Faxi - 01.09.2006, Blaðsíða 16

út fiskibátinn Steinunni gömlu. Kaupfélagið
ákvað fljótlega að ráðast sjálft í útgerð og árið
1957 var Faxavíkin keypt, hin fyrri af tveimur
samnefndum bátum. Margreyndur sjósóknari,
Guðjón Jóhannsson, var ráðinn sem skipstjóri.
Gert var út á línu á vertíð, farið norður á sfld
og reknetaveiðar stundaðar á haustin. Næsti
bátur hraðfrystihússins var Helguvík, smíðuð í
Svíþjóð eins og Faxavík. Magnús Bergmann, sá
annálaði aflamaður, var ráðinn skipstjóri á þenn-
an bát og gegndi því starfi þangað til frystihús-
ið keypti Bergvíkina nýja frá Danmörku 1960.
Meðal annarra valinkunnra skipstjóra á bátaflota
HK voru þeir Grímur Karlsson og Isleifur Guð-
leifsson.
Um 1960 fór suðurlandssíldin að veiðast í nót
og hleypti hún miklu lífi í starfsemi hússins, en
síldin veiddist á haustin og jafnvel fram yfir ára-
mót. A þessum tíma tok einnig þorskanetaveið-
in í vaxandi mæli við af línuveiðum. Fljótlega
uppúr 1960 kom kraftblökkin til sögunnar. Lét
þá Stóra-Milljón smíða stálskipið Hamravík í
Noregi og tók Magnús Bergmann við skipstjórn
hennar. Frystihúsið var á þessum árum með
marga viðlegubáta frá Austtjörðum og Eyjafirði,
Hring frá Hafnarfirði og Freyju úr Garði. Vel
gekk hjá flestum þessara báta og nýir möguleikar
opnuðust á sviði útgerðar. Sem dæmi má nefna
að Benedikt Jónsson og Ólafur Bjömsson, út-
gerðarmaður, gerðust á þessum árum brautryðj-
endur í veiðum og verkun á humri.
Uppúr 1960 fóru blómlegir tímar í hönd fyrir
frystihúsið. Mikið hráefni barst á land og fjöldi
manns stundaði þar vinnu, sennilega allt að 200
þegar mest var - þar með talið verkafólk í landi,
sjómenn og skrifstofufólk. Sonur Benedikts, Jón
Benediktsson, var útgerðarstjóri hússins lengst
af og honum til aðstoðar voru m.a. þeir Valdimar
Axelsson og Gunnar Guðlaugsson. Gríðarmik-
il vinna var í kringum útgerðina - öllum bátum
sem þar lögðu upp þurfti að útvega veiðarfæri.
Mikinn útbúnað þurfti í sambandi við netin og
Eftir brunann í Stóru-Milljón 14. maí 1965 varð að bygjýa frystihúsið upp að nýju
var Jón Eyjólfsson, faðir Benedikts, drjúgur og
verkhygginn liðsmaður á því sviði til æviloka
1969.
A þeim tíma sem Hraðfrystihús Keflavíkur
stundaði útgerð átti það eða gerði út 10 báta
í lengri eða skemmri tíma. Lengst átti liúsið
bátana sem það lét smíða sjálft, þ.e. Bergvfk og
Hamravík.
Tjón af bruna
og óhagstæð gengisþróun
Mikið brunatjón varð í frystihúsinu af völdum
sprengingar í vélasal hússins 1965. Tjónið var
tilfinnanlegt og öll starfsemi þess lagðist niður
um tíma. Þegar þetta skeði hafði verið ákveðið
að reisa mikla viðbótarbyggingu við hraðfrysti-
húsið og höfðu teikningar verið gerðar og kostn-
aðaráætlun lá fyrir. Óhappið flýtti án efa nokkuð
fyrir þessum framkvæmdum. Endurbygging var
hafin strax og innréttingum hraðað með það fyrir
augum að rekstur hússins og starfsemi gæti að
einhverju leyti hafist í byrjun næstu vertíðar.
A áttunda áratugnum olli óhagstæð gengisþró-
un og minnkandi afli útgerðinni í landinu vax-
andi erfiðleikum. Mjög dró úr þorskveiðum upp
úr 1970 og hrun síldarstofnsins í byrjun áratug-
arins magnaði örðugleikana sem við var að etja.
Togaraútgerð HK hófstárið 1974þegarAðalvík-
in var keypt ný frá Spáni. Samkvæmt kjarasamn-
ingum útgerðarinnar og verkalýðsfélaganna áttu
frystihúsin að sjá til þess að vinna væri stöðug
og talið var að togarnir gætu tryggt þetta betur en
bátarnir. Útgerðarsagan breytist á þessu tímabili
með þeirn hætti að eftir 1980 hætti HK að gera
út mótorbáta. Meginástæðan var minna fiskirí og
aukinn tilkostnaður. Togarar voru lausnarorðið á
þessum tíma og afráðið var að kaupa annan tog-
ara, Bergvíkina, 1979. Bergvíkin var notað skip
og komin af blómaskeiði. Hún reyndist dýr í við-
haldi og auk þess var Aðalvíkin einnig byrjuð
að kalla á aukið viðhald og kostnað því samfara.
Báðir þessir togarar voru seldir 1988 eftir lang-
varandi rekstrarerfiðleika.
í árslok 1982 lét Benedikt af starfi sem fram-
kvæmdastjóri HK en gegndi þó áfram starfi við
húsið, m.a. sem ráðgjafi um daglegan rekstur.
Guðmundur Maríasson var ráðinn í stað Bene-
dikts og gegndi framkvæmdastjórastarfinu til
ársins 1983 en þá tók Helgi Jónatansson við
þessu starfi. Davíð Guðmundsson tók við starfi
aðstoðarframkvæmdarstjóra frystihússins í árs-
byrjun 1981. Síðasti framkvæmdastjóri HK var
Ingólfur Falsson.
16 FAXI