Morgunblaðið - 11.03.2011, Síða 30

30 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 11. MARS 2011
✝ Robert GeigerCook fæddist í
Betlehem í Penn-
sylvaníuríki í
Bandaríkjunum 25.
nóvember 1932.
Hann lést í Kópa-
vogi 4. mars 2011.
Faðir Roberts
var Robert Geiger
Cook III, f. 5.12.
1895 í Emmitsburg í
Maryland, d. 22.9.
1957, verkfræðingur að mennt
og framkvæmdastjóri í stálverk-
smiðju í Betlehem. Móðir Ro-
berts var Mae Eliza Miller, f.
11.5. 1903 í Topton í Pennsylv-
aníu, íþróttakennari, d. 31.12.
1992. Systkini Roberts: 1) John
Miller Cook, f. 9.5. 1927, d. 20.4.
1998, kvæntur Ellé LeSeuer og
áttu þau fjögur börn; 2) Jean
Charlotte Cook Jacobs, f. 31.7.
1929, d. 18.12. 1998, gift John Ja-
cobs og áttu þau fjögur börn; 3)
Charles Trexler Cook, f. 22.2.
1934, d. 28.1. 1998, ljósmyndari í
Baltimore; 4) Katharine Ann Co-
ok, f. 11.7. 1935, fiðluleikari í
Þýskalandi.
Robert kvæntist 4.7. 1979
Gerda Bodegom, f. 4.3. 1948 í
Hendrik Ido Ambacht í Hollandi,
kennara og listmálara. Sonur
þeirra er Edward Jacob Cook, f.
11.1. 1981, kvikmyndagerð-
lands og kenndi þar fram til des-
embermánaðar 2002, en hætti þá
störfum vegna aldurs. Frá 1968-
69 starfaði Robert sem sendi-
kennari Fulbright-stofnunar-
innar við HÍ; á vormisseri 1972
sem aðstoðarmaður í ensku við
Kaupmannahafnarháskóla; og á
vormisseri 1988 sem gistiprófess-
or við Berkeley-háskóla í Kali-
forníu. Eftir Robert liggja fræði-
rit um enskar, amerískar,
franskar og íslenskar bók-
menntir, þar á meðal útgáfa
hinna forn-norsku Strengleika, í
samstarfi við Mattias Tveitane
og gefin út í Osló 1979. Eftir að
hann settist að á Íslandi skrifaði
hann aðallega um forníslenskar
bókmenntir og samdi greinar og
fyrirlestra um Grettlu, Laxdælu,
og sérstaklega Njálu, svo dæmi
séu tekin. Hann þýddi Njálssögu
á ensku árið 1997 fyrir bókaút-
gáfuna Leif Eiríksson en endur-
skoðaði síðar þýðinguna og bætti
við inngangi og athugasemdum
fyrir Penguin Classics-útgáfuna,
London 2001.
Minningarathöfn um dr. Ro-
bert Cook verður haldin í Dóm-
kirkjunni í Reykjavík í dag, 11.
mars 2011, og hefst athöfnin kl.
13. Að lokinni bálför verður jarð-
neskum leifum hans síðar komið
fyrir í kirkjugarðinum í Topton í
Pennsylvaníu.
armaður í Hollandi.
Dóttir Roberts af
fyrra hjónabandi er
Kristin Anna, f. 4.4.
1963, lektor í
frönsku við Johns
Hopkins-háskóla í
Baltimore. Hún á
þrjú börn: Leslie, f.
10.7. 1992, Matthew,
f. 13.6. 1994, og
Anna, f. 27.9. 1996.
Árið 1954 útskrif-
aðist Robert frá Princeton-
háskóla með BA-próf í ensku.
Næstu tvö árin gegndi hann her-
skyldu í Bandaríkjunum og
Frakklandi sem óbreyttur her-
maður. Frá 1956-57 var Robert í
námi við Zürich-háskóla í Sviss.
Frá 1958-62 var hann við fram-
haldsnám í ensku við Johns
Hopkins-háskóla í Baltimore, þar
sem hann kynntist Stefáni Ein-
arssyni heitnum prófessor og
fékk áhuga á Íslandi. Hann heim-
sótti Ísland í fyrsta sinn í ágúst-
desember 1961 og starfaði um
tíma hjá Páli Björgvinssyni,
bónda á Efra-Hvoli í Hvolhreppi.
Í júní 1962 hlaut hann dokt-
orsgráðu í ensku frá Johns Hopk-
ins-háskóla. Hann var prófessor
við enskudeild Tulane-háskólans
í New Orleans frá 1962 til 1989.
Árið 1989 hlaut hann prófess-
orsstöðu í ensku við Háskóla Ís-
Síðastliðin tvö ár hef ég marg-
oft kvatt föður minn eftir margar
heimsóknir til Íslands. Oft óttað-
ist ég að það væri hinsta kveðjan.
En hann virtist ófeigur og alltaf
náði hann að sigrast á þeim veik-
indum sem að lokum hlutu þó að
hafa betur.
En það var sama hversu veikur
hann var, alltaf bar hann sömu
umhyggju fyrir öðrum og aldrei lá
hann á liði sínu. Mér er minnis-
stætt að ætíð þegar ég kom mátti
hann til með að hringja í vakning-
arþjónustu og panta símtal klukk-
an 05:00 svo að ég næði örugglega
fluginu heim. Þá fór hann sjálfur á
fætur, kreisti fyrir mig appelsínu-
safa og kvaddi mig síðan við úti-
dyrnar. Í einni af síðustu heim-
sóknum mínum hingað var hann á
sjúkrahúsi, þungt haldinn og vart
mælandi, en engu að síður var
ekki við annað komandi en að
hringja í vakningarþjónustuna.
Og aldrei missti ég af flugi.
Faðir minn var alltaf tiltækur,
hvar sem ég var. Hann verður
alltaf með mér, hvar sem hann er.
Edward Cook.
Robert Cook flutti til Íslands
þegar hann fékk prófessorsstöðu í
enskum bókmenntum við Há-
skóla Íslands. Þeirri stöðu gegndi
hann frá 1990 til 2002, er hann fór
á eftirlaun, en hann hafði þó
áfram starfsaðstöðu við Háskól-
ann, allt til æviloka. Bob er í hópi
þeirra erlendu fræðimanna sem
tekið hafa ástfóstri við Ísland og
auðgað menningu þess með nær-
veru sinni og starfi og jafnframt
unnið að því að byggja brýr milli
Íslands og annarra menningar-
heima. Hann var rólyndismaður í
viðkynningu en í samræðum kom
fljótt í ljós leiftrandi áhugi hans á
ýmsum vettvangi fræðanna, þótt
mest beindist hugur hans að ís-
lenskum miðaldabókmenntum.
Bob sinnti kennslu- og stjórnun-
arstörfum sínum í ensku með
miklum sóma, en rannsóknir
hans, eftir að hann fluttist til Ís-
lands, lutu flestar að íslenskum
bókmenntum fyrri alda og hann
hafði starfsaðstöðu í hópi ís-
lensku- og miðaldafræðinga í
Árnagarði. Meðal þeirra verka
sem munu halda nafni hans á lofti
er ensk þýðing hans á Njálssögu,
þýðing sem nú er lesin um veröld
víða. Ég vil persónulega þakka
fyrir góðar samverustundir sem
ég átti með Bob og Gerdu konu
hans, og fyrir hönd Hugvísinda-
sviðs Háskóla Íslands þakka ég
dýrmætt framlag Roberts Cooks
til enskra jafnt sem íslenskra
fræða við skólann. Ástvinum hans
votta ég einlæga samúð á sorg-
arstund.
Ástráður Eysteinsson,
forseti Hugvísindasviðs
Háskóla Íslands.
Robert Cook var einn af þess-
um vinum sem Ísland eignast
vegna ástar þeirra á bókmenntum
þeim sem hér voru ritaðar á mið-
öldum. Hjá honum var vináttan
heitari og einlægari en mörgum
öðrum. Hann fór úr góðu og vel
launuðu starfi við Tulane Uni-
versity í New Orleans í Banda-
ríkjunum til að taka við stöðu pró-
fessors í enskum bókmenntum við
Háskóla Íslands, þótt Ísland væri
þá, eins og nú, láglaunasvæði fyr-
ir háskólakennara. Hér vildi hann
búa og starfa, í landinu sem hafði
alið fornsögurnar af sér, og á
meðal þeirra sem strituðu í jurta-
garði þeirra með rannsóknum
sínum.
Ég kynntist Bob, eins og hann
var jafnan kallaður, þegar við
fengum skrifstofur hlið við hlið í
nýbyggðri austurálmu Odda í Há-
skóla Íslands. Ég var tiltölulega
nýbyrjaður að kenna, var að klára
að skrifa doktorsritgerð mína, og
tel mig hafa verið ákaflega lán-
saman að fá þennan góða granna.
Bob var opinn fyrir nýjum hug-
myndum, þótti gaman að ræða
þær og sýndi ungum kollega
margvíslegt örlæti. Hann átti frá-
bært rannsóknarbókasafn sem ég
fékk að nota að vild og spannaði
ekki bara íslenskar miðaldabók-
menntir og sögu, heldur líka
enskar og franskar. Hann gaf
mér ráð, las yfir og, síðast en ekki
síst, var óspar á hvatningarorðin.
Einnig var hann góð fyrirmynd.
Til dæmis fylgdist ég með því
þegar hann var að vinna að róm-
aðri Njáluþýðingu sinni sem er sú
sem flestir enskir lesendur nota,
því hún var gefin út hjá Penguin.
Hann velti hverju orði fyrir sér af
einstakri alúð, en líka byggingu
setninganna og flæði textans.
Robert bar með sér andblæ
þess besta sem bandarísk há-
skólamenning hefur alið af sér.
Hann var sannur húmanisti, gerði
kröfur um góð vinnubrögð, skýra
hugsun en líka heiðarleika í orði
og æði. Hann var kurteis og hlýr í
viðmóti og var tryggur vinum sín-
um. Við áttum góðar samræður
seint á síðasta ári þar sem löng
veikindi hans bar á góma. Hann
bar sig vel og var fyrst og fremst
þakklátur fyrir að fá að lifa enn
ein jól og fyrir þá góðu umönnun
sem hann hafði hlotið hér. Það er
bjart yfir minningunni um Bob.
Torfi H. Tulinius.
Robert Cook var mikill fræði-
maður, góður samstarfsmaður og
vinur vina sinna. Hann aðstoðaði
unga fræðimenn með glöðu geði
og var ósínkur á tíma sinn við það.
Hann var ætíð léttur í lund og það
birti á kaffistofu Árnastofnunar
þegar hann leit þar inn. Hans
verður sárt saknað af öllum sem
þekktu hann.
Margaret Cormack, Karen
Bek-Pedersen, Patricia Pi-
res Boulhosa, Michael and
Daphne Fell, Alison Finlay,
Kári Gíslason, Carolyne
Larrington, Cynthia Lo-
wenthal, John Lindow, Teo-
doro Manrique, Astrid E.J.
Ogilvie, Marteinn H. Sig-
urðsson, Timothy Tang-
herlini, Kendra Willson.
Ég hitti Robert fyrst viku eftir
að ég kom til Íslands fyrir rúm-
lega þrettán árum. Ég var á leið-
inni í íslenskunám í háskólanum,
tvítug, í fyrsta skipti á eigin veg-
um í útlöndum, og þekkti engan á
gjörvöllu landinu. Robert gekk
mér í föðurstað og þreyttist aldrei
á að hjálpa mér í gegnum lífið með
ráðum og dáðum.
Ég minnist þess alltaf að hann
keyrði mig alla leið á Keflavíkur-
flugvöll eldsnemma morguninn
sem ég fór til útlanda í erfiða
skurðaðgerð fyrir mörgum árum.
Hann gerði það ekki af því að það
væri engin flugrúta, heldur af því
að honum þótti það betra. Einföld
lausn, en hún ein nægði til þess að
ég yrði honum þakklát það sem
eftir er ævinnar. En Robert
breytti svo miklu fleiri erfiðum
dögum í góða, og svo mörgum
góðum í enn betri, að því er virtist
áreynslulaust, og með glöðu geði.
Robert kenndi mér ótal margt í
kennslustofunni og með því að
benda á réttar bækur, en þó enn
fleira með því að vera eins sann-
gjarn, heiðarlegur og hjartagóður
og hann var. Honum mátti treysta
fyrir hvers kyns vandamálum, og
alltaf nennti hann að hlusta, og
kom ávallt með ráð sem mátti
fylgja með bestu samvisku.
Það kom mér reyndar í opna
skjöldu á sínum tíma að hinn vitri
og virti fræðimaður Robert Cook
reyndist vera mikill prakkari.
Hann stendur mér ljóslifandi fyr-
ir sjónum á Reykjavíkurflugvelli,
þar sem hann tók á móti mér og
tilvonandi eiginmanni mínum sem
þá var búinn að heyra mikið um
Robert en hafði aldrei hitt hann í
eigin persónu. Robert er í miðjum
salnum… í laxableikum Prince-
ton-háskólajakka sem hann hafði
skömmu áður eignast á endur-
fundum útskriftarárgangs síns í
Bandaríkjunum, og brosir breitt
að því hvað ég varð rasandi for-
viða, og svo innileg lífsgleði skín
úr augum hans.
Daginn sem ég sagði Robert að
við maðurinn minn ættum von á
barni hafði hann fengið miklu
verri fréttir; að hann átti við veik-
indi að stríða. Hann er guðfaðir
dóttur minnar, og við vorum djúpt
snortin þegar hann kom í þriggja
ára afmæli hennar tæpum mánuði
fyrir andlátið, þrátt fyrir að vera
nær þrotinn að kröftum, og gladd-
ist með okkur.
Þegar ég kveð Robert geri ég
það líka í nafni allrar fjölskyldu
minnar og foreldra minna, sem
þykir óendanlega vænt um hann,
og þeirra ófáu fræðimanna frá
Rússlandi sem þekktu ástúð hans
og manngæsku af eigin raun. Ro-
berts er sárt saknað.
Yelena Sesselja Helgadóttir
(Yershova).
Við kennarar í ensku við Hug-
vísindasvið Háskóla Íslands
kveðjum góðan kollega og vin til
margra ára. Bob Cook gekk til
liðs við okkur árið 1990 eftir far-
sælt starf við Tulane-háskóla.
Hann tók virkan þátt í uppbygg-
ingu og þróun náms í okkar grein
– ekki síst á sviði bandarískra
bókmennta – þar til hann lét af
kennslustörfum árið 2002 þegar
hann sneri sér alfarið að sínum
helstu hugðarefnum við rann-
sóknir á íslenskum fornbók-
menntum. Höfuðstöðvar ensku-
skorar á þessum árum voru á
Aragötu 14. Þetta var góður tími.
Við vorum samhentur og athafna-
samur starfshópur, og samband
kennara og nemenda í húsnæði
skorarinnar á Aragötu 14 var
hlýtt og innilegt. Það var oft glatt
á hjalla í þröngu eldhúsinu í öðr-
um enda hússins, þegar kennarar
og nemendur deildu út rjúkandi
kaffi sín á milli í frímínútum og
ræddu lífsins gagn og nauðsynjar
– og oft á tíðum einnig námið.
Nemendur hafa síðan margir haft
orð á því að þessir eldhúsfundir
hafi iðulega gefið meira af sér en
formlegu fyrirlestrartímarnir
þeirra á milli og oft gat Bob haldið
nemendum og okkur kennurum
föngnum með því að miðla af
þekkingu sinni og kafa dýpra í
námsefnið en hægt var að gera í
fyrirlestrartíma. Í afslappaða
andrúmsloftinu í eldhúsinu fræga
fundu nemendur oftsinnis sína
rödd, og gátu mætt kennurunum
sem jafningjar. Þar naut Bob sín
manna best, með húmor og
innsæi, og það gat teygst úr þess-
um dýrmætu fundum langt inn í
næsta kennslutíma, slíkur var
áhuginn.
Við kennarar jafnt sem nem-
endur við enskuskor sáum eftir
Bob með söknuði þegar hann lét
af kennslustörfum. Nú kveðjum
við hann aftur, með sorg í hjarta
en jafnframt mikilli hlýju og
þakklæti fyrir góða samfylgd og
samvinnu. Góðir dagar gleymast
seint.
Gerda, Kristin og Edward, við
vottum ykkur okkar dýpstu hlut-
tekningu.
Samstarfsmenn,
Pétur Knútsson, Julian
D’Arcy, Martin Regal,
Magnús Fjalldal, Matthew
Whelpton, Birna Arnbjörns-
dóttir, Ingibjörg Ágústs-
dóttir og Guðrún Björk
Guðsteinsdóttir.
Það er bjart yfir minningu Ro-
berts Cook enda var hann lífs-
glaður maður. Nú þegar komið er
að hinum óhjákvæmilegu leiðar-
lokum er mér efst í huga þakklæti
fyrir að hafa átt hann að vini svo
lengi. Við Robert kynntumst
haustið 1985 hér í Reykjavík. Ég
hafði ásamt fleiri löndum mínum
nýlega verið á Alþjóðlegu forn-
sagnaþingi í Helsingør og hann
var einn þeirra mörgu virðulegu
erlendu fræðimanna sem ég leit
þar augum í fyrsta sinn. Hann var
þá prófessor í enskum bókmennt-
um í Louisiana og það kom mér á
óvart að hitta hann fyrir utan
bókaverslun í Austurstræti en
hann sagðist nota hvert tækifæri
til að koma til Íslands. Hann var
sannur Íslandsvinur og gekk
stundum fram af okkur sem hér
erum borin og barnfædd í hrifn-
ingu sinni á öllu því sem íslenskt
er, jafnvel veðrinu.
Það tengdi okkur Robert
tryggðaböndum þegar við upp-
götvuðum að við áttum sama af-
mælisdag. Okkur fannst tilvalið
að halda upp á það saman og ein-
mitt á Árnastofnun þar sem við
vorum í fyrstu bæði gestir. Þegar
hann fékk stöðu í enskum bók-
menntum við Háskóla Íslands ár-
ið 1990 held ég að við höfum orðið
sammála um að einn helsti kost-
urinn við þetta væri að nú gætum
við alltaf haldið saman upp á dag-
inn. Þeim sið héldum við nokkurn
veginn óslitið í meira en 20 ár og
það var mér mikið gleðiefni að það
tókst líka í nóvember síðastliðn-
um þrátt fyrir erfið veikindi hans.
Robert var vinur sem alltaf var
hægt að leita til og fá aðstoð hjá
með yfirlestur og fleira. Við unn-
um stundum saman að einstökum
verkefnum og þá fann ég glöggt
hversu vandvirkur hann var,
kröfuharður og gagnrýninn, en þó
ekki á niðurdrepandi hátt, heldur
var honum umhugað um að gera
eins vel og hægt væri. Þótt Ro-
bert Cook hafi aldrei verið starfs-
maður Stofnunar Árna Magnús-
sonar var hann fastagestur sem
tók þátt í öllu sem þar fór fram,
jafnt jógaæfingum, fyrirlestrum,
kaffiuppáhellingum sem fræði-
legri umræðu.
Robert Cook hafði marga góða
eiginleika. Þeir sem koma fyrst í
hugann eru glaðlyndi hans og gott
skopskyn. Hann gat líka verið
stríðinn, jafnvel meinlegur, eink-
um ef honum fannst hann verða
var við sjálfumgleði og hroka. En
hann var einnig mjög næmur á
það sem er fallegt. Þetta kom
glöggt fram bæði í leik og starfi.
Ævistarf hans var að rannsaka,
túlka, kenna og þýða bókmennta-
Robert Geiger Cook
✝ Eiríkur Sig-urðsson fædd-
ist á Hnausi í Vill-
ingaholtshreppi í
Árnessýslu 14.
ágúst 1924. Hann
lést 3. mars 2011.
Foreldrar hans
voru Vilhelmína Ei-
ríksdóttir (1895-
1930) og Sigurður
Þorgilsson (1892-
1971). Systkini Ei-
ríks voru Bjarni, Þorsteinn Ingi,
Þorgils Haukur, Guðlaug Hall-
bera, Steingerður og Anna.
Hálfbróðir Eiríks er Vilhjálmur
Sigurðsson.
Eiríkur ólst upp í Straumi við
Hafnarfjörð frá sex ára aldri.
Hann stundaði nám í Barna-
skóla Hafnarfjarðar og síðan í
Héraðsskólanum á Laugarvatni.
Hann stundaði ýmis störf í Hafn-
arfirði, meðal annars vörubíla-
akstur og verkamannavinnu. Ei-
ríkur kvæntist Bjarnþóru
Ólafsdóttur 1. ágúst 1957. Hún
var fædd 21. maí 1923 í Hafn-
arfirði en foreldrar
hennar voru Ólafur
Bjarnason og Ingi-
björg Guðríður
Helgadóttir. Þau
Bjarnþóra og Eirík-
ur eignuðust eina
dóttur barna, Vil-
helmínu Ingibjörgu
sem er fædd 19.
nóvember 1954.
Dóttir hennar er
Eyrún Sigurð-
ardóttir, fædd 15. ágúst 1986.
Uppeldissynir Eiríks voru Ólaf-
ur, Steingrímur og Bergþór.
Fjölskyldan bjó fyrst í
Hafnarfirði en síðan á Suður-
eyri við Súgandafjörð 1962-1993
að undanskildum tveimur árum.
Eiríkur stundaði einkum sjó-
mennsku og trilluútgerð á Suð-
ureyri. Frá 1993 bjuggu Bjarn-
þóra og Eiríkur í Hafnarfirði en
hún lést 23. desember 2001.
Útför Eiríks fer fram frá
Hafnarfjarðarkirkju í dag, 11.
mars 2011, og hefst athöfnin kl.
13.
Elsku stjúpfaðir. Það er sárt að
kveðja þig, þótt ekki verði sagt að
andlát þitt komi á óvart. Við eig-
um óteljandi minningar um þig;
margar ógleymanlegar stundir,
bæði úr Hafnarfirði og frá Suður-
eyri, sem við geymum í minni okk-
ar.
Eitt sinn bjó fjölskyldan á
Vesturbraut 4 í Hafnarfirði og lít-
ið atvik þaðan kemur upp í hug-
ann. Það var um jólaleytið og okk-
ur bræðurna dauðlangaði í bíó.
En mamma harðneitaði því, við
færum sko ekkert í bíó, sagði hún.
Þá fórum við til stjúpa okkar og
báðum hann að gefa okkur fyrir
miðunum og það gekk allt eftir.
Svona geta lítil atvik úr fortíðinni
lifað í minningunni. Nú fá móðir
okkar og stjúpi að hvíla hlið við
hlið í Hafnarfjarðarkirkjugarði.
Það er vel við hæfi, þau voru svo
samrýmd í lifanda lífi.
Eftir að Eiríkur var kominn á
Hrafnistu fórum við systkinin
ævinlega í heimsókn til hans á
laugardögum. Þá var nú oft glatt
á hjalla og boðið upp á kaffi og
meðlæti og margt spjallað. Við
Eiríkur Sigurðsson
✝
Innilegar þakkir sendum við öllum þeim sem
sýndu okkur samúð og hlýhug við andlát og
útför föður okkar, tengdaföður, afa og lang-
afa,
GUÐMUNDAR INGVA SIGURÐSSONAR
hæstaréttarlögmanns.
Sérstakar þakkir eru færðar starfsfólki
deildar 2N hjúkrunarheimilisins Eirar fyrir einstaka umönnun og
þjónustu.
Sigurður Guðmundsson, Sigríður Snæbjörnsdóttir,
Þórður Ingvi Guðmundsson, Guðrún Salome Jónsdóttir,
Þórunn Guðmundsdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
Morgunblaðið birtir minn-
ingargreinar endurgjalds-
laust alla útgáfudaga.
Formáli | Minningargreinum
fylgir formáli sem nánustu að-
standendur senda inn. Þar koma
fram upplýsingar um hvar og
hvenær sá sem fjallað er um
fæddist, hvar og hvenær hann
lést og loks hvaðan og klukkan
hvað útförin fer fram. Þar mega
einnig koma fram upplýsingar
um foreldra, systkini, maka og
börn.
Minningargreinar