Morgunblaðið - 15.09.2010, Blaðsíða 14

Morgunblaðið - 15.09.2010, Blaðsíða 14
14 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 15. SEPTEMBER 2010 Reuters Spánn Fjórar milljónir Spánverja, 20% vinnuafls, eru án atvinnu. Atvinnuástand í þróuðum hagkerfum beggja vegna Atlantsála hefur ekki verið verra frá því á fjórða áratug síð- ustu aldar. Fram kemur í nýrri skýrslu Alþjóðagjaldeyrissjóðsins og Alþjóða vinnumálasambandsins (Int- ernational Labor Federation) að efnahagslægðin sem skall á fyrst árið 2008 hafi eytt um 30 milljónum starfa og skaðinn hafi fyrst og fremst átt sér stað í þróuðustu hagkerfum heimsins. Um 210 milljónir manna teljast nú at- vinnulausir í heiminum í dag. Fram kemur í skýrslunni að viðvar- andi mikið atvinnuleysi geti grafið undan pólitískum stöðugleika í lýð- ræðisríkjum en langvarandi atvinnu- leit án árangurs er sögð grafa undan trausti manna á stofnunum sam- félagsins. Þó svo að langvarandi at- vinnuleysi sé ekki óþekkt vandamál á Vesturlöndum á síðari tímum telja skýrsluhöfundar eðlismun vera á nú- verandi ástandi: Ástæðan fyrir því er að allt bendir til þess að þörfin á vinnuafli til frekari hagvaxtar verði minni þegar fram í sækir. Með öðrum orðum telja skýrsluhöfundar að þó svo að hagvöxtur fari af stað á ný á Vesturlöndum muni hann ekki duga til að skapa ný störf í stað þeirra sem hafa verið lögð niður. Samkvæmt skýrslunni þarf að skapa 45 milljónir nýrra á starfa á ári hverju einungis til þess að viðhalda núverandi atvinnu- ástandi. Ráðstefna var haldin í Osló á dög- unum um niðurstöður skýrslunnar. Að sögn breska blaðsins The Daily Telegraph málaði Olivier Blanchard, aðalhagfræðingur AGS, dökka mynd af ástandinu í ræðu sinni. Hann benti meðal annars á að þróunin undan- farna áratugi hefði verið á þann veg að langtímaatvinnuleysi hefði alla jafna aukist með hverri efnahags- lægð. Hinsvegar hefði fallið í atvinnu- þátttöku og lengd atvinnuleitar án ár- angurs aukist mikið í þetta sinn. Blanchard benti til að mynda á að helmingur þeirra sem eru atvinnu- lausir í Bandaríkjunum hefði verið í atvinnuleit í meira en hálft ár. Slíkt hefði ekki sést síðan á tímum krepp- unnar miklu. Svipaða sögu er að segja af mörgum ríkjum Evrópu. Bíða verði með aðhald í ríkisfjármálum Blanchard segir þetta ástand sýna þörfina fyrir að seðlabankar haldi vöxtum í lágmarki og auki peninga- magn í umferð. Dugi það ekki til ættu stjórnvöld í Bandaríkjunum og Evr- ópu að huga að frekari aðgerðum á vettvangi ríkisfjármála til þess að örva hagvöxt þó svo að þau séu skuld- sett upp í rjáfur nú þegar. Hann segir að slíkt geti á endanum borgað sig verði það til þess að draga úr kerf- islægu atvinnuleysi. The Telegraph hefur eftir Blanchard að flest þróuð hagkerfi ættu ekki að draga saman seglin í ríkisfjármálum fyrr en í fyrsta lagi á næsta ári til þess að draga úr líkunum á að slíkt aðhald grafi undan viðsnúningi í hagkerfinu. Segja má að þetta ráð aðalhagfræðingsins sé þvert á þá stefnu sem hefur verið mótuð af stjórnvöldum í Þýskalandi og Bret- landi og það upplegg sem repúblik- anar í Bandaríkjunum hafa unnið eft- ir í aðdraganda þingkosninganna sem fara fram næstkomandi nóvember. Dökkt ástand í atvinnumálum Vesturlanda  Atvinnuástand í þróuðum hagkerfum hefur ekki verið verra frá því á fjórða áratugnum samkvæmt nýrri skýrslu AGS og Alþjóða vinnumálasambandsins Þetta helst ... ● Skuldabréfavísitala GAMMA lækkaði um 0,27 prósent eftir miklar hækkanir undanfarna daga. Verðtryggði hluti vísi- tölunnar lækkaði um 0,15 prósent en sá óverðtryggði lækkaði um 0,57 prósent. Munurinn á verðtryggðum og óverð- tryggðum bréfum heldur því áfram að aukast þrátt fyrir lækkanir gærdags- ins. Velta á skuldabréfamarkaði nam alls um 20 milljörðum króna . Skuldabréf lækka ● Verð á gulli hækkaði í gær á markaði í Lund- únum og komst verðið í 1.267 dali únsan, en það hef- ur aldrei verið hærra. Þýðir þetta að kílóverð á gulli er nú nálægt 4,8 milljónum króna. Gull er ein þeirra hrávara, sem halda verðgildi sínu á verðbólgutímum eða þegar dollarinn fellur í verði, því gull er almennt verð- lagt í bandaríkjadölum. Yfirlýsing bandaríska seðlabankans að hann muni verja 1.000 milljörðum dala til að kaupa upp bandarísk rík- isskuldabréf rak því marga fjárfesta til að leita skjóls í gulli. bjarni@mbl.is Erlendir fjárfestar flýja í gyllt skjól Verð Gull hefur hækkað í verði. ● Microsoft hefur ákveðið að veita stjórnmála- og góðgerð- arsamtökum í Rússlandi, sem og rússneskum stjórnarandstöðu- dagblöðum, ótak- markað leyfi til að nota hugbúnað frá fyrirtækinu. Rússnesk lögregluyfirvöld hafa ráðist gegn slíkum aðilum undir því yfirskini að verið sé að verja höfund- arrét Microsoft. Hefur fyrirtækið sætt gagnrýni fyrir afskiptaleysi sitt, en nú mun rússneska lögreglan þurfa að finna nýjar leiðir til að berja niður andstæð- inga stjórnvalda. Microsoft kemur í veg fyrir misnotkun framhjá gjaldeyrismarkaðinum, en skilanefndir gömlu bankanna eru undanþegnar skilaskyldu á gjald- eyri samkvæmt lögum. Mat á dótturfélögum hækkar um 29 milljarða frá upphafi árs og segir Árni að þar muni um hærra bókfært verð dótturfélagsins í Lúxemborg, en bókfært verð Íslandsbanka hafi ekki breyst. „Nú er svo komið að dótturfélagið í Lúxemborg skilar okkur um 200 milljörðum króna meira en við gerðum ráð fyrir í upp- hafi,“ segir hann. Árni segir að nú hafi skilanefndin komið um fjórð- ungi eigna sinn í verð. „Allar aðrar eignir eru komnar á nokkuð gott ról. Nú er bara að reyna að greiða úr skuldamálunum og fá niðurstöðu í þau, áður en við getum farið að borga út og undirbúa nauða- samninga,“ segir hann og svarar að- spurður að ómögulegt sé að slá á tímaramma hvað það varðar. Dótturfélag Glitnis greiðir þrotabúinu 71 milljarð króna  Glitnir dreifir reiðufjáreign  200 milljörðum betri útkoma í Lúx en spáð var Morgunblaðið/Árni Sæberg Glitnir Skilanefnd Glitnis færði reiðufjáreign sína að miklu leyti frá Íslandi á fyrri hluta ársins, en 71 milljarður króna kom inn í búið frá Noregi. Ívar Páll Jónsson ivarpall@mbl.is Dótturfélag Glitnis í Noregi, sem þrotabúið seldi skömmu eftir hrun, borgaði þrotabúinu 71 milljarð króna á fyrri hluta ársins, sam- kvæmt nýju uppgjöri Glitnis sem birtist í gær. Árni Tómasson, formaður skila- nefndar Glitnis, segir að þarna sé um að ræða endurgreiðslu á víkj- andi láni. „Við vorum gagnrýndir fyrir að selja það, þegar áhlaup var gert á bankann, en þá höfðum við í huga að víkjandi lán væru til staðar. Þau lán eru sem sagt að borgast núna,“ segir Árni og bætir við að þessi greiðsla sé sú síðasta af því láni. Hreint innflæði reiðufjár í þrotabúið frá áramótum nemur alls 114 milljörðum króna. Á tímabilinu dreifði Glitnir reiðufjáreign sinni, þannig að 31% hennar er nú á Ís- landi og 69% erlendis, í stað 81% á Íslandi og 19% erlendis í byrjun árs. Árni segir að það sé gert til að dreifa áhættu, en einnig hafi endanlega komið í ljós hverjir kröfuhafar bank- ans væru um síðustu áramót. Því hafi verið hægt að leggja reiðufé inn í banka sem fullvissa væri um að ættu ekki kröfu á bankann og gætu því ekki skuldajafnað einhliða. Bókfært verð dótturfélaga hækkar Meðal annars dró bankinn 19 milljarða króna út úr Seðlabanka Ís- lands, en Árni segir að það sé gert í góðu samstarfi við Seðlabankann, þannig að gjaldeyrismarkaðurinn raskist ekki. Viðskiptin hafi þannig farið Þrotabú Glitnis » Skilanefnd hefur unnið úr eignum þrotabús Glitnis frá hruni í október 2008. » Nú er búið að koma fjórð- ungi eigna þrotabúsins í verð. » Dótturfélag Glitnis í Noregi greiddi móðurfélaginu af víkj- andi láni upp á 71 milljarð króna á fyrri helmingi ársins. » Dótturfélag Glitnis í Lúx- emborg skilar 200 milljörðum hærri endurheimtum en reikn- að var með. Bjarni Ólafsson bjarni@mbl.is Ef þróun tekna og gjalda ríkissjóðs dreifist með sama hætti yfir árið og gerðist í fyrra stefnir í að tekjujöfnuður ríkissjóðs verði neikvæður um 95,5 milljarða króna á þessu ári. Ef ekki kæmi til hagn- aður sem verður til í eitt skipti upp á um 19 millj- arða, m.a. vegna sölu fasteigna erlendis og ráð- stöfunar eigna Avens í Lúxemborg, mætti gera ráð fyrir tekjuhalla upp á rúma 127 milljarða króna, en í fyrra var tekjuhalli ríkissjóðs um 136,9 milljarðar. Meiri lántökur í ár en í fyrra Tekjujöfnuður ríkisins á tímabilinu janúar til júlí í ár var neikvæður um 57,1 milljarð króna. Ef ekki kæmu til áðurnefndar tekjur sem verða til í eitt skipti væri jöfnuðurinn neikvæður um rúma 86 milljarða króna, en á sama tímabili í fyrra nam tekjuhallinn um 81,9 milljörðum króna. Hreinn lánsfjárjöfnuður ríkissjóðs var neikvæð- ur um 107,7 milljarða á fyrstu sjö mánuðum þessa árs, samanborið við 81,2 milljarða á sama tíma í fyrra og afborganir lána nær tvöfölduðust. Fóru þær úr 72,7 milljörðum í fyrra í 136,3 milljarða á fyrstu sjö mánuðum þessa árs. Þetta gerir það að verkum að lántökur ríkis- sjóðs voru á fyrstu sjö mánuðum ársins mun meiri en á sama tíma í fyrra. Námu þær 254,9 millj- örðum í ár en voru 144 milljarðar í fyrra. Tæpur helmingur lántökunnar er innanlands, en ríkið hefur tekið um 133 milljarða að láni erlendis það sem af er árinu. Útlit fyrir mikinn halla  Tekjuhalli ríkissjóðs nam 57,1 milljarði á fyrstu sjö mánuðum ársins  Lántökur aukast mjög á milli ára Morgunblaðið/Ásdís Aukning Tekjur ríkissjóðs jukust um 13,7 pró- sent á milli ára og útgjöld um 3,1 prósent.                                            !"# $% " &'( )* '$* ++,-./ +01-00 ++.-+, /1-/22 +3-+/ +4-22. ++4-32 +-.104 +,0-+, +51-40 ++,-, +0+-2/ ++.-5 /1-/3/ +3-+,4 +4-20/ ++,-/4 +-.+/, +,0-, +5+-+ /15-25,/ ++,-30 +0+-,4 ++.-02 /1-25+ +3-/2/ +4-.2 ++,-53 +-.+40 +,3-/2 +5+-5/

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.