Árdís - 01.01.1933, Side 24
22
aðan mann eða konu, er segir sögu. Svo er í hverju landi—listin að
segja sögur sameinar aldna og unga; hún er í'ljótasti og hezti veg-
urinn til þess að börnin læri að elska þá eldri og vilja hlýða með
atliygli á það er þeir segja. At' þessu leiðir svo það að máttur sög-
unnar í því að hafa áhrif á börnin margfaldast; því þroskaðri þekk-
ing, hugsjónir og andagift þess er segir, bendir og laðar hug barnsins
inn á nýjar leiðir sem það annars myndi ekki hafa t'undið eða valið.
Hvernig segja skal fram.—Fyrst af öllu er nauðsynlegt að
segjancii sögunnar lifi sig inn í heim þeirra bókmenta er börnunum
er ætlaður, svo andi saganna samrýmist hans eigin. Persónuleiki
þess er segir má ef vill, enda ætti, að gefa líf, yl og tilfinning eða hlæ
sögunnar um leið og hann segir hana, ekki með sérstökum leikara-
hætti, upphrópunum, eða orðum, heldur með auðsærri sjálfhrifn-
ingu og ánægju er rödd og andlitsdrættir bera með sér. Næst
verður segjandi að kunna söguna vel, velja þannig að við hæfi barna
sé, þeirra, er njóta skulu; engin formáli ætti að vera fyrir sögunni,
því barnið á von á þegar frá byrjun að eitthvað komi fyrir, ef úr því
verður ekki, verður harnið óþolinmótt og athygli Jcess hneigist frá
sögunni. Söguþráðurinn má til að vera einfaldur. í sögunni verða að
vera lcarnsleg áhugamál, þar sem hvert atvikið reki annað, bláttáfram
sögð, með ekki í'Ieiri lýsingum eða útlistunum en svo, að mynd sög-
unnar verði barninu skýr; fram að hámarki atburðanna ætti sagan
að vekja óslitna eftirvæntingu og sífeldar getgátur um það hvernig
alt muni nú fara og úrlausn ráðgátunnar að síðustu við barnsins
hæfi—auðskilin. Robert Louis Stevenson segir um þann er vel óski
að segja sögur, “að hann verði að vera óendanlega leikinn í því að
breyta um, og slyngur í ]jví að vekja athygli, vonhrigði, undrun og
ánægju. Vera eilíflega að skifta um skil, en þó hvergi láta koma
rangskil á vef frásagnarinnar.”
Eftirfarandi reglur væru vel festandi á minnið fyrir þá, er Iistina
vilja læra:
(a)—Lærðu söguna, gagnrýndu hana, og gerðu þér Ijóst hver hjarta-
punkturinn er; festu á minnið stigin upp að hámarkinu, l'yll
síðan út heildina. Einstakar setningar er hezt að læra orðrétt
frá höfundarins hálfu, því um orðskipun hans og val verður
ekki bætt.
(h)—Skipaðu börnunum í sæti nærri þér, því þau þurfa að vera lík-
amlega nærri ef þau eiga að vera andlega nærri.
(c) —Byrjaðu vel og með ánægju, týndu þér sjálfri í sögunni og þá
munu orðin og lýsingarnar verða auðgripin.
(d) -—Vertu ákveðin og óhikandi og þá er mikið unnið, og rélt röð
atvika má ekki haggast né heldur máttu stansa oft.
(e) —Seg fram lifandi. Á því, hversu skýr eru í þínum liuga atvikin
og persónurnar veltur skýrleiki frásagnar þinnar—Þú verður
að sjá hvað þú segir.—