Faxi - 01.01.1993, Blaðsíða 30

víkur. Þau nýmæli voru í vitunum á
Reykjanesi og Garðskaga að ljósa-
krónan snerist. Jafnframt setti lands-
höfðingi ítarlega reglugerð um
„Landsvitana við Faxaflóa“ eins og
þeir voru kallaðir. Þar var lýst búnaði
þeirra, daglegri gæslu með þeim o.l'l.
Ari síðar, 1898, skipaði landshöfð-
ingi vitunum sérstakan „gæslustjóra“
og setti honum reglur. Marka þessar
framkvæmdir tímamót í sögu vita-
mála á Islandi. Til dæmis var með
starfi gæslustjóra lagður grunnur að
embætti vitamálastjóra.
Næstu árin fjölgaði vitum lítið. Til
dæmis voru aðeins reistir tveir vitar
1902, annar í Elliðaey á Breiðafirði,
hinn á Amamesi við Djúp vestra.
Alls voru á landi a.m.k. sjö vitar í árs-
lok 1905, og em minni ljósker þá
ekki með talin.
Thorvald Krabbe ráðinn lands-
verkfrœðingur
Með heimastjóm 1904 fengu ís-
lendingar aukið forræði eigin mála í
hendur. Hannes Hafstein tók við ráð-
herraembætti og beitti sér m.a. fyrir
eflingu verklegra framkvæmda.
Sigurður Thoroddsen (1863-1955)
hóf störf sem landsverkfræðingur
1893 en lét af því embætti 1905. Þá
fór Hannes trúlega að svipast um eft-
ir nýjum mönnum til að sinna verk-
fræðistörfum fyrir landssjóð, enda
var embættinu þá skipt á milli
Á myndinni, sem er af málverki, sést fyrsta bryggj-
an, sem um getur í Keflavík, en hún var meðal eigna
sem Peter Duus keypti í Keflavík 1848. Við enda
bryggjunnar er Bryggjuhúsið, sem er 125 ára
gamalt. Pað lét byggja sonur Peter Duus, Hans
Pétur, en byggingu þess lauk í ágúst 1877. Þegar uin-
rætt hús var byggt var annað hús rifið, sem stóð á
sama stað, en það hús var þá orðið 150 ára eða frá
tíinum konungsverslunarinnar.
í miðið er verslunarbúðin sem H.P. Duus lét byggja
1871 og lengi hefur verið kölluð „Gamla búðin“. Um
húsið t.v. segir m.a. í Suðurnesjaannál árið 1881.
„Með tíðindum má telja, að þetta sumar hafi verið
byggt upp tvíloftað íveruhús með verslunarbúð í
Keflavík, tilheyrandi kaupmanni Fischer, en þess
vegna er þess getið að hús þetta er svo vandað og
veglegt að allri smíði, frágangi og fegurð, að annað
eins hefur ekki verið byggt sunnanlands“.
Þá er einnig á málverkinu Stokkavörin, höfuð
lendingarstaður og uppsátur í Keflavík um aldir. Er
þar ólíku saman að jafna og hinni glæsilegu nýju
smábátahöfn í Keflavíkurgróf.
Málverk þetta birtist áður í 4. tbl. Faxa 1977, í
tengslum við greinina „Saga hafnarmála í Keflavík“
í samantekt Eyþórs Þórðarsonar.
tveggja manna. Jón Þorláksson
(1877-1935) var ráðinn til starfsins
1905 en þar sem fáir íslendingar
voru þá með próf í verkfræði leitaði
Hannes til Danmerkur. Þar var ungur
rnaður, Thorvald Krabbe, íslenskur
að móðemi, er lokið hafði námi frá
Den Polytekniske Læreanstalt
(Verkfræðiháskóla Danmerkur) árið
1900. Samkvæmt heimild í fjárlög-
um frá 20. október 1905 ráð Hannes
Hafstein Krabbe landsverkfræðing
frá 1. janúar 1906.
Thorvald Krabbe, œtt hans og
uppruni
Thorvald Haraldsen Krabbe hét
hann fullu nafni. Foreldrar hans voru
Kristín Jónsdóttir og Harald Krabbe,
prófessor við Landbúnaðar- og dýra-
læknaháskólann í Kaupmannahöfn.
Krabbe fæddist þar ytra 21. júní
1876. Kristín var dóttir Jóns Guð-
mundssonar og k.h. Hólmfríðar Þor-
valdsdóttur, er voru á árunum 1852-
75 einhverjir kunnustu borgarar
Reykjavíkur sökum stuðnings við
menningu hins unga höfuðstaðar.
Jón var auk þess skeleggur banda-
maður Jóns forseta og ritstjóri Þjóð-
ólfs er þá var áhrifaríkastur íslenskra
blaða.
Að Krabbe stóðu því sterkir stofn-
ar á báða vegu. Móðurbróðir hans
var Þorvaldur Jónsson (1837-1916),
læknir á Isafirði, einn mesti áhrifa-
30 FAXI