Svart á hvítu - 01.10.1977, Page 12

Svart á hvítu - 01.10.1977, Page 12
Werner Herzog. Langt, langt burt í fjarlægu landi bjó eitt sitt kóngsson er týnt hafði vitinu. Hann stóð í þeirri trú að hann væri hani, klæddi sig úr öllum fötum og hafðist við undir borðstofuborðinu og leit ekki við öðru matarkyns en fræjum. Kóngurinn sendi eftir læknum og galdramönnum í þeirri von aö þeir gætu Iæknað son hans, en tilþrif þeirra báru engan ár- angur. Dag nokkurn bar þar að ókunnan vitring. Hann fór úr öllum fötunum, skreiddist undir borðið til prinsins og sagði honum aö hann væri líka hani. Þar kom, að vitringurinn gat talið prinsinn á aö klæða sig, og að lokum tókst honum aö fá hann til að setjast að snæðingi með hirðmönnunum. Þá mælti vitringurinn við prinsinn: Láttu þér aldrei koma til hugar að hani hætti að vera hani, þótt hann borði eins og maður við þéttsetið veisluborð. Þú skalt ekki halda að að það nægi hana að hegða sér eins og maður til þess að veröa að manni. Það er hægt að gera hvaó sem er við mennina í mann- heimi, jafnvel fyrir þá, og vera samt alltaf sami hænsnfuglinn. í myndum þínum sýnirðu alltaf hænur og hana sem illgjörn og sóðaleg kvikindi. Það er eins og þú sért með þetta á heilanum. Ég er búinn aö leita um þver og endilöng Bandaríkin að tröllslegasta hana sem ég gæti fen- gið og núna fyrir stuttu frétti ég af náunga í Kali- forníu sem hafði alið upþ hana sem hét Weirdo. Weirdo var 30 pund að þyngd. Weirdo var dauður, en afkvæmi hans, sem var jafnstórt og hann, var á lífi. Svo ég fór að sjá Ralph. Hann er 31 pund að þyngd, og svo fann ég líka hest sem var aðeins 22 þumlungar á hæð. Mig langaði að taka mynd af þeim, þar sem haninn væri að elta hestinn og hesturinn væri með dvergriddara á bakinu (hest- urinn og dvergriddarinn voru til samans minni en Ralph), en eigandi hestsins vildi ekki láta fara meó hann út í sequoiatrjáskóg í um 150 mílna fjarlægð. Ég er meó hænsi á heilanum. Horfðu vel og lengi í augað á hænu og þú séró hræöilegustu tegund heimskunnar. Heimskan er alltaf hroðaleg. Hún er djöfullinn: heimskan er djöfullinn. Horföu í augað á hænu og þú kemst að raun um það. Þær eru skelfilegustu, mannætulegustu og martraðar- legustu skepnur í þessum heimi. Einu sinni dreymdi mig draum. Mig dreymdi aö ein vinstúlka mín gifti sig — mig hafði sjálfan lang- aó að kvænast henni — og ég stóð í kirkjunni, aftarlega, og presturinn var að spyrja hana, hélt á stórri bók og spurði staðlaðra spurninga eins og: „Afneitaröu öllu valdi púkanna?" og hún svaraði: ,,Já, ég afneita öllu valdi púkanna?" og þá tónaói hann: „Afneitarðu öllum vélabrögóum djöfulsins?" og svo frv. Og allt í einu geng ég inn kirkjuna, loka bókinni og segi: „Þaö er ekki til neinn djöfull, bara heimska." Þau reka mig út úr kirkjunni, ég flý með brúöinni, við komum aö götuhorni og ég beygi til vinstri og upp hæðina en hún fór til hægri, og eftir 20 skref kemst ég aö því aö hún er horfin og hleyp aftur niður hæóina og rétt við götuhornið kemur múldýr á brokki og slær mig svo harkalega að ég vakna. Þannig var nú sá draumur. Alltaf þegar ég horfi á myndir þínar sækir á mig sú hugsun að það sé einhverskonar samsvörun rnilli dýranna og tiltekins hugarástands. Til dæmis þá er hið krjúpandi kameldýr einnig skepna sem bregður fyrir sí og æ í myndunum — í Kaspar Hauser og hvað sterkast í „Jafnvel dvergar byrj- uðu smátt“ þar sem það stendur stöðugt í geð- veiki lokasenanna. Við prófðum u. þ. b. 60 kameldýr og fundum ’oks eitt sem var nógu hlýðiö til að vera kyrrt í stellingu sem er mitt á milli þess aö sitja og standa. Þegar kameldýr sest fellur það fyrst niður á fram- lappirnar og sest síðan alveg. Nú og eigandi eins kameldýrsins sagói við það „sestu niður“ og áður en það settist sagði hann „stattu upp“, „legstu niður” „stattu upp“ og að lokum varð dýrió svo ruglað að það fraus í þessari skringilegu stellingu. Minnsti dvergurinn fær þá sitt hroðalegasta hláturskast og forstjórinn tjúllast og bendir með fingrinum á trjágrein og heimtar að trjágreinin lækki arma sína og lyfir sjálfur upp handleggnum og segir ,,ég skal halda handleggnum lengur út en þú og ég skal standa lengur en þú.“ Þetta virðist ætla að halda svona áfram svo vikum skipti aö þegar maður kæmi þangað eftir þrjár vikur yröu þau þarna enn, kameldýrið á hnjánum. Þetta er svo sláandi, þetta kemur virkilega við mann. Og ég veit bara að kameldýrið veröur aö vera þarna. Án þess væri myndin ekki neitt. Dýrin skiþta svo miklu máli í myndum mínum. En ég hef engan ákveöinn skiln- ing á því hvað eitt dýr táknar og hvað ekki, ég veit bara að þau eru gríðarlega mikilvæg fyrir myndina. Giordano Bruno skrifaði: „Sköpulag van- skapðra dýra er fagurt á himnum.“ Margir hafa velt því fyrir sér hvers vegna þú virðist heillaður af að hafa „vanskapninga“ í kvikmyndum þínum. 10

x

Svart á hvítu

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Svart á hvítu
https://timarit.is/publication/821

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.