Morgunblaðið - 07.12.2010, Qupperneq 6

BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Sú aðferð sem notuð var við uppgjör
á kosningum til stjórnlagaþings les
eins vel í vilja kjósenda og mögulegt
er. Uppgjörið er hins vegar afar flók-
ið og erfitt að átta sig á því hvers
vegna hluti frambjóðenda komst að
frekar en ýmsir sem virðast í fljótu
bragði hafa fengið jafngóða eða betri
útkomu. Landskjörstjórn hefur
smám saman verið að birta upplýs-
ingar um uppgjör kosninganna. Ít-
arlegustu upplýsingarnar er að finna
í mörg hundruð blaðsíðna plaggi.
Þar kemur fram að sætunum 25 var
úthlutað í 509 lotum.
Talningin fer fram í tölvum. Til
einföldunar má ímynda sér að at-
kvæðunum sé í upphafi skipt eftir
nöfnum þeirra frambjóðenda sem
valdir voru í fyrsta vali. Út úr því
komu 525 misháir bunkar. Aðeins
einn frambjóðandi, Þorvaldur Gylfa-
son, náði þá þegar svokölluðum sæt-
ishlut og var öruggur inn. Hann fór
vel yfir markið og voru þeir fram-
bjóðendur sem kjósendur völdu í
annað sætið látnir njóta þess með því
að fá ónotaðan hluta atkvæðanna.
Ef það dugði ekki til að koma öðr-
um frambjóðanda yfir markið var sá
frambjóðandi sem lökustu útkomuna
fékk strikaður út og atkvæði hans
flutt á þá sem eftir voru. Þannig var
unnið frá báðum endum þangað til
eftir sátu bunkar þeirra 25 fulltrúa
sem náðu kjöri á stjórnlagaþing.
Kerfið gengur út á það að kjós-
endur forgangsraði frambjóðendum.
Því skiptir ekki öllu máli hversu oft
einstakir frambjóðendur koma fyrir
á atkvæðaseðlunum. Þannig voru
nokkrir frambjóðendur sem ekki
komust að nefndir mun oftar en
sumir þeirra sem komust að.
Það vekur einnig spurningar að
frambjóðendur sem fengu talsvert
mörg atkvæði í fyrsta og öðru vali,
en náðu þó ekki svokölluðum sæt-
ishlut, sátu eftir. Nefna má Magnús
Thoroddsen og Stefán Gíslason í því
efni en þeir fengu nálægt tvöfalt
fleiri atkvæði í efsta sætið en til
dæmis Lýður Árnason sem þó komst
inn. Að vísu var Lýður nefndur oftar
en Magnús og Stefán.
Sem annað dæmi má nefna að
Gunnar Hersveinn fékk fleiri at-
kvæði í fyrsta vali og fyrsta og öðru
vali alls en Ástrós Gunnlaugsdóttir
og var auk þess nefndur oftar í heild-
ina. Þó komst hún inn en hann ekki.
Helsta skýringin er að umræddir
fulltrúar hafi notið þess að vera oftar
settir í sæti á eftir frambjóðanda
sem ekki nýtti atkvæði sín til
fulls, t.d. Þorvaldi Gylfasyni,
frekar en Salvöru Nordal
eða Ómari Ragnarssyni sem
sjálf nýttu atkvæði sín mun
betur og leifðu litlu. Segja
má að sanngirnin sé fremur
kjósandans en frambjóðand-
ans.
Reynt að ráða
í vilja kjósenda
 Skiptir máli hvernig frambjóðandinn fyrir ofan nýtir atkvæðið
Morgunblaðið/Eggert
Kjörbréf Landskjörstjórn afhenti nýkjörnum fulltrúum á stjórnlagaþing kjörbréf sín á fundi í síðustu viku.
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 7. DESEMBER 2010
Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Ásgerður Halldórsdóttir, bæjar-
stjóri á Seltjarnarnesi, segir að
nauðsynlegt hafi verið að hækka út-
svarið í bænum úr
12,1% í 12,98%
vegna þess að
tekjur af út-
svarinu hafi lækk-
að mjög frá
bankahruni. Hún
lítur ekki svo á að
með því sé hún að
svíkja kosningar-
loforð.
Hækkun á út-
svarshlutfalli er
umdeild og um helgina sendi Baldur,
félag ungra sjálfstæðismanna á Sel-
tjarnarnesi, frá sér yfirlýsingu þar
sem hækkuninni er harðlega mót-
mælt. Hún sé með öllu óréttlætanleg
og ekki í takt við þau kosningarloforð
sem gefin hafi verið fyrr á þessu ári.
Ásgerður var spurð hvort þetta
væri rétt. „Við sögðum í okkar kosn-
ingaloforðum að við myndum halda
álögum á íbúa eins lágum og hægt
væri. En því miður, miðað við stöðu
bæjarins og fallandi tekjur, þá stóð-
um við bara frammi fyrir því að þurfa
að hækka útsvarið,“ sagði hún.
Gjaldskrár Seltjarnarnesbæjar
voru hækkaðar um 7,5% um síðustu
áramót og Ásgerður sagði að ekki
væri hægt að hækka þær meira. „Nú
er það stefna hverrar bæjarstjórnar
að ákveða hvaðan hún vill sækja fjár-
magnið. Við ákváðum að fara bland-
aða leið.“
Í grein sem Ásgerður skrifaði í
Morgunblaðið 29. maí 2010 sagði hún
að útsvarstekjur bæjarins hefðu
dregist mjög saman, sérstaklega á
árinu 2009. „Við völdum að halda
okkar striki, halda óbreyttu útsvari
en um leið tryggja gott þjónustu-
stig,“ sagði þar.
Ásgerður sagði að í maí hefði ekki
legið fyrir hversu mikill samdráttur-
inn í útsvarstekjunum yrði. Tekjurn-
ar hefðu lækkað meira en gert var
ráð fyrir.
Í endurskoðaðri fjárhagsáætlun
fyrir árið 2010 kemur fram að skatt-
tekjur voru hærri en áætlað var og
sagði Ásgerður að ástæðan væri
einkum framlag jöfnunarsjóðs en
það yrði ekki nándar nærri jafn hátt
2011. Útgjöld A-hluta bæjarsjóðs
hækkuðu þó meira en sem því nemur
líkt og kemur fram í töflunni hér að
ofan og stefnir í 106 milljóna tap-
rekstur.
Nauðsynlegt að
hækka vegna
lækkandi tekna
 Flestir liðir hærri en gert var ráð fyrir
Ásgerður
Halldórsdóttir
Meiri tekjur en enn meiri kostnaður
Endurskoðuð fjárhagsáætlun Seltjarnarness 2010
Breytingar Endurskoðuð
A- hluti Áætlun 2010 2010 áætlun 2010
Skatttekjur 1.798.930.000 40.500.000 1.839.430.000
Félagsþjónusta (164.029.456) (3.613.727) (167.643.183)
Fræðslumál (1.083.917.483) (46.575.000) (1.124.892.483)
Menningar- og félagsmál (58.891.236) (2.250.000) (61.141.236)
Íþróttir, æskulýðsmál, og útivist (370.577.399) (67.740.746) (438.318.145)
Brunamál og almannavarnir (31.310.000) 0 (31.310.000)
Sorphreinsun og hreinlætismál (13.600.000) (970.000) (14.570.000)
Skipulagsmál (29.100.360) (6.500.000) (35.600.360)
Götur, holr. og umferðarm. (útrásir) (69.340.000) 2.035.800 (67.304.200)
Almenningsgarðar og opin svæði (44.528.708) (3.907.000) (48.435.708)
Framlag til atvinnumála (300.000) 0 (300.000)
Sameiginlegur kostnaður (156.090.143) (27.185.000) (169.875.143)
Breyting lífeyrisskuldbindinga (20.000.000) 0 (20.000.000)
Fjármagnsliðir 326.815.225 (120.000.000) 206.815.225
Eignasjóðir rekstur -32.830.354 81.200.000 48.369.646
Þjónustumiðstöð -30.370.206 23.000.000 -7.370.206
Sveitarsjóður A - hluti 20.859.879 -132.005.673 -92.145.794
B- hluti fyrirtæki og stofnanir (15.348.622) 19.646.079 (14.702.543)
Samtals A og B hluti 5.511.257 -112.359.594 -106.848.337
Hágæða gólfbón fyrir flest gólfefni
- einfalt og fljótlegt í notkun!
Húsasmiðjan - Byko - Fjarðarkaup - Áfangar - Vélaleiga Húsavíkur - Nesbakki -
Skipavík - SR byggingavörur - Eyjatölvur - Miðstöðin - Óskaþrif Hólmavík -
Pottar og prik - Núpur - Litaver - Byggt og búið
Heildsöludreifing: Ræstivörur ehf - Sími 567 4142 - www.raestivorur.is
Fjárhagsáætlun Seltjarnarnesbæjar
var samþykkt á bæjarstjórnarfundi í
gærkvöld með 6 atkvæðum gegn 1.
Guðmundur Magnússon, forseti
bæjarstjórnar, greiddi einn atkvæði
gegn fjárhagsáætluninni. Hann telur
hækkunina óþarfa.
Í bókun sem Guðmundur lagði
fram á fundinum segir að ljóst sé að
hækkun útsvarsins, sem nemi um
7,3%, muni hafa verulega auknar
byrðar á Seltirninga í för með sér.
Kann að reynast fólki ofraun
Þeir hafi eins og aðrir landsmenn
tekið á sig skattahækkanir ríkis-
stjórnar og kjararýrnun samfara
tekjumissi og lækkandi kaupmætti.
„Við slíkar aðstæður er það bein-
línis skylda bæjarstjórnar og ekki
síst meirihluta Sjálfstæðisflokks,
sem fyrir kosningar lofaði að skattar
yrðu ekki hækkaðir, að leita allra
leiða til að hlífa skattgreiðendum við
frekari álögum.
Hækkun útsvars í 12,98% leggur
að meðaltali allt að 110 þúsund króna
aukna skattbyrði á hverja fjölskyldu
á Seltjarnarnesi sem í einhverjum
tilfellum kann að reynast fólki of-
raun við núverandi aðstæður.“
Guðmundur sagði að með því að
hagræða í rekstri og lækka útgjöld
mætti komast hjá hækkun útsvars.
Hann lagði fram sértillögu þess efnis
á fundinum í gær sem var felld með 6
atkvæðum án efnislegrar umræðu.
Samþykkt með 6
atkvæðum gegn 1
 Óþarfi og íþyngjandi fyrir bæjarbúa
Ingunn AK er á
austanverðum
Kolbeinseyjar-
hryggnum og var
komin með um
600 tonn af loðnu í
gærmorgun, en
þrjú skip hafa
leitað loðnu norð-
an við land und-
anfarna daga.
Á vef HB
Granda var haft eftir Guðlaugi Jóns-
syni, skipstjóra á Ingunni, að að-
stæður á Kolbeinseyjarsvæðinu
væru mjög erfiðar vegna mikilla
strauma og erfitt væri að hitta á
loðnutorfurnar. Austan við Kol-
beinsey væri loðnan stór og falleg en
af blandaðri stærð fyrir vestan.
Stór og fög-
ur loðna við
Kolbeinsey
Veiði Loðnan
stendur djúpt.
„Kosningakerfið hefur eflaust
óteljandi kosti en það hefur
óneitanlega þann galla að vera
ógagnsætt,“ segir Gunnar Her-
sveinn rithöfundur, sem var
meðal frambjóðenda til stjórn-
lagaþings.
„Við hljótum að gera þá kröfu
að bæði frambjóðendur og kjós-
endur geti skilið útreikningana
án þess að þurfa að fara á nám-
skeið. Kjósendur þurfa að þekkja
kerfið til að geta raðað skyn-
samlega á lista og þeir hljóta að
gera þá kröfu að niðurstaðan sé
skýr og greinileg fyrir fleiri en
stærðfræðinga. Frambjóðandi
þarf jafnframt að geta
ráðlagt kjósendum sín-
um ef hann er spurður
og einnig að geta út-
skýrt niðurstöðuna.
Lýðræði krefst
gagnsæis upplýs-
inga vegna þess
að við viljum
ekki reiða okk-
ur alfarið á vald
sérfræðing-
anna.“
Lýðræðið
krefst gagnsæis
FLÓKIÐ KOSNINGAKERFI
Gunnar
Hersveinn