Faxi - 01.02.1983, Blaðsíða 26

Kafli um
Ketil í Kotvogi úr
nýútkominni bók séra
Jóns Thorarensen
Þá er komið að fósturföður
mínum, þeim manni, sem ég
stend í ævilangri þakkarskuld
við, fyrir forsjón lians og föður-
lega umhyggju við mig fyrr og
síðar.
Hann var elztur barna Ketils
og Vilborgar, sem lifðu. Hann
var fæddur 15. janúar 1860 að
Hvalsnesi og tók við búskap í
Kotvogi eftir lát föðursíns 1902.
Ketill kvæntist Hildi Jónsdótt-
ur Thorarensen, föðursystur
minni, 10. október 1907, en fyrri
maður Hildar (10. sept. 1898) var
Eiríkur Sverrisson, Sigurðssonar
sýslumanns í Bæ í Hrútafirði (f.
23. des. 1867, d. 13. maí 1904).
Hildur var fædd 22. ágúst 1871
í Stórholti í Saurbæ í Dalasýslu.
Hún var dóttir Jóns prests Thor-
arensen í Stórholti, Bjarnasonar
skálds og amtmanns Thoraren-
sen. Móðir Hildar var Steinunn
Jakobína Jónsdóttir, prests í
Saurbæjarþingum Halldórsson-
ar. Hún var mikill búforkur og
orðlögð atgerviskona.
Hildur útskrifaðiast úr
Kvennaskóla Reykjavíkur 1891.
Hún var kennari við Kvenna-
skólann í Reykjavík 1892-95.
Hún var bæði vel menntuð og
vön öllum bústörfum frá móður
sinni í Stórholti. Vilborg,
tengdamóðir hennar í Kotvogi,
sagði eitt sinn við hana, er Hildur
var búin að vera stuttan tíma í
Kotvogi: „Þú kannt öll verk smá
og stór, og snilldarbragð er á öll-
um húsfreyjustörfum þínum.
Þetta er góð byrjun hjá ykkur
nýgiftum hjónum og mikill sig-
ur.“
Hildur var frekar há kona,
grannvaxin og orðlögð fyrir fagr-
an vöxt, og fyrirmannleg í fram-
komu allri.
Þau hjónin Hildur og Ketill
tóku mig 5 ára að Kotvogi. Hjá
þeim ólst ég upp. Þau settu mig í
skóla. í Kotvogi var ég skrifaður
heimilismaður til 1930.
Eg man það, þegar ég kom
fyrst að Kotvogi, þá náðu punt-
stráin fyrir framan bæinn mér í
buxnastreng. Ég grét sárt, þegar
ég fór frá móður minni, Elínu
Elísabetu Thorarensen í Reykja-
vík, ég grét líka þegar ég kom að
Kotvogi, en föðursystir mín
stakk mér undir vanga sinn, svo
var þetta búið.
Ég var hugfanginn af öllu, sem
ég sá þarna og heyrði. Ég varð
strax bundinn við þennan stað,
og það svo mjög, að enn í dag er
og verður Kotvogur ætíð í huga
mínum. Þegar ég kom þangað
fyrst, var heimilið enn í öllu veldi
sínu, bæði til lands og sjávar.
Ketill fósturfaðir minn var
hærri meðalmaður á vöxt og á
allan hátt vel á sig kominn. Hann
var vel vaxinn, hvar sem á hann
var litið, en minnistætt er mér,
hve hann hafði fallegar hendur.
Andlit hans var frekar smágert
og reglulegt að undanteknu nef-
inu, sem var frekar hátt og beint.
En nefið var einkenni þeirra
Kotvogsfeðga. Hann hafði þykkt
yfirskegg, en annars rakaður vel.
Hann var hreinlátur maður í öllu
dagfari og mikill reglumaður í
öllu, notaði aðeins neftóbak.
Hann fór vel með allt lifandi og
dautt. Hann fór vel með föt sín,
var strangur með, að farið væri
vel með allan mat, öll hey, allt
sjófang, skip og veiðarfæri.
Hann brýndi allt þetta fyrir mér.
Snentma kenndi hann mér að
fara vel með skinnklæði og hlífð-
arföt. Hann sagði mér að það
væri gaman og nauðsynlegt að
eiga góð spariföt, en ef maður
hugsar um þau mörgu störf, sem
vinna þarf og sjálft höfuðstarfið,
sjómennskuna, þá verða hlífðar-
fötin enn dýrmætari. Hann gaf
mér fallega sauðskinnsbrók.
þegar ég var 16 ára. Það var mikil
og skemmtileg gjöf, og hann
kenndi mér um leið að hreinsa
hana, lýsisbera og þurrka hana
alltaf á milli þess ég notaði hana,
þegar skinnklæðaþerrir var. ,,Af
skinnklæðum sést hver sjómaður
er“, sagði hann við mig.
Hann kenndi mér skipahreins-
un, beituöflun, fiskvöskun og
fiskþurrkun. Hann brýndi
snemma fyrir mér að fara vel
með mat og borða roð af góð-
fiski, bæði nýjum og hertum. Það
er eins langt að sækja roðið og
fiskinn. Ég hef ætíð síðan haft þá
trú, og vissu að slíkt sé hollt og
heilsubót að borða roð. Hann
sagði mér, að einu sinni endur
fyrir löngu hefði Kotvogsheimil-
ið orðið bjargarlaust í Skaftár-
eldunum vegna fjölda förufólks,
sem þangað streymdi. Þá hefði
bóndinn í Kotvogi, sem þá var
Vilhjálmur Hákonarson, skotið
7 seli inni í Ósum. Þeir voru
soönir og étnir til beinabruðn-
ings. Svo margt var fólkiö og
hungrið mikið. Eldgos og hallæri
geta aftur komið á landi hér. Ég
man alltaf eftir þessu.
Ketill var ágætlega ritfær mað-
ur, ef hann tók sér penna í hönd.
Hann hafði fallega frásagnargáfu,
eins og sagan sem hann sagði mér
ber ljóst dæmi um. Sagan er í
Rauðskinnu og heitir: Stúlkan á
Hafnaheiði. Ketill var jafnlynd-
ur, rólegur og friðsamur maður,
einhver andlegur styrkur fylgdi
öllu dagfari hans, svo traustvekj-
andi var framkoma hans. Hann
var dýravinur, fór vel með allar
Atvinnu-
||l rekendur-
Launþegar
Vinnumiölun Keflavíkur hefur milligöngu um
vinnuráöningu.
Þeir sem þurfa á vinnuafli aö halda eöa eru at-
vinnulausir geta snúiö sér til vinnumiðlunarinnar
og fengið upplýsingar.
Leitast veröur viö aö miðla upplýsingum milli
aöila vinnumarkaðarins um öll störf kvenna og
karla.
Vinnumiölunin er í Félagsmálaskrifstofu Kefla-
víkurbæjar, Hafnargötu 32. III. hæð, sími 1555.
Féiagsmálafulltrúi
STEINDÓR SIGURÐSSON
Sérleyfis- og hópferðabílar
Njarðvik - Pósthóll 108 - Simi 2840-3550.
Grindvíkingar
Annar gjalddagi útsvara 1983 er
1. mars. n.k.
Skilið gjöldum á réttum gjalddög-
um svo komist verði hjá óþægi-
legum innheimtuaðgerðum.
Bæjarritari.
54 - FAXI