Ísfirðingur - 15.12.1960, Blaðsíða 10

10
ÍSFIRÐINGUR
/? ó t
Á jólaaftan var það einu sinni að Melum i Hrútafirði að
barið var að dyrum, og er komið var út stóð þar skrautbúin
kona er beiddist gistingar. Þá bjó sýslumaður að Melum og
sagði hann það heimilt. Hún var spurð að nafni og sagðist
hún heita Bóthildur, en ekki vildi hún segja hvaðan hún
kæmi eða hvaðan hún væri upprunnin. Hún var þar um nótt-
ina og var ein heima er annað fólk gekk til tíða, en um morg-
uninn er fólkið kom heim hafði það aldrei séð bæjarhús eins
prýðileg, öll þvegin og sópuð og allt undirbúið er til þurfti
að taka. Bauð sýslumaður henni þá þar að vera lengur og
gjörðist hún þá ráðskona fyrir búi hans og fór henni það vel
úr hendi. Næsta jólaaftan fór fólk allt til tíða nema Bóthild-
ur, en þegar fólkið kom heim um morguninn sá það að hún
var hrygg mjög og grátin, en ekki bar á því endranær.
Þriðju jólanóttina var hún ein eftir heima og langaði þá
smaladreng sýslumanns er Guðmundur hét að vita hvað hún
hefðist að, og gjörði sér upp veiki er hann var kominn á
stað, og snéri heim aftur. Hann átti hulinhj álmsstein og
tekur hann nú í hönd sér og gengur inn í baðstofu. Sér hann
þá að hún býr sig í skart mikið og þykist hann aldrei hafa
séð jafnfallegan búning. Síðan tekur hún grænt klæði upp
úr kistu sinni og gengur út. Guðmundur fer á eftir henni
þangað til þau koma að vatni einu, þá breiðir hún klæðið á
vatnið og stígur á. Guðmundur kom sér á horn klæðisins og
síga þau nú niður, þókti honum sem þau væðu reyk niður
eftir jörðinni þangað til þau komu á völlu fríða. Þar leit
hann standa borg fríða og háreista og kirkju með háum
turni. Bóthildur gengur til borgarinnar og var henni þar vel
fagnað. Sá er Guðmundi sýndist þar æðstur, og allir aðrir
lutu, tók hana í fang sitt og kyssti hana sem konu sína, og
þrjú börn heilsuðu henni sem móður sinni. Allir urðu glað-
ir er þeir sáu Bóthildi og báðu hana vera velkomna. Þar
næst var gengið í kirkju og fór þar fram tíðagjörð eins og
hjá kristnum mönnum.
Börn Bóthildar gengur milli stóla og léku sér að þrem gull-
hringum, en hið yngsta missti sinn hring og fannst hann eigi,
en því var svo varið að Guðmundur hafði tekið hann upp og
L i 11) u i ^iottnin^
geymdi hjá sér. Þegar gengið var frá tíðum var setzt til borðs
og settist Bóthildur í hásæti hjá manni sínum. Var þar vel
veitt og vel drukkið, en er leið að dægramótum stóð Bóthild-
ur upp og kvað tímann vera kominn að skilja. Urðu þá allir
hryggir, en þó einkum maður hennar Kvaddi hún þá alla, en
maðurinn gekk með henni á leið og taldi sér margar rauna-
tölur að þeim væri samvistum synjað og að nú mundu þau
sjást í seinasta sinnið. Síðan kvöddust þau með miklum harmi.
Steig hún þá á klæðið og Guðmundur með og fóru upp sömu
leið og áður. Gengur síðan heim að Melum og klæðir sig úr
skrúðanum og tekur til starfa, og var hún búin að undirbúa
allt eftir vanda er kirkjufólkið kom heim. Guðmundur kem-
ur þá líka hehn og spyr sýslumaður hann hvar hann hafi
verið. Hann kvaðst hafa verið að kanna neðri byggðir. Sýslu-
maður spyr hvernig á því stæði. Hann kvaðst hafa verið að
fylgja ráðskonunni hans. Síðan segir hann upp alla söguna
og hlýddi Bóthildur á á meðan, en að lyktum spyr hún hann
hvort hann geti sýnt þess nokkur merki að hann segi hér satt
frá. Dregur hann þá upp hringinn og sýnir henni. Verður þá
Bóthildur glöð og segir:
„Þú hefur satt sagt og á ég þér mikið gott að launa. Ég var
áður drottning í álfheimum þangað til valva ein lagði það á
mig að ég skyldi hverfa og vera með mennskum mönnum og
ekki fá að koma í álfheima nema á jólanóttina, og skyldi ég
ekki úr þeim álögum leysast fyiT en einhver mennskur mað-
ur yrði svo djarfur að fara með mér ofan þangað. Nú hefur
þá leyst mig úr álögum þessum og skal þér ríkmannlega laun-
að.“
Síðan kvaddi hún sýslumann og allt heimafólk og hvai-f á
'burt. Nóttina eftir kom hún í draumi til Guðmundar og gaf
honum ógrynni fjár og gei’semar og lá það á koddanum hjá
honum þá er hann vaknaði. Síðan keypti hann sér jörð,
kvongaðist og varð hinn rnesti gæfumaður.
(Úr Þjóðsögum J. Á.)
Gamlárskvöld á fsafirði 1956. Þá var veður ágætt, bærinn vel skreytt-
ur og flugeldum óspart skotið. —(Ljósmyndari: Ámi Matthíasson).