Faxi - 01.09.2006, Síða 11

VwS tvtf tpifrMi Ý
^V«ltjj*p‘4 7ni’ ■*»»••♦«*! I
Gy £k%' l*G3i-»i jhnih
-'fw fi*~tlpv»~c Oíf ',ff&'J TVItlft-
^ct*4\J>r/Jc«j <\mi8 V«t-&»lit'
Vt*S tt* ^rt.it-'’’
j|<t«: Ajfcf 9i«» Si« ftnijpij
w.**-$*! l|K^
f»-uj finn^c <t;«tKA«
TVtt k^«tt*tp*i *vm9 'pt*t.iMt<» Ufiiifey
Ss^-Vl-t- mJF/
ÍSS
: ■*;; *a* - " *'’:- l:*r«ííl®t*8

m
yc ”
%• rt«rt.£ ^ 5.IÍX* 'vff A- jt,;
&* Ot^vitií
J ^jF**» 9*4 «n* Vtí^t«»w
. J*t Cu»A \v*9u»* ^ckmj^,
*t \VMt*5*‘J f* 9» *•[ **»l
SÍj/'*** f* ?u fVfF* *v“7*‘j p
, i.’r^av .s«t«\ \hi .\íp
' íi I í (fV<** >»m*Sþj vjf Av f {&*i p,,,.
y>; ,53N»t»*'*j W\-r* ttv»- Ctixpn-
BmS"1 '-''"'■’T,i'^.'" foifir'''
W. f| '*• »„ iWp,,.
i !: <\wf niit«iiij*vi
:if A w«M 9o Witfi
y, | I V^'f <9*0*»* *rnSfri\*n-i
A J l . V»r t»«ttt«qr*l»níy.r^t.i uvn'
J «í5rtWrt£*\'j<fpu* V«»«j *p»CSa
........ Pv /•.«
,<\tt««jr*^mW? yrtt* tjtt^.n
ltt-^8»nvm:)j rtih^ A>
<vM»t vwttiAmy*
rflitv *»t«9 tllAt Wrti-
"T'”P VM® ?f"V
e. vt» tttimtMt* tttrtvm: w<
>\..ttv«j <?t Am| V*jV»j 9«
($W Wrttvi. ^Ct*t-vdr/trfjL*«| Jt«
megin út af skipinu ef legan var þröng og lágu
skipin þá við akkeri á móti til að hreyfast með
öldunni þó fest væru.
Svona legumáta var ef til vill erfiðara að nota
eftir að skipin fóru að nota eitt stýri aftur úr
skutnum sem voru á lömum og ekki var hægt
að taka inn í skipin eins og gert var á skipunum
sem umrædd mynd sýnir. Skipin með eitt stýri
á lömum voru líka stærri en hin eldri og ljóst
er að erfiðara hefur reynst að leggja þeim fast
upp við land á Vatnsnesi enda sífelld hætta á að
stýri þeirra brotnuðu og þá var voðinn vís því
ef það gerðist. Þá komst skipið ekki frá land en
molaðist stjórnlaust í sundur. Þá varð áhöfn og
farmi ekki forðað.
Duggubás
Ekki er ólíklegt að örnefnið Duggubás sem
er niður undan frystihúsinu “Stóru-Milljón” og
tönkum Olíusamlagsins yst á Vatnsnesi tengist
einmitt slíkum voðáatburðum því að Duggubás
er hömrum girtur á alla vegu og þar var varla
nokkunitíma lending báta. Hinsvegar liggur
básinn sá vel fyrir skipum sem legið hafa við
Þýskuvör en einmitt lent þar í hremmingum og
borist síðan með suðaustan roki upp í básinn og
farist þar. Nafn hans er líklega dregið af slíkum
atburðum.
Hugsanlegt er að þegar skip frá Hamborg fóru
að koma til Keflavíkur að staðaldri frá 1475 hafi
skipin stækkað, yfirbyggingar þeirra í stefni og
skut hækkað og ný stýri með lömum sem alltaf
voru föst við skipin hafi þá verið tekin upp svo
flytja þurfti skipaleguna út í Keflavík þar sem
skipin gátu legið á fríum sjó fjarri landi og ekki
var hætta á að þau lemdust upp við klettana eins
og innan við Vatnsnes. Eftir að kaupförin fóru
að liggja á Keflavík hafa Þjóðverjar tekið upp á
Þýsk verslunarskip við bryggju í Björgvin í Noregi skömmufyrir miðja 15. öld. Myndin erfrá þeim tíma
þegar þessi kaupför byrjuðu að venja kpmur sínar að Vatnsnesi.
því að kynda bál skipunum til leiðbeiningar yst
á Nípunni á Hólmsbergi. Þá hefur nípan fengið
nafnið Brennu-nípa. Það hafa verið Þjóðverjar,
ekki Danir, sem þarna voru að verki enda var
vitakerfi þeirra orðið allþróað á 15. öld en Danir
ekki byrjaðir að kynda vita sína skipulega. Það
varð síðar. En þegar um 1220 voru Þjóðverjar
komnir með vísi að vitarekstri á ströndinni utan
við Hamborg af þýskum heimildum að dæma.
Hamborgarfarar sem til íslands komu þekktu
þvf vel til slíkra vita og voru þeim vanir.
Flutningar sjóleiðis og landveg
Kostir þess að leggja skipum að landi innan
við Vatnsnes voru þeir helstir að ferma mátti
skipin af skreið sem bæði mátti flytja að á bát-
um sjóleiðis t.d. innan úr Vogum eða Njarðvík
eða á hestum landveg utan af Nesinu en skipa
um borð í skipin beint af klöppinni með lítilli
fyrirhöfn. A sama hátt mátti setja á land úr
skipunum upp á klöppina ámur, tunnur, kúta
og annan varning og afhenda kaupendum þar
á staðnum. Þetta hagræði hvarf eftir að skipin
hófu að liggja úti á Keflavík og flytja varð allan
varning í land og út í skipin með smábátum
með tilheyrandi erfiði auk þess sern þá var lest-
un skipa og losun háð sjávarföllum en á þeim
var mikill munur í Keflavík eins og kunnugt er.
Óskar Halldórsson lét smíða hafskipabryggju
út frá klöppinni á Vatnsnesi 1930-1931.
FAXI 11