Faxi - 01.06.1984, Blaðsíða 14

Ajrek unninfyrir
þroskahefta
Við sem erum vel við aldur
munum flest okkar eftir niðursetn-
ingum, jafnvel á heimilum okkar.
Æska okkar þekkir varla þetta
hugtak. Það var sveitarómagi, per-
sóna, sem hreppsyfirvöld komu
einhvers staðar fyrir til dvalar og
umönnunar og borguðu fyrir.
Ymsar ástæður gátu legið til
þess að leita þyrfti umsjár sveitar-
félags og sumar beiskar.
Okkar þroskaða og að jafnaði
jákvæða þjóðfélag hefur gert
marga góða hluti til að koma til
móts við það fólk sem þarf að leita
til hins opinbera - grætt mörg sár
sem áður sviðu sáran.
Stundum heyrir maður talað um
að illa væri farið með sveitarómaga
en oftar held ég að þeim hafi verið
sýnd nærgætni og skilningur. Mjög
stór hópur þessa fólks var á ein-
hvern hátt þroskaheft til líkama
eða sálar og stundum hvort
tveggja. í þeim tilvikum var vafa-
laust oft erfitt að ná skilnings-
tengslum og því erfitt að gera eins
vel og hugur stóð til af hálfu þeirra
er önnuðust shka sjúklinga, hvort
heldur var í heimahúsum eða á
hælum. Það er ekki fyrr en h'ða
tekur á þessa öld, að verulegar úr-
bætur eru gerðar fyrir þroskahefta
og þar með létt þungum áhyggjum
af mörgum heimilum og foreldrum
sem voru harmi slegin yfir elsku-
legu barni, sem var mjög vanbúið
til átaka við stefnumið okkar
kröfuharða mannlífs.
Mikill og margvíslegur árangur
hefur náðst af starfi einstaklinga
og stofnana, sem fara með málefni
þroskaheftra.
Það er t.d. með ólíkindum hvað
sumir foreldrar - einkum mæður -
hafa getað bætt hag þroskaheftra
barna sinna. Sjálfsagt hefur það
alla tíð verið svo, en með tilkomu
sérhæfðra stofnana og sérmennt-
aðs starfsfólks var rofið skarð í
þann vegg sem aðskildi þroska-
hefta og hina full frísku athafna-
sömu þjóð okkar.
Það hefur verið leitast við að
þroska þá hæfni sem hinn vanheili
hefur búið yfir og finna honum
starfsvettvang og gera hann að
ábyrgum, nýtum þjóðfélagsþegni
eftir því sem föng eru á.
Afköst eru eðlilega misjöfn en
mikilvægast er að með þessum
hætti fær hlutaðeigandi að njóta
þeirrar hamingju að starfa og þess
að vera einhvers metinn.
Tjaldið hefur verið dregið frá
bæði í óbeinni og beinni merkingu.
Það er stöðugt vaxandi skilningur
á því að á sviði þeirra þroskaheftu
búa ýmsir eiginleikar sem löngum
voru ónýttir vegna þekkingar-
skorts hinna heilbrigðu, vegna
þess að hið gráa tjald fordóma og
ömurleika var ekki hreyft.
Svo er það hið fádæma afrek
Leikfélags Sólheima í Grímsnesi,
sem að undanförnu hefur sýnt Líf-
myndir víða um land og hélt síðan í
leikför til Norðurlanda og munu
sýna Lífmyndir í Danmörku, Nor-
egi og Svíþjóð.
Lífmynd er samin og æfð af
tveimur starfsmönnum Sólheima,
þeim Halldóri Kr. Júlíussyni, for-
stöðumanni og Magnúsi Magnús-
syni, sem einnig er leikstjóri.
Leikritið er látbragðsleikur í 14
atriðuin. Leikarar eru 13 í 40 hlut-
verkum, flest vistmenn á Sólheim-
um. Sýning þessi er fyrst og fremst
fyrir aðstandendur þroskaheftra
svo og aðra þá sem skilning og
stuðning vilja veita þessu athyglis-
verða framtaki þeirra Sólheima-
manna. Þá tel ég ástæðu til að
vekja athygli á Tímaritinu Þroska-
hjálp en í síðasta hefti þess er,
meðal annars efnis:
Frásögn dr. Gyðu Haraldsdótt-
ur af námskeiði, sem haldið var
hér á landi s.l. haust og fjallaði
um örvun ungra þroskaheftra
barna. Leiðbeinandi á námskeið-
inu var Cliff Cunningham frá Eng-
landi.
Þá birtust í ritinu tvö af þeim
erindum sem flutt voru á Lands-
þingi Þorskahjálpar s.l. haust. Er-
indi Jóhanns Guðmundssonar um
réttindagæslu þroskaheftra og er-
indi Láru Björnsdóttur um lang-
tímavistun - heimili.
Margrét Margeirsdóttir, deild-
arstjóri í félagsmálaráðuneytinu
var tekin tali um nýsett lög um
málefni fatlaðra og ýmislegt þeim
tengdum.
Viö hjónin þökkum öllum ættingjum
og vinum góðar gjafir og árnaðaróskir
á 60 ára afmælimínu 12. maí s.l.
Guðs blessun fylgi ykkur.
Zakarías Hjartarson
HAGKAUP
NÝKOMIÐ
MIKIÐ ÚRVAL
AF
S UMARFA TNAÐI
HAGKAUP
Njarðvík,sími 3655
Af öðru efni má nefna fasta
þætti s.s. Raddir foreldra- Á léttu
máli og Hirt úr blöðum.
Tímaritið Þroskahjálp kemur út
fjórum sinnum á ári. Það er sent
áskrifendum og er til sölu á skrif-
stofu Landssamtakanna Þorska-
hjálpar, Nóatúni 17, 105 Reykja-
vík.
Þó að vistfólk á heimilum
þroskaheftra hafi, af ýmsum
ástæðum, ekki náð því að verða
fullkomlega samferða því fólki,
sem talið er alheilbrigt, er margt
vistmanna fjölhæft og hefur góða
sköpunargáfu - iðnverk og list-
sköpun þeirra ber því vott og frá-
sagnargleði hefur þetta fólk í rík-
um mæli. Sýnishorn eftir Sigmund
Viggósson fer hér á eftir.
Sigmundur Viggósson.
Stutt ferðasaga
Eg fór í skemmtiferð einn
sunnudag með mömmu og fjölda
af öðru fólki. Valgarð ók einni rút-
unni.
Farið var beint til forsetans að
Bessastöðum, kirkjan skoðuð og
forsetinn talaði nokkur orð og við
sungum sálminn ,,Ó, þá náð að
eiga Jesú“, og svo „ísland ögrum
skorið“.
Síðan var haldið upp í Árbæ og
skoðuð kirkjan og gamalt hús.
Veðrið var dásamlegt, en sumir
voru að verða svangir á leiðinni í
Þórskaffi, því ekið var um Lang-
holtið og það er löng leið, svöng-
um mönnum.
Maturinn var fínn og ljósin sner-
ust eins og norðurljós. Tveirstrák-
ar skáru kjötið og það tók nú tím-
ann sinn að skammta öllum hópn-
um.
Halli og Laddi skemmtu og
stelpur dönsuðu svo að pilsin
þeyttust upp í mitti. Hljómsveitin
spilaði og allir borðuðu eins og
þeir gátu og drukku gos.
Svo var farið heim eftir vel
heppnaða ferð og þá var klukkan
orðin 10.
146-FAXI