Morgunblaðið - 28.10.2011, Qupperneq 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 28. OKTÓBER 2011
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Neikvæð áhrif samþykktar frum-
varps um stjórnun fiskveiða á sjóðs-
streymi sjávarútvegsfyrirtækja á 15
ára tímabili yrði um 320 milljarðar að
mati endurskoðunarfyrirtækisins
Deloitte. Lögmannsstofan LEX taldi
að með samþykkt yrði gengið of
nærri rétti útgerðanna sem varinn er
af stjórnarskrá. Fjölmargir aðrir
gáfu frumvarpinu falleinkunn í um-
sögnum sínum.
Þessi atriði komu meðal annars
fram í ræðu Adolfs Guðmundssonar,
formanns Landssambands íslenskra
útvegsmanna, við upphaf aðalfundar
í gær. Hann sagði að niðurstaða sér-
fræðinga um áhrif frumvarpanna
hefði í stuttu máli verið sú að allar at-
hugasemdir LÍÚ hefðu verið stað-
festar. Samþykkt þeirra hefði afar
neikvæð áhrif á rekstur og efnahag
fyrirtækjanna. Að mati Deloitte færi
sjóðsstreymi sjávarútvegsfyrirtækja
á 15 ára tímabili samkvæmt núgild-
andi lögum úr því að vera jákvætt um
150 milljarða í að verða neikvætt um
170 milljarða árið 2026 yrði frum-
varpið að lögum.
Fjárfestingar í lágmarki
„Samkvæmt lögum um ársreikn-
inga og alþjóðlegum reikningsskila-
stöðlum bæri að afskrifa og gjald-
færa allar keyptar aflaheimildir strax
eða rúma 210 milljarða með tilheyr-
andi áhrifum á eigið fé fyrirtækj-
anna. Þetta myndi leiða af sér fjölda-
gjaldþrot í greininni með tilheyrandi
áhrifum á lánastofnanir,“ sagði
Adolf. Hann sagði að óvissan sem
sjávarútvegurinn hefði búið við und-
anfarin tvö ár hefði valdið því að fjár-
festingar í sjávarútvegi hefðu verið í
algjöru lágmarki og mikil fjárfesting-
arþörf safnast. Nauðsynlegt væri að
bregðast við ella veiktist samkeppn-
ishæfnin fljótt.
Adolf rifjaði upp vinnu síðustu ára
við endurskoðun á fiskveiðistjórnar-
kerfinu og störf sáttanefndarinnar
svokölluðu. LÍÚ hafi ákveðið að
standa að meginniðurstöðu nefndar-
innar, enda væri afar mikilvægt að
skapa frið um starfsskilyrði sjávarút-
vegsins. Forsendan hefði verið að
ásættanleg niðurstaða næðist í fram-
haldi af starfi nefndarinnar um
grundvallaratriði.
Heilagt stríð forsætisráðherra
„Við treystum því að unnið yrði á
faglegum nótum þar sem áhrif breyt-
inga yrðu vegin og metin í samvinnu
stjórnvalda og atvinnugreinarinnar.
Jafnframt yrði stjórnarskrárvarinn
réttur útvegsmanna virtur. En annað
kom á daginn. Ekkert samráð var
haft við fulltrúa atvinnugreinarinnar
við samningu tveggja lagafrumvarpa
sem lögð voru fram á Alþingi í vor.
Þess í stað höfum við ítrekað mátt
hlýða á forsætisráðherra lýsa heilögu
stríði sínu um auðlindirnar fyrir hönd
þjóðarinnar.
Hvað þýðir þetta? Verði samninga-
leiðin farin gera útvegsmenn samn-
ing við ríkið um tímabundin afnot af
aflaheimildum gegn gjaldi. Hver er
þá eigandinn? Sá sem veitir afnotin
eða sá sem fær þau tímabundið gegn
greiðslu gjalds?“ spurði Adolf.
Svarað með útúrsnúningum
Hann sagði að strax og frumvörpin
hefðu litið dagsins ljós hefði LÍÚ gert
alvarlegar athugasemdir við þau.
„Við okkur blasti að stefnt væri að
því að gera aflaheimildir verðlausar
og að lokum upptækar til ríkisins
með tilheyrandi afleiðingum á rekst-
ur og efnahag fyrirtækjanna. Einnig
væri gengið of nærri rétti okkar sem
varinn er af ákvæðum stjórnarskrár-
innar,“ sagði Adolf.
Í ræðu sinni rakti hann fjölmörg
neikvæð áhrif frumvarpsins á af-
komu sjávarútvegs og álit sérfræð-
inga og fjölmargrar annarra aðila á
því.
„Nú skyldi maður ætla að stjórn-
völd hefðu lært sína lexíu, sæju að sér
og kölluðu aðila málsins að borðinu.
Því miður er því ekki að heilsa. Rök-
studdum athugasemdum hefur af
einstaka þingmönnum verið svarað
með útúrsnúningum,“ sagði Adolf
Guðmundsson meðal annars.
Morgunblaðið/Ómar
Aðalfundur Adolf Guðmundsson, formaður LÍÚ, flutti ræðu við upphaf fundarins í gær.
Leiddi til fjöldagjaldþrots
 320 milljóna sveifla í sjóðstreymi með nýjum lögum um fiskveiðistjórnun
 Allar athugasemdir útvegsmanna staðfestar með niðurstöðum sérfræðinga
Jón Bjarnason
sjávarútvegs-
ráðherra var
ekki viðstaddur
upphaf aðal-
fundar LÍÚ og
flutti Sigurgeir
Þorgeirsson
ávarp í fjarveru
ráðherra. Bjarni
Harðarson, upp-
lýsingafulltrúi
ráðuneytisins, segir að kjördæmis-
vika þingmanna hafi að þessu sinni
verið tekin fram yfir fund LÍÚ. Eftir
sem áður leggi ráðherra og ráðu-
neytið áherslu á samskipti við LÍÚ
eins og önnur hagsmunasamtök í
greininni.
„Þingmenn funda þessa viku með
sveitarstjórnum og það er mjög mik-
ilvægur þáttur í starfi þingmanna að
hitta sína umbjóðendur í héraði.
Ekki síst nú í aðdraganda fjárlaga-
umræðu og í þeim aðstæðum, sem
eru víða á landsbyggðinni. Þetta
varð því niðurstaðan eftir miklar
bollaleggingar, en helst hefði ráð-
herra viljað vera á báðum stöðum,“
segir Bjarni.
Spurður hvort ráðherra teldi
fundi í kjördæminu mikilvægari en
að eiga orðasatað við útgerðarmenn
í þeirri stöðu sem uppi væri í sjávar-
útvegi sagði Bjarni að þetta hefði
orðið niðurstaðan. „Ráðherra og
ráðuneytið halda mjög virku sam-
bandi við LÍÚ, margvísleg gagn-
kvæm samskipti eiga sér stað og
fylgst verður með niðurstöðum
þessa fundar í ráðuneytinu. Það er
alls ekki verið að hundsa þennan
fund en það var metið þannig að for-
gangsröðunin yrði að vera með
þessum hætti að þessu sinni,“ sagði
Bjarni. aij@mbl.is
Ráðherra
var ekki á
fundi LÍÚ
 „Alls ekki verið að
hundsa þennan fund"
Jón
Bjarnason
„Eftir bankahrunið er flestum ljóst
að sjávarútvegurinn er og verður
ein af meginstoðum íslensks efna-
hagslífs,“ sagði Adolf Guðmunds-
son m.a. í ræðu sinni á aðalfundi
LÍÚ. Hann sagði að síðasta ár hefði
að mörgu leyti verið íslenskum
sjávarútvegi gjöfult. Heildarafli
hefði aukist og ótvíræð merki væru
um að uppbygging þorskstofnsins
hefði tekist. Verð á flestum afurð-
um væri hátt og þrátt fyrir mjög
hátt olíuverð væri afkoman al-
mennt góð.
Almennt
góð afkoma
Adolf Guðmundsson vék í ræðu
sinni að umræðunni um sjávar-
útveg á undanförnum árum og
sagði að álitsgjafar hefðu keppst
við að afskrifa sjávarútvegsfyrir-
tækin vegna skuldabyrði. Nú sæju
þessir sömu aðilar ofsjónum yfir
afkomu sömu fyrirtækja – sem
hefðu í mörgum tilfellum nýtt hag-
felldar aðstæður til að greiða nið-
ur skuldir – og vildu skattleggja
þau í drep.
„Þegar betur er að gáð þarf ekki
að koma svo mjög á óvart að um-
ræðan sé jafn afvegaleidd og raun
ber vitni. Eftir höfðinu dansa lim-
irnir. Þannig hafa þingmenn
stjórnarflokkanna og ráðherrar í
ríkisstjórn Íslands hvað eftir ann-
að sett fram fullyrðingar um sjáv-
arútveg sem ekki eiga við nein rök
að styðjast,“ sagði Adolf.
Rakti hann síðan að forsætis-
ráðherra hefði fyrir mánuði sagt í
Kastljósi að uppundir helming veð-
setningar vegna sjávarútvegsfyrir-
tækja í bönkunum mætti rekja til
þess sem hún hefði nefnt „óskylda
starfsemi.“ Fullyrðingin stæðist
ekki og LÍÚ hefði tvívegis óskað
eftir útskýringum frá forsætisráð-
herra á þessum ummælum og beð-
ið um gögn sem lægju þar að baki.
Ekkert svar hefði enn borist.
Rifjaði Adolf síðan upp orð vara-
formanns Samfylkingarinnar fyrir
viku þar sem hann sagði að besta
leiðin til þess að útkljá mismun-
andi skoðanir, væri að tala saman
og ekki síður að hlusta. „Ef það er
stefna Samfylkingarinnar að leiða
málefni sjávarútvegsins til lykta er
það grundvallaratriði að flokk-
urinn hafi kjark og þor til að setj-
ast niður með okkur,“ sagði Adolf
meðal annars í ræðu sinni.
„Eftir höfðinu dansa limirnir“
FÁ EKKI ÚTSKÝRINGAR FRÁ FORSÆTISRÁÐHERRA
Óli Tynes Jónsson
fréttamaður lést á líkn-
ardeild Landspítalans í
Kópavogi í gær, 66 ára
að aldri. Óli fæddist á
Guðrúnargötunni í
Reykjavík hinn 23.12.
1944. Foreldrar hans
voru hjónin Jón Sig-
tryggsson, læknir og
tannlæknir, stofnandi
og fyrsti prófessor við
tannlæknadeild Há-
skóla Íslands, fæddur á
Akureyri 1908, og Jór-
unn (Lóa) Tynes húsmóðir, fædd á
Siglufirði 1913.
Eftirlifandi eiginkona Óla er Vil-
borg Halldórsdóttir. Fyrri kona Óla
var Sigurdís Laxdal Eggertsdóttir,
sonur þeirra er Jón Gunnar, f. 1965.
Sonur Óla og Guðnýjar Jónsdóttur er
Jón Þór, f. 1974.
Óli byrjaði ferilinn á
Vísi en vann einnig á
Morgunblaðinu, Helg-
arpóstinum og Frjálsri
verslun. Hann starfaði
einnig lengi við ljós-
vakamiðla sem frétta-
maður, m.a. á Bylgjunni
og sjónvarpsstöðinni
NFL. Síðustu árin var
hann fréttamaður á
Stöð 2.
Óli var um tíma far-
arstóri á Spáni og Ítal-
íu, Jamaíka og víðar og
síðar fararstjóri og skíðakennari í
Sviss og Austurríki.
Óli tók virkan þátt í félagsstörfum.
Hann var m.a. formaður froskmanna-
félagsins Syndasela, formaður Ís-
lensk-ísraelska félagsins, formaður
Starfsmannafélags Arnarflugs og sat
í stjórn Sólheima.
Andlát
Óli Tynes Jónsson
Hjörtur J. Guðmundsson
hjorturjg@mbl.is
Fram kom í erindi Steinþórs Páls-
sonar, bankastjóra Landsbankans, á
aðalfundi Landssambands íslenskra
útvegsmanna (LÍÚ), í gær að það
væri óeðlilegt að íslenska ríkið ætti
mikinn meirihluta í bankanum eins
og staðan væri í dag. Hann sagðist
ekki vera andvígur því að ríkið ætti í
Landsbankanum en að eignarhald
þess ætti ekki að vera meira en um
34% að hans mati.
Steinþór sagði að við þessar að-
stæður væri alltaf sú hætta fyrir
hendi að stjórnmálamenn færu að
skipta sér með óeðlilegum hætti af
rekstri bankans. Í ljósi atburða síð-
ustu vikur vissi hann ekki hvenær
hann gæti fengið furðuleg bréf og
vísaði þar ljóslega til nýlegra af-
skipta stjórnmálamanna af Banka-
sýslu ríkisins.
Þurfa nýtt eignarhald
Þá sagði hann ljóst að allir stóru
bankarnir þyrftu að skipta um eign-
arhald. Núverandi erlendir eigendur
bankanna vildu losna undan þeirri
eign en vandinn væri að þeir vildu
erlendan gjaldeyri í staðinn. Þá væri
ljóst að bankarnir þyrftu að komast
á erlenda lánamarkaði hið fyrsta.
Það ætti einkum við um bæði Arion
banka og Íslandsbanka. Ennfremur
þyrfti að taka á ósjálfbærum fjár-
málastofnunum að hans áliti.
Segir eignarhald ríkisins á
Landsbankanum óeðlilegt
 Hætta á óeðlilegum afskiptum af hálfu stjórnmálamanna
Afskriftir þriggja
stærstu bankanna
Fasteignafélög
35
Verslun
30
Byggingastarfsemi
25
Þjónusta, fjármálaft., samg.ogflutningur
20
Iðnaður/landbún./matvælaframl.
16
Sjávarútvegur
11
Heimild: Úr skýrslu Deloitte
eftir atvinnustarfsemi 2009-2010
í milljörðum króna
Skannaðu kóðann
til að sjá mynd-
skeið frá fundinum.