Fréttablaðið - 07.09.2011, Síða 1
veðrið í dag
MEST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI
Sími: 512 5000
MEST LESNA
DAGBLAÐ Á ÍSLANDI*
*Samkvæmt prentmiðlakönnun Capacent Gallup apríl - júní 2011
ÓDÝRT FYRIR ALLA!
Nýr tilboðsbæklingur í dag
Alveg
mátulegur
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
S
ÍA
07. - 11. september
í Bíó Paradís
- betra bíó
Bæklingur
fylgir blaðinu
í dag!
Miðvikudagur
skoðun 16
2 SÉRBLÖÐ
í Fréttablaðinu
Allt
Markaðurinn
7. september 2011
208. tölublað 11. árgangur
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
Veffang: visir.is – Sími: 512 5000
Græna
prentsmiðjan!
Yoyo
Vinsælar sjálfs-afgreiðslubúðir
2
H E L S T Í Ú T L Ö N D U M
Miðvikudagur 7. september 2011 – 13. tölublað – 7. árgangur
FRAKKAR Í AÐHALDIF rancois Baron, fjármála -ráðherra Frakklands, segir enga hættu á nýrri kreppu í landinu. Hann kynnti í gær fjárlög næsta árs sem fela í sér strangt aðhald í ríkisfjármálum og hafa ekki síst það markmið að styðja við evruna. Meðal annars hyggjast Frakkar verja ellefu milljörðum evra, eða nærri 1.800 milljörðum króna, í efnahagsaðstoð við Grikkland.
SPÁNVERJAR BERA SIG VELElena Salgado, fjármálaráðherra Spánar, segir ekkert hæft í því að í síðasta mánuði hafi legið nærri að Spánn þyrfti að leita á náðir Evrópusambandsins og Alþjóða-gjaldeyrissjóðsins um fjárhags-aðstoð, eins og Grikkir, Portúgalir og Írar hafa þurft að gera.
STARBUCKS HERJAR Á KÍNABandaríska kaffihúsakeðjan Star-bucks hyggur á frekari landvinn-inga í Kína. Áform eru um að þre-falda fjölda kaffihúsa keðjunn-ar í Kína á næstu fjórum árumþannig að þau
Jón Aðalsteinn Bergsveinssonskrifar
Stjórnendur Eignasafns Seðlabanka Íslands (ESÍ),
dótturfélags Seðlabankans, telja ólíklegt að fá kröfu
sína upp á tæpa fimmtíu milljarða króna á hendur
Saga Fjárfestingarbanka (áður Saga Capital) og VBS
Fjárfestingarbanka greidda að fullu til baka. Bank-
inn fékk veð fyrir láni til Sögu í fangið fyrir hálfum
mánuði en situr í hópi almennra kröfuhafa í þrotabú
VBS. Þeir sem Fréttablaðið ræddi og tengjast mál-
inu segja ómögulegt að segja til um hve mikill hluti
skuldarinnar fáist greiddur. Mat á endurheimtum
liggur engu að síður á borði ESÍ. Krafan á hendur fyrirtækjunum varð til í svoköll-
uðum ástarbréfaviðskiptum Saga Capital og VBS
sem fólst í því að ausa lausafé úr sjóðum Seðlabanka
Íslands til gömlu stóru bankanna. Þegar bankarn-
ir fóru á hliðina stóðu Saga og VBS uppi með millj-
arðaskuldir gagnvart Seðlabankanum. Skuldinni var
breytt í lán til fyrirtækjanna vorið 2009; skuld VBS
nam 29,7 milljörðum króna og Saga fékk kröfu Seðla-
bankans upp á 19,7 milljarða breytt í lán Í báð
tilvikum voru lánin til sjö ás
dögunum og mun unnið að því að vinna úr eigna-
safninu til að fá upp í kröfuna. Nær öllu starfsfólki
Sögu mun jafnframt hafa verið sagt upp.
VBS fór í þrot ári eftir að kröfu Seðlab k
breytt í lán Sætti á
Saga og VBS borga lítið aftur til ríkisinsLitlar líkur þykja á að Seðlabankinn fái greidd lánin sem hann veitti til að bjarga tveimur fjármálafyrirtækjum frá þroti. Annað fyrirtækið fór í þrot en gengið var að hinu.
SEÐLABANKINN VIÐ MÆLINN Gömlu stóru bankarnir virðast
hafa litið á Seðlabankann sem sparigrís sem gæti útvegað þeim
lausafé.
FRÉTTABLAÐIÐ/PJETUR
Fjárfest var fyrir tæpa 11,8 millj-arða króna hér á landi í fyrra. Þetta kemur fram í svari Árna P á l s Á r n a -s o n a r, efn a -hags- og við-skiptaráðherra, v i ð s p u r n -ingu Vigdísar Hauks dóttur, þingkonu
Framsóknar-flokksins, um innflutning á aflandskrónum. Spurningin var lögð fram snemma í júní og svar-aði Árni Páll henni í gær.Aflandskrónur eru íslenskar krónur á erlendum gjaldeyris-reikningum og er óheimilt að flytja þær á reikninga íslenskra bankastofnana eða fjárfesta fyrir þær nema eftir krókaleiðum, svo sem með nýlegum uppboðum Seðlabankans á gjaldeyri.Vigdís spurði í júní hverjir hefðu fengið að flytja aflands-krónur til fjárfestinga hér á landi og um hvaða fjárhæðir sé að ræða. Vigdís óskaði eftir því að í svarinu yrði greint á milli Íslendinga og útlendinga.
Í svari Árna Páls kemur fram að leitað hafi verið svara hjá seðlabankanum sem fer með eftir-lit með aflandskrónum. Seðla-bankinn vísaði til heimildar um þagnarskyldu og birti ekki hverj-ir hefðu fengið að flytja in fnd k ó
Tólf milljarðar aflandskróna
VIGDÍS
HAUKSDÓTTIR
Gjaldeyrishöft
Skaða hagkerfiðtil lengri tíma
4-5
12
Indverskur fjárfestirFáir útlendingarvilja fjárfesta hér
Sölufulltrúar: Jóna María Hafsteinsdóttir jmh@365.is 512 5473 Brynja Dan Gunnarsdóttir brynjadan@365.is 512-5465 Snorri Snorrason snorris@365.is 512
Meðgöngubelti
Meðgöngubelti og fleiri vörur
fyrir verðandi mæður
Vertu vinur
Sími 551 2070
Opið mán.-fös. 10-18.
Opið á laugard. 10-14.
Flottir dömuskór úr leðri í úrvali,
Teg: 6554. Litur: grátt. St. 37-40.
Verð: 14.900,-
Góð þjónusta - fagleg ráðgjöf.
www.mistyskor.is
DALVEGI 16c · 201 KÓPAVOGISÍMI 568 6411 · WWW.RAFVORUR.IS
Taka 12 Kg · Hljóðlát
Stórt op > auðvelt að hlaða
Sparneytin amerísk tæki.
<Þvottvélin tekur
heitt og kalt vatn Afkastamikill
þurrkari >
Þvottavél Þurrkari12 kg
Amerísk
gæðavara Amerísk
gæðavara
Kynningarfundir um markaðsátakið Ísland – Allt árið standa nú yfir en markmið þess er að efla ferðaþjónustu yfir vetrartímann um allt land. Nú þegar hafa verið haldnir fundir í Reykjavík og á Egils-stöðum. Fram undan eru fundir á Ísafirði, Akureyri og í Borgarnesi. Nánar á www.ferdamalastofa.is.
Sjö manna hópur kleif nýlega einn hæsta og glæsilegasta tind Kákasusfjalla.
Gengu fyrst Íslendinga á
Kazbek-fj ll í Georgíu
T ilfinningin var tær og björt og útsýnið ótrúlegt. Það var eins og skýjunum létti bara fyrir okkur. Við fögnuðum og föðmuðumst og vel valdir fánar fengu að blakta í vindinum. Okkur fannst við vera á toppi veraldar.“
Þannig lýsir Anna Kristín Kristjá sdóttir reynslunni af því að standa á tindi Kazbek-fjalls í Georgíu. Hún var einn sjö fjallagarpa sem sigr-uðust á honum í síðasta mánuði, þar af voru sex starfsmenn Vodafone.
2
Björk í Eldborg
Bætir við aukatónleikum
í Eldborgarsal Hörpu.
fólk 34
Gleraugnasalan 50 ára
Er elsta starfandi
gleraugnaverslun landsins.
tímamót 26
STJÓRNMÁL Áætlað er að opin-
berar eða hálfopinberar fram-
kvæmdir víða um land muni
skila með beinum hætti um 7.000
nýjum störfum á næstu árum og
fjölda afleiddra
starfa. Þetta
skrifar Jóhanna
Sigurðardóttir
forsætisráð-
herra í grein í
Fréttablaðinu í
dag. Hún getur
þess jafnframt
að þá séu ótald-
ar framkvæmd-
ir í orkuverum
og tengdum
fjárfestingum en reikna megi
með því að þar muni verða til
sambærilegur fjöldi nýrra starfa.
Gert er ráð fyrir að bygging
nýs Landspíta muni skapa um
3.000 störf og bygging nýs fang-
elsis og fjárfesting í uppbygg-
ingu hjúkrunarheimila 550 störf.
- ibs / sjá síðu 17
Jóhanna Sigurðardóttir:
14 þúsund ný
störf áætluð
JÓHANNA
SIGURÐARDÓTTIR
President Ga Ga
Jón Baldvin Hannibalsson
gagnrýnir forseta Íslands
fyrir skrum.
umræðan 18
ÚRKOMA N-LANDS Í dag verða
víðast norðan 8-18 m/s, hvassast
við NA- og A-ströndina. Úrkoma N-
og A-lands en bjart syðra. Hiti 5-14
stig, mildast syðst.
VEÐUR 4
6
6
5
10
12
MENNTUN Rúmlega þúsund atvinnu-
leitendur hefja nám við framhalds-
skóla, háskóla og frumgreinadeild-
ir nú í haust á vegum verkefnisins
Nám er vinnandi vegur. Fólkið
verður áfram á atvinnuleysis-
bótum fram til áramóta en mun
þá ýmist fara á framfærslulán hjá
Lánasjóði íslenskra námsmanna
eða njóta góðs af nýju framfærslu-
úrræði sem verið er að útfæra.
Annar hluti átaksins er að allir
25 ára og yngri sem fullnægja
inntökuskilyrðum fái inngöngu í
framhaldsskóla. Rúmlega ellefu
hundruð nemendur hafa hafið
nám á grundvelli átaksins í haust.
„Fjármögnun verkefnisins hvílir
á Atvinnuleysistryggingasjóði til
áramóta. Þá tekur menntamála-
ráðuneytið alfarið við og fær aukn-
ar fjárveitingar. Það má segja að
hugmyndin sé að millifæra fjár-
magn úr bótakerfinu yfir í mennta-
kerfið,“ segir Runólfur Ágústsson,
formaður stýrihóps um verkefnið.
„Það má segja að þetta sé aukn-
ing á framlögum inn í menntakerf-
ið um rúma sjö milljarða á næstu
þremur árum,“ segir Runólfur.
Samstarfshópur aðila vinnu-
markaðarins, stjórnarráðsins og
allra þingflokka gerði tillögurnar,
en fjármagnið var tryggt við gerð
kjarasamninga. Því var um þver-
pólitískt samstarf að ræða að sögn
Runólfs. „Fyrsta skrefið er að fá
þessa einstaklinga inn í skóla, nú
er næsta verkefni að skólarnir
bjóði fólkið velkomið og lágmarki
brottfall.“
Alls munu 527 atvinnuleitendur
hefja nám í framhaldsskólum, 320 í
háskólum og 113 í frumgreinadeild-
um. Hluti hópsins hefur ekki rétt
á námslánum frá LÍN. Þessu fólki
verður tryggð framfærsla með
öðrum hætti, en vinnu við útfærslu
þess lýkur í október, að sögn Run-
ólfs. Þegar hafa 450 milljónir króna
verið tryggðar á ári til framfærsl-
unnar.
Þá hefur verið stofnaður
þróunar sjóður sem menntamála-
ráðuneytið stýrir. 300 milljónir
króna verða lagðar í sjóðinn í þrjú
ár frá næsta ári og geta skólar sótt
um fjármagn til að þróa starfs-
tengdar námsbrautir á framhalds-
og háskólastigi. - þeb
Sjö milljarðar til viðbótar í
menntakerfið næstu þrjú ár
Þúsund atvinnuleitendur sem hefja nám í haust halda bótum til áramóta og verður svo tryggð framfærsla
áfram. Hugmyndin er að millifæra fjármagn úr bótakerfinu yfir í menntakerfið, segir formaður stýrihóps.
LANGÞRÁÐ STUND Ólafur Jóhannesson, landsliðsþjálfari Íslands, og aðstoðarmaður hans Pétur
Pétursson fagna hér saman í leikslok á Laugardalsvellinum í gær eftir að fyrsti sigur íslenska landsliðsins í alvöru
landsleik í 1.056 daga var í höfn. Ísland vann þá 1-0 sigur á Kýpur í undankeppni EM, þökk sé sigurmarki
Kolbeins Sigþórssonar á 4. mínútu. Sjá síður 38 og 39 FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
NÁTTÚRA „Þetta eru fyrirboðar eldgoss
en þó er ekki víst að þeir leiði til goss,“
sagði Magnús Tumi Guðmundsson
jarðeðlisfræðingur eftir könnunarflug
yfir Mýrdalsjökul í gærkvöldi.
Þar vísar hann til þess að greinilegt
var á sigkötlum og sprungum í jökl-
inum að jarðhiti hefði aukist. Þá hefur
smáskjálftavirkni einnig aukist nokkuð
og vísbendingar eru um að fjallið hafi
þanist út að undanförnu.
Magnús Tumi segir þó að rétt sé að
vera á varðbergi gagnvart Kötlu. Því
hafi verið afráðið að fara könnunarflugið
í gær eftir að órói kom fram á mælum.
„Það er alltaf óvissa með Kötlu og ekki
þótti annað fært en að fljúga yfir jökul-
inn til að varpa ljósi á hvað var á seyði.“
Magnús Tumi bætir því við að í raun
sé bara ein örugg vísbending um upphaf
goss í Kötlu. „Allar heimildir um Kötlu-
gos síðustu 500 ár greina frá stórum
jarðskjálftum, sem finnast greinilega í
Mýrdalnum, nokkrum klukkustundum
áður en gos hefst. Það er í raun hin eina
fullgilda viðvörun.“ - þj
Aukinn jarðhiti og skjálftavirkni undir Mýrdalsjökli gefur tilefni til varúðar:
Fyrirboðar um eldgos í Kötlu
EFTIRLITSFLUG Vísindamenn
flugu yfir Mýrdalsjökul í gær.