Morgunn - 01.12.1968, Blaðsíða 50

128
MORGUNN
inn sé tæki hins lifandi, skapandi anda, í því skyni, að sálin
eða persónuleikinn fái öðlazt þroska í sambandi við efnið,
þroska, sem haldi áfram eftir að hinn stundlegi efnislíkami
er úr sögunni og hefur horfið til jarðarinnar aftur með því
að leysast upp í frumefni sin. Hún heldur þvi ennfremur
fram, að eftir líkamsdauðann haldi þessi persónuleiki áfram
að lifa og vera til, haldi minningum sínum, skapgerð og þeim
þroska, sem hann hefur aflað sér á jarðvistardögunum, og
haldi áfram að elska þá og það, sem honum var kærast hér
á jörðu. Hún heldur því fram að lokum, að sál hins fram-
liðna geti, þegar ákveðin og hagstæð skiiyrði til þess eru
fyrir hendi, náð sambandi við þá, sem á jörðunni lifa og með
því haft áhrif bein og óbein á ýmislegt það, sem er að gerast
í þessum heimi.
Fyrir þessum skoðunum færa þeir mörg rök og sum
haria sterk og veigamikil, visindalegar rannsóknir á sálar-
lífi manna og einkum hinum svokölluðu duldu eða dulrænu
þáttum þess, sem mjög hafa farið í vöxt meðal vísindamanna
á síðari árum, svo og rannsóknir á reynslu einstaklinganna
sjálfra í þessum efnum bæði að fornu og nýju.
Hér er ekki rúm til að gera ítarlegan samanburð á þess-
um tveim ólíku stefnum, efnishyggjunni og andahyggjunni
og þeim rökum, sem fylgjendur þeirra hvorrar um sig færa
fram fyrir sínu máli. Það mundi vera efni í langa bók. Rétt
þykir þó að benda á þá staðreynd, að nýjustu rannsóknir og
niðurstöður vísindanna virðast óneitanlega í hraðvaxandi
mæli styðja skoðanir þeirra og rök, sem andahyggjunni
fylgja. Nýjustu niðurstöður efnisvísindanna eru þær, að
efnið sé engan veginn jafn fast fyrir og áður var haldið,
og að fullkomið vafamál sé, að það sé í raun og veru nokkuð
annað en hreyfing eða orka í síbreytilegu formi. Er þegar
með þessu stigið stórt og áhrifamikið spor til þess að brúa
bilið á milli anda og efnis þannig, að þetta eru ekki lengur
hinar sömu ósættanlegu andstæður, sem menn áður héldu.
Samhliða þessu fleygir fram vísindalegum rannsóknum á
sálarlífi og sálareigindum mannsins, og má þar einkum
J