Faxi - 01.02.1989, Blaðsíða 8

oft.sé reyndar unniö eitthvaö meir.
Nú, mannskapurinn er náttúru-
lega allur annar, því nú koma fáir
aðkomumenn í fiskinn hingað,
þeir fara annað í dag. Sjálfúr
aðbúnaðurinn hefur kannski ekki
breyst svo mikið á þessum langa
tíma.
Það er fyrst og fremst aflinn sem
hefur breyst. Fiskurinn í dag er
yfirleitt miklu smærri, sérstaklega
togarafiskurinn. Það hefur brugðið
fyrir nú upp á síðkastið, að
fiskurinn sem trillumar eru að fá
er þetta kannski 20 til 30 kfló að
þyngd, en frá togurunum kemur
fiskur sem er að meðaltali um 2
kfló. Það er algjör hörmung að sjá
þann fisk.
Menntun fiskvinnslufólks
Við snúum nú talinu aftur að
brauðstritinu og röbbum um
menntun eða menntunarleysi í
fiskvinnslunni. Kom okkur saman
um, að alltof lítill gaumur væri
gefinn af menntun fiskvinnslu-
fólks. Þó hefði verkalýðsfélagið
gert góða hluti með námskeiðum á
síðasta ári. Annars hefur fólk
kannski ekki áhuga á að mennta
sig í fiskverkun, því fólk ætlar jú
ekki áð vinna lengi við þau störf.
Fiskvinnsluskólinn í Hafnarfirði
hefur nú starfað um nokkuð
skeið. Fólk sem hefur menntast
þar hefúr mikið farið út á land
sem verk- og framleiðslustjórar.
Sumt af þessu fólki virðist þó ekki
kunna mikið, þegar á hólminn er
komið.
Menntun fólks í vinnslunni ætti
fyrst og fremst að beinast að því
að bæta gæði vörunnar og stefna
að vöruþróun. Það er ótrúlegt,
hvað lítil framför hefur orðið á því
sviði síðustu áratugina. Ég held að
orsakanna fyrir því megi ef til vill
leita í hinu staðnaða sölukerfi sem
við búum við. Ég held að þessi
stóru sölusamtök séu steinrunnin,
algjörlega stöðnuð. Það ætti að
leyfa mun fleiri aðilum að komast
þar að.
Launamál, ferskfiskút-
flutningur o.fl
Marteinn kom nú aftur inná
launamálin hjá fiskvinnslufólkinu.
Hann segir það skömm fyrir þjóð-
ina, að fólkið sem vinnur við
undirstöðuatvinnuveg landsins,
skuli ekki hafa mannsæmandi
laun. Aðeins með alltof löngum
vinnutíma og mannskemmandi
bónusfyrirkomulagi takist fólki að
hafa þokkalegt kaup. Sú viðmiðun
ætti að gilda, að fyrst ætti að
reikna þessu fólki gott kaup og
síðan ætti að sjá, hvað væri til
skiptanna hjá öðrum. í dag er
þessu öfugt farið.
l>orsteinn Ámason og Marteinn.
arinnar og stjómar rekstrinum.
I’orsteinn er einn af eigendum Útvegsmiðstödv-
UnnarMár Magnússon íkunnuglegri stödu. Hann hefur verið vinnufélagi Marteins
um langt skeid.
En þá verður einnig að létta
undir með fyrirtækjunum í þess-
ari atvinnugrein. Hún mun ekki
rétta úr kútnum, fyrr en miklum
hluta skuldanna er létt af fyrir-
tækjunum og þeim gert kleift að
starfa á eðlilegan hátt. Þá væri
kannski von til þess, að einhver
framþróun verði í greininni.
Við ræddum líka sölu á nýjum,
óunnum fiski til útlanda. Það er
spuming, hvort það er ekki óhag-
kvæmt fyrir okkur, þegar til lengri
tíma er litið að flytja út þetta
mikið af óunnum fisk. Það mun
eflaust koma að því, hér sem og
annars staðar, að langskólamennt-
að fólk fær ekki vinnu við sitt
hæfi. Þá er nauðsynlegt að í land-
inu séu nógu mörg atvinnutæki-
færi. Það geta ekki allir unnið við
að vera einhverjir fræðingar eða
læknar. Við ættum helst ekki að
flytja út annan fisk en þann sem
við komumst ekki yfir að vinna
sjálf. Hér þarf því að gera stórátak
í vömþróun og markaðsleit fyrir
fullunnin fisk.
Fiskmarkaðir
Ég spurði Martein um álit hans
á fiskmörkuðunum sem nú em
teknir til starfa. Hann kvað þá
ágæta, að mörgu leyti. Það hefði
að vísu valdið vandræðum í
fyrstu, hversu óskynsamlega
margir nýir kaupendur þrýstu
verðinu upp. Síðar kom í ljós, að
menn vom að kaupa fisk á allt of
háu verði og það gat engan veginn
borið sig. Annars vildi hann sjá
allan fisk upp úr sjó fara til sölu á
mörkuðunum. Víða úti á landi
væri nú fiskur sendur beint úr
landi, en fiskvinnslufólkið situr
atvinnulaust heima. Það á að láta
okkar eigin atvinnu sitja í algjöru
fyrirrúmi.
Framtiðin
Við spyrjum Martein að lokum,
hvort hann telji að fiskvinnslan
eigi framtíð fyrir sér. Jú, það á
hún ömgglega. Fyrirtækin munu
sameinast í stærri einingar sem
hagnkvæmara er að reka. Það
verður farið að fullvinna afla meir
hér heima og með markvissri
vömþróun náum við fótfestu á
nýjum mörkuðum. Þetta er okkar
stærsta auðlind og við þurfum að
skapa ný atvinnutækifæri í fram-
tíðinni.
Og að lokum, Marteinn. Ætlar
þú að vera í þessu starfi alla ævi?
Hann vildi lítið gefa út á það, taldi
þó kominn tími til að fara að
hægja á og horfa til annarra átta,
fara á flakk og skoða heiminn
aðeins betur.
HH.
44 FAXI