hann í miðborg Ósló-
ar skammt frá skrifstofu Jens
Stoltenberg forsætisráðherra.
Rögnvaldur segir það óskemmti-
lega lífsreynslu að verða vitni að
atburðum sem þessum.
„Ég hélt að maður sæi svona
bara í bíómyndum. Maður vissi
auðvitað ekkert hvað þetta var
fyrst. Við heyrðum hvell og héld-
um að þetta væri byssuskot. Ég
var þarna rétt hjá og þá fór að
sáldrast yfir okkur drasl. Það
rigndi svoleiðis glerbrotum að
fólkið bara lá á eftir,“ segir Rögn-
valdur og bætir við: „Við slupp-
um sem betur fer við glerið en
það var magnað að sjá þessar
stóru rúður detta úr húsunum.
Síðan fór bara allt af stað, fólk
hljóp í allar áttir og lögregla alls
staðar.“
Rögnvaldur segir alla harmi
slegna í Noregi vegna atburð-
anna. „Það var mjög sérstakt að
koma aftur á hótelið en þar voru
allir í anddyrinu, starfsfólk og
gestir. Þar var svo boðið upp á
kaffi og sumir reyndu að hressa
fólk við en flestir voru bara í
losti.“ - mþl
Íslendingur í miðborg Óslóar þegar sprengingin varð:
Óslóarbúar harmi slegnir
Aðalbrautarstöðin
Konungshöllin
Óslóarfjörður
Öflug sprenging varð um klukkan 15.20 á
Grubbegatan milli tveggja ráðuneytisbygginga.
Dómkirkjan
Stórþingið Karl Johans gateRáðhús Óslóar
1
6
2
3
4
5
Sprengjan sprakk í miðborg Óslóar
Kortagrunnur: Graphic News
1 Skrifstofur forsætisráðu-
neytisins og dómsmála-
ráðuneytis
2 Olíu- og orkumálaráðuneyti
og viðskiptaráðuneyti
3 Vinnumálastofnun, heil-
brigðisráðuneyti og þjón-
ustumiðstöð ráðuneytanna
4 Höfuðstöðvar lögreglunnar
5 Hæstiréttur Noregs
6 Sjávarútvegsráðuneyti
Fólk sat sem fastast
Elisabeth Jakobsen, sem vinnur í
Samson-bakaríinu á Karls Jóhanns-
götu, aðalgöngugötu Óslóar, segist
hafa fundið vel
fyrir spreng-
ingunni. Hún
lýsir því hvernig
höggbylgjan
lenti á húsinu
og að tvær rúður
í bakaríinu hafi
brotnað. Hún
segir að fólk hafi
verið rólegt til að
byrja með enda
enginn búinn að
átta sig á hvað hafði gerst.
„Fólkinu sem sat hérna var að vonum
brugðið en sat sem fastast við borðin
sín og ræddi um hvellinn. Það var
ekki fyrr en um fimm mínútum
seinna, þegar við sáum fólk hlaupa
í geðshræringu niður götuna, að
það rann upp fyrir okkur að eitthvað
alvarlegt hafði komið fyrir og þá
hlupum við út.“ - sbþ
ELÍSABETH
JAKOBSEN
Hálfnakið fólk hlaupandi
„Ég var í svona 200 metra fjarlægð frá
sprengingunni. Þetta var svo skrítið
því það kom ekkert annað til greina
en að þetta væri sprenging, hávaðinn
var svo mikill og
húsið sem ég
var inni í nötraði
svo mikið að
við óttuðumst
að það myndi
hrynja,“ segir Vala
Húnbogadóttir
nemi, sem býr í
Ósló. Vala segir
að fólk hafi ekki
áttað sig á hvað
hafði gerst. Hún hafi farið út á götu
þar sem margar verslanir eru. „Það
voru allir hlaupandi út um allt, meira
að segja hálfnakið fólk sem hafði
verið að máta föt inni í verslununum.
Það var reykur út um allt. Fólk áttaði
sig ekki í fyrstu hvað hafði gerst
en þegar hópur hermanna kom og
skipaði fólki að yfirgefa svæðið varð
fólk skelfingu lostið.“ - kh
VALGERÐUR
HÚNBOGADÓTTIR
Fólk öskrandi af hræðslu
„Í fyrstu skildum við ekki hvað var
í gangi því byggingin nötraði öll.
Síðan opnuðum við gluggana og þá
rigndi yfir svæðið
pappír, spýtum
og alls konar
drasli,“ segir
Guðrún Auðuns-
dóttir, sem er
búsett í Ósló.
Guðrún starfar
á ferðaskrifstofu
sem er til húsa
í miðborginni,
skammt frá
staðnum þar sem sprengjan sprakk.
„Við hlupum út til að sjá hvað væri
um að vera. Þegar við komum upp
á Karl Johan komu hundruð manna
hlaupandi á móti okkur öskrandi og
grátandi af hræðslu. Þetta var alveg
hrikalegt.“ Guðrún hefur búið í Noregi
í 20 ár og var á leið í sumarfrí þegar
sprengingin varð. „Ég hef aldrei upp-
lifað annað eins. Það er allt morandi í
lögreglu- og sjúkrabílum. Það eru allir
í uppnámi. - kh
Carl Bildt, utanríkisráðherra Svíþjóðar,
lofaði í gær að Norðurlöndin myndu
standa saman eftir árásirnar í gær.
Bildt tjáði sig á Twitter og sendi sam-
úðarkveðjur til Norðmanna og bauð
fram aðstoð. „Við erum öll Norð-
menn,“ sagði hann jafnframt.
Barack Obama Bandaríkjaforseti
sagði árásirnar í gær minna á mikil-
vægi þess að alþjóðasamfélagið vinni
saman að því að koma í veg fyrir
hryðjuverk. Hann sagði að Bandaríkin
myndu aðstoða Norðmenn við rann-
sókn hryðjuverkanna ef þess yrði
óskað. David Cameron, forsætis-
ráðherra Bretlands, bauð einnig fram
aðstoð við að leysa málið.
Nicolas Sarkozy, forseti Frakklands,
sagði árásirnar óásættanlegt ofbeldi.
Hann sagði alla frönsku þjóðina sam-
hryggjast norsku þjóðinni. - þeb
Við erum öll Norðmenn
GUÐRÚN
AUÐUNSDÓTTIR