Skólablaðið - 01.12.1964, Blaðsíða 27
- 89 -
FLEIRI ÞANKAR
UM HANDRITANNA HEIMSENDING
OG ÍSLENZKU
"Einu sinni var" - þannig byrja öll
regluleg ævintyri. En þetta ævintyri byrj-
ar a : "Einu sinni voru " - nokkrir hálfvit-
ar í Noregi, sem uröu leiÖir á kónginum
og 1 stað þess að drepa hann stungu þeir
af, bleyðurnar. 1" ævintýrunum er sagt:
" - og svo sigldu þeir glæsibunu skipi
sinu með drifhvrtum seglum. . . ".
Vafalaust hafa þessir drullukoppar þeirrá
verið ósjáleg vaskaföt. með skítugar
skyrtur í stað segla, og "sjóhetjurnar og
kapparnir" verið grænir af sjóveiki.
Þegar þeir svo loksins komust á land, urðu
þeir svo fegnir, að þeir þorðu aldrei utan
aftur ( þótt þeir fegnir vildu ! ). Vegna
þess harðræðis, sem veðrið bjó þeim,
kölluðu þeir landið fsland. Þegar þessir
menn voru bunir að koma sór fyrir 1 þessu
fallega landi, byrjaði sami djöfladansinn
og uti 1 Noregi. Þeirra aðal "hobby" var
að drepa menn, sem er vafalaust "upp-
byggjandi og skemmtilegt". En þeir höfðu
annað "hobby". Það urðu nokkurs konar
stælar hjá þeim að slátra kálfum, til þess
eins at geta krotað á skinn þeirra. Þessi
skinn hafa nu á siðari tímum valdið mikl-
um deilum, svo sem frægt er orðið. En
forfeður okkar voru ekki í neinum vafa,
til hvers ætti að nota þau.
Þeir átu þau !
Eða bjuggu til skó úr þeim, sem virð-
ist "skynsamligt mjök". - Því* var það, að
einn Dani sagði, er hann heyrði að fslend-
ingar væru að krefjast þessara skinn-
pjattlna aftur : "Ætla Islendingar að fara
að stofna skógerð, eða eru þeir bara
svona svangir? "
Þetta pár á skinnin, sem hlotið hafa
nafnið handrit ( Handritin heim ! ), reynist
innihalda einhverjar lygasögur frá því* í
gamla daga. Greinir þar frá ómenntuðum
"lusablesum", sem bjuggu niðri í jörðinni,
nánar tiltekið í moldarkofum. Þessir
menn höfðu það ser til ágætis, ýmist að
geta drepið menn, eða geta ekki drepið
menn. Þeir fyrrnefndu voru náttúrlega
hetjurnar i þessum reyfurum. Einnig
var i þessum "handritum" mikið talað
um skald. Þeim til sönnunar er svo
heilmikið pár og nefnt kvæði. Vanalega
voru þetta orð, sem menn vissu ekki vel
hvað þýddu og höfðu raðað upp, svo þeir
gætu spurt nagrannann um merkingu
þeirra. Síðari tíma menn ( svonefndir
ísl. menn ! ) hafa svo af mikilli "speki"
fundið út úr þessum krossgátum og
þótzt finna samhengi í þeim, þótt þeir
verði að tíína til orð, hingað og þangað,
út um allt handritið. Ég er viss um, að
höfundar hefðu orðið steinhissa, ef þeir
hefðu seð, hvaða vitleysu mennirnir (þ. e.
ísl. mennirnir ) hafa fengið út úr þessu.
Einnig er sagt frá kvenvörgum, sem áttu
sér vart jafningja í fláræði og hrottaskap.
Þetta er í sjálfu ser allt i lagi.
En málið, sem mennirnir skrifuðu í
gamla daga, hefur gengið aftur og "varð-
veitzt með þjóðinni". Að sjálfsögðu hef-
ur málið breytzt töluvert, og þá líka
framburður þess. Vfðast virðast breyt-
ingar sækja í það horfið, að færa rit-
málið nær tungunni. Það er eðlileg þro-
un. En þá kemur allt í einu hljóð úr
horni. Þar eru staddir menn, sem hafa
gaman af kálfum, einkum kálfskinnum.
Þeir kvarta og kveina um, að það se ver-
ið að eyðileggja málið, þetta nægi ekki,
ekki þetta, nei - ekki svona, heldur
svona (sona) - Nei, - kommu þarna,
z • þarna, y þarna o. s. frv. í þokkabót
tala margir þeirra svo þvoglulega, að
vart heyrist, hvaða hljóð mennirnir eru
að reyna að mynda ! Svo undrar þá, að
menn vilji breyta malinu eftir tungunni.
Þvf auðvitað talar allur almenningur jafn
brenglað. Komma í riti er ekki óþekkt
fyrirbrigði. HÚn er sett til að takna
hljóðhvíld, sem só lestrarmerki. Þannig
er það a. m. k. í erlendum tungumalum.
En í íslenzku? spyrja menn. Nei, þar
er þessum merkjum dritað niður eftir
ákveðnum reglum, sem engin þekkir til
fullnustu og virðast algerlega merkinga-
lausar. Frh. á bls. 102.