Skólablaðið - 01.02.1972, Síða 8

92
varnarmal
THAW IN ICELAND
A low-key campaign to persuade the Icelanders to
change their minds about closing the big Ameri-
can air base at Keflavik seems to be paying off. The
United States counter-argument took three tacks—
pointing out the security benefits (the Keflavik
hase mans the West’s air-sea watch on Soviet ac-
Nú eru liðin tuttugu ár sTðan Bandarfkjamenn hernámu Tsland að Alþingi
óspurðu Og ár eftir ár hefur Morgunblaðið lofsungið þetta hernám og
barið það inn f meðvitund þjóðarinnar, að þeir séu hér okkur til vernd-
ar, og sú hastta, er steðjaði að íslenzku þjóðfélagi stafi að austan, frá
Rússum. Bandarfkjamenn séu hér einungis til verndar frelsi og lýð-
ræði, þess lýðræðis, sem þeir virtu svo Iftils 1951, að ekki mátti bera
það undir Alþingi, eða fslenzku þjóðina, hvort herinn væri f raun nauð-
syn.
r rúm tuttugu ár hefur táknmynd niðurlægingar og uppgjafar fslenzkrar
borgarastéttar fengið að standa óáreitt f Miðnesheiðinni og þessi tákn-
mynd er hér ekki okkur til vamar, nei hún er annað og meira, hún er
liður f varnarkeðju heimsauðvaldsins um sjálft sig. Astæða hingað-
komu hersins 19 51 og ganga okkar f NATO 1949 eru ekki atburðir, sem
einungis eiga sér orsakir f fslenzku þjóðfélagi, ganga okkar f NATO og
atburðirnir 1951 eru liðir f heimsvaldapólitfk Bandarfkjamanna, liður f
þeirri stefnu þeirra að njörva allar þjóðir Evrópu - og helzt alls heims-
ins f hernaðarbandalag gegn austur Evrópurfkjunum og rfsandi þjóðfélags-
öflum um allan heim. Liður f þeirri tilraun Bandarfkjamanna að halda
lííinu f hinu löngu morknaða framleiðslukerfi kapftalismans.
Margt hefur gerzt og er enn að gerast sfðan Island gekk f NATO,
heimurinn var öðru vfsi þá en hann er nú, en einkenni þess tfmabils,
er kom eftir strfðið, er ekki enn að fullu horfin og f fullu gildi, eðli
hlutanna hefur ekkert breytzt, myndin er bara önnur, - dálftið fágaðri.
Tilgangur hins vesturheimska stórveldisbandalags og herstöðva um vfða
veröld er enn hinn sami, að verja fallandi borgarastétt gegn sósfalisma
f eigin landi.
Þegar við spyrjum okkur sjálf hvers vegna er herinn hérna, verðumvið
fyrst að hafa svarað annarri spurningu, hvers vegna gengum við f NATO
1949 ?
Hvers vegna var lagt ofurkapp á það 1949 að fslendingar gerðust aðilar
að NATO - þessi örsmáa þjóð, án hers, án pólitfskra áhrifa á alþjóða-
vettvangi, friðsöm smáþjóð á hjara veraldar. Hér finnst engin önnur
skýring en sú, að það hafi verið vilji Bandarfkjamanna, þeir vildu
tryggja sér herstöðvar á fslandi - og þeir ætluðu sér að fá þæx - og
fslenzk borgarastétt hafði ekki þann styrk, efnahagslega og andlega, að
rísa gegn þeirri kröfu.
Arið 1945 höfðu Bandaríkjamenn farið fram á að fá hér þrjár herstöðvar
til 99 ára, um svipað leyti var Sovétstjórnin að lýsa yfir þvf að hún
færi með her sinn úr Norður-Noregi og Borgundarhólmi. Kröfunni um
herstöðvar til 99 ára var hafnað, vegna kröftugra mótmæla landsmanna.
En þá brugðust Bandarfkjamenn þannig við, að þeir neituðu að fara með
her sinn brott af landinu, þrátt fyrir loforð sfn. Þeir neituðu að fara
af landi brott, fyrr en búið væri að gera sérstakan samning um Kefla-
vfkurflugvöll. Þrátt fyrir undanhald Bandarfkjamanna f þetta skiptið gáf-
ust þeir ekki upp, herstöð skyldu þeir fá, þegar stórveldi ber fram
slfka kröfu fellur það ekki auðveldlega frá henni. Innganga Tslands f
NATO var til þess eins ætluð, að auðvelda Bandarfkjunum skftverkið,
tveimur árum sfðar, vorið 1951, var herinn kominn, að vfsu þvert ofan
f loforð fslenzkra og bandarfskra váldamanna, sem hétu þvf hátfðlega
1949, þegar fsland gekk f NATO, að hér skyldi aldrei verða erlendur
her né erlendar herstöðvar á friðartfmum, en borgarastéttina hefur
aldrei skort menn til þess að ganga á bak gefinna loforða, þar finnast
ætfð einstaklingar, sem reiðubúnir eru til að svfkja þjóð sfna fyrir
hagsmuni auðmagnsins, og f rauninni er þetta ekkert annað en eðli
þessarar stéttar, að svfkja og blekkja þjóðina fyrir hagsmuni erlends
auðmagns - enda þekkir auðmagnið engin landamæri, ekkert þjóðlegt,
heldur einungis gróðavon og köld tilfinningalaus hagsmunatengs.
Hernámsmálið og vera Tslands f NATO er eitt og sama málið og nauð-
synlegt er að hafa það f huga nú þegar taka skal hernámssamninginn
til endurskoðunar - en láta NATO-málið kyrrt liggja. Forsenda her-
námsins var innganga fslands f NATO, og má f þvf tilviki benda á inn-
gang svokallaðs varnarsamnings, en hann hljóðar svo :
"Þar sem fslendingar geta ekki sjáifir varið land sitt, en reynslanhef-
ur sýnt, að vamarleysi lands stofnar öryggi þess sjálfs og friðsamra
nágranna þess f voða, og þar sem tvfsýnt er um alþjóðamál, hefur
Norður-Atlantshafsbandalagið farið þess á leit við Tsland og Bandaríkin,
að þau geri ráðstafanir til, að látin verði f té aðstaða á fslandi til
varnar landinu og þar með einnig til varnar svæði þvf, sem Norður-
Atlantshafssamningurinn tekur til, með sameiginlega veiðleitni aðila
Norður-Atlantshafsbandalagsins til að varðveita frið og öryggi á þvf
svæði fyrir augum." Og f fyrstu grein samningsins stendur enn fremur :
"Bandarfkin munu fyrir hönd Norður-Atlantshafsbandalagsins og sam-
kvæmt skuldbindingum þeim, sem þau hafa tekizt á hendur með Norður-
Atlantshafssamningnum, gera ráðstafanir til varnar fslandi með þeim