Svart á hvítu - 01.10.1977, Blaðsíða 44
Tímamótaverk
Níels Hafstein
Árið 1970 kom út hjá SILVERPRESS í
Amsterdam/Reykjavík skáldverkið HARRY THE
CAVEMAN eftir EINAR GUÐMUNDSSON, ritað á
enska tungu. Kver þetta segir frá ótímasettum at-
burðum í lífi Harry hellisbúa, samskiptum hans viö
Monu Lísu, litla gula kjúklinginn, litla bláa hundinn,
litla græna fiskinn og Gregory Peck. Frásögnin er
mjög hnitmiðuð og klippt og minnir uppbyggingin
á tónlistarform, þar sem eru aöalstef, aukastef,
áherzlur og endurtekningar, — söguþráðurinn er
einfaldur og skiptir ekki öllu máli, nema þá sem
tákn fyrir eitthvert ákveðið ástand, lesandinn er
strax leiddur inn á sviðið, og atburöarásins hefst:
Elnar Guðmundsson
Yes.
Harry the caveman was there.
Yes, in the mountains.
Here.
One day Harry the caveman got a postcard from
Venezuela. The postcard from Venezuela showed
the picture of the smiling (big thumb) Mona Lisa the
real cavegirl from Venezuela (one-side Mona Lisa
the front side only).
Harry the caveman was the guy with three dim-
ensional thoughts.
Staring at the postcard from Venezuela Harry the
caveman whispered: I love you (big thumb) Mona
Lisa the real cavegirl from Venezuela (one-side
Mona Lisa the front side only).
Harry the caveman picked up a stone of luck and
the postcard from Venezuela began to talk: O.K.
Harry the caveman I love you too because you are
a three dimensional thinker and I am going to marry
you, said (big thumb) Mona Lisa the real cavegirl
from Venezuela (one-side Mona Lisa the front side
only).
And (big thumb) Mona Lisa the real cavegirl from
Venezuela (one-side Mona Lisa the front side only)
stepped out of the postcard from Venezuela into
the life of Harry the caveman.
Yes, for real.
Harry the caveman fucked (big tumb) Mona Lisa
the real cavegirl from Venezuela (one-side Mona
Lisa the front side only) like madman.
Stop fucking me like madman all the time, shou-
ted (big thumb) Mona Lisa the real cavegirl from
Venezuela (one-side Mona Lisa the front side
only).
Shut up or I will put raisens in your ass, shouted
Harry the caveman."
i þessum útdrætti úr bókinni HARRY THE
CAVEMAN birtist aðalstefið strax, þungamiðja
bókarinnar. Höfundurinn leiðir til vettvangs heims-
fræga kvenpersónu, sem í aldanna rás hefur orðið
dulúðugt tákn í hugum fjöldans, upphafin á stall
fegurðar og þokka. Meðferðin sem Mona Lísa hlýt-
ur í bókinni skoðast því sem óbein árás á þessa
tilhneigingu fjöldans, afhjúpun á fölsuðum veru-
leik, — og styðst aö nokkru við verk sem mynd-
listamaðurinn Marcel Duchamp útbjó á fyrstu árum
þessarar aldar, þegar hann málaði yfirskegg á
póstkortsmynd af Mónu Lísu (og hleypti þar með af
stað skriöu sem enn brunar á fullri ferð). Tiltæki
Duchamps er eins og Einars Guðmundssonar
runnió frá þeirri tortryggni í garö skoðana al-
mennings sem listamönnum er svo eiginleg. Þess-
ari fullyrðingu til stuónings má nefna útreió þá sem
Marilyn Monroe þokkagyðja frá Hollywood hefur
orðið fyrir í Poplist og Surrealisma. Marilyn Monroe
er auövitað fyrst og fremst kyntákn eins og Móna
40
J