Árdís - 01.01.1933, Page 20
18
Börnin og náttúran
Eftir
Ragnhildi Guttormsson
Náttúran—móðir vor. Þannig komumst vér oft að orði og ekki
að ástæðulausu. Náttúran er undirstaða alls mannlifsins. Ekki
einungis sækjum vér lífsuppeldi vort i skaut hennar, heldur eiga
listir og vísindi þangað rót sína að rekja. Tónskáldin leitast við að
túlka raddir náttúrunnar í tónverkum sínum: þyt golunnar í lauf-
blöðunum, fuglasönginn, og hamfarir stormsins; listamaðurinn
reynir að lýsa með burstanum, titrandi tunglskinsgeislunum á hafs-
öldunum, hátign fjallanna, og hinni friðsælu kyrð skógar-runnanna;
vísindamaðurinn kannar ómælisdýpt himingeimsins með sjónauka
sínum, og kaíar í djúp úthafsins til að neyða það til að láta uppi
leyndardóma sína; og skáldið syngur fegurst, er náttúran er yrkis-
efni hans.
Hinn óþreytandi manns-andi er sífelt að leita og finna, en verk-
efnið sækir hann einatt til náttúrunnar. Hún er göfugur, örlátur
vinur er aldrei l>regst, heldur veilir frið og gleði í ríkum mæli þeim
er leita á náðir hennar.
Verk þessara manna geymast eður gleymast alveg í hlutfalli
við hve nærri þeir komast hjarta náttúrunnar; hve vel þeir túlka
fegurð hennar eður leysa úr ráðgátum tilverunnar. Ekki svo að
skilja að þeir vinni verlc sitt með það fyrir augum að ávinna sér
hylli eður lófaklapp fjöldans. Það hefir aldrei verið markmið hins
sanna mikilmennis, heldur finna þeir nautn og svölun sálum sírium
í því að dýrka i kyrþey náttúru-vísindin. Það er hið góða hlut-
skiftið, og heppnir eru þeir, er það velja.
Það mætti í þessu sambandi nefna menn eins og Isaac Newton,
Copernicus, Humboldt, Linnaeus, Wordsworth, Liszt, Brahms.Whit-
man, Carot, Fiske, Thoreau, Burbank, og okkar eigin Jack Miner.
Þetta og svo mörg, mörg önnur eru nöfn, er vér nefnum með hinni
mestu lotningu, en alt eru þetta menn er fundu sina dýpstu ánægju
og lífs-gleði í að athuga náttúruna og lögmál hennar, og bygðu sér
ódauðlegan minnisvarða, er þeir reyndu að lýsa fyrir öðrum hrifn-
ing sinni.
Benedikt Gröndal, einn af okkar djúpvitrustu íslenzku skáldum
segir:
“Hvi leitar ])ú í Ijósum veizlu-sal
Að lífsins gleði, þar sem hún er fjær.
Hún er þar langt í burt, í djúpum dal,
Þar dögg á smáum eyrar-rósum hlær.