Líf og list - 01.01.1951, Síða 13

^STÆÐUR:
** Á GÖMLUM
°G NÝJUM
^ Á TILFINNINGALÍFINU
GEORGES ROUAULT
(f. 1871)
Sjálfemynd
Þegar Georgcs Rotiaull fætklist í París 1871 í sprengju-
kúlnaregni, sem þá dundi yfir borgina vegna fransk-þýzka
stríðsins, var hið fyrsta, sem afa hans varð að orði, eitdivað
á þessa leið: „Ef til vill verður hann málari“. En þó að
gamli maðurinn hafi reynzt forspár, hefir hann tæpast get-
að gert sér vonir um og því síður getað séð fyrir, að barna-
barn hans ætti eftir að verða ekki einungis snillingur á hefð-
bundinn hátt gömlu snillinganna, heldur sennilega hiirn
síðasti og eini verulcga trúræni málari kynslóðar sinnar. Þó
hcfir Rouault ckki cinvörðungu skarað franr úr í málvcrk-
um af viðfangsefnum trúarlegs eðlis, vcgna þess að hann
hefir að nrinnsta kosti, náð jafn góðum árangri í nreð-
ferð sinni á þeinr viðfangsefnum, sem Toulouse-Lautrec lét
SIg einkum varða. Samt eru þessar eðlisbornu tilfurningar í
þeinr báðunr, þar senr skiptist á lrcit samúð og köld beiskja,
cr gerir Rouault síður geðfelldan í nreðferð sinni á vændis-
konunni og trúðnunr. Þetta auðuga tilfinningalíf og þessar
voldugar tilfinningar, sem stundunr náðu hápunkti í ofstæki,
konra glöggt í ljós í þessari sjálfsnrynd hans, sem hann gerði,
er hann var 55 ára ganrall (eins og Renrbrandt). Hann eyk-
ur á þetta tilfinningaofstæki nreð því að beita eins konar blý-
blöndnunr línunr í myndbyggingunni, senr hann lærði á þeim
árunr, er hann var lærlingur í glermálningu. Þctta málverk
lrans slær á strengi hjartans í ástríðuþrungnunr innileik sín-
urn og túlkar á sannfærandi hátt allt viðhorf málsins til lífs-
o m
ins, viðhorf, scnr var afleiðiirg lífsreynslu hans á fyrstu nrann-
dómsárununr, í þá tíð, þegar hann að sjálfs hans sögn, byrj-
aði að skilja inntak þessara orða Cezannes: „C’est affrayante
la vie“ (Lífið er hörð barátta). Því er skiljanlegt, að honunr
hafi á sanra lrátt og Rembrandt fundizt list sín veita sér hina
einu lruggun við því að vera til. Þcss vegna sjá nrenn og
skynja í list þeirra beggja (Rcnrbrandts og Rouaults) — sam-
tínris því senr hægt cr að sjá í þcssunr tvejm sjálfsnryndum
sönnunarmerki beiskrar sálar, sem borin er. í þennan heim
til þess að þjást og hryggjast — það meðal, sem slík sál not-
ar til þess að öðlast hreinsun og allsherjar-göfgi.
LÍP og LIST
13