Svart á hvítu - 01.10.1977, Síða 17

kompu þar sem fyrir voru um 70 manns. Þarna var
Ijóslaust og vatnlaust, fólk var pyntað til dauða,
tveir að minnsta kosti. Við hlutum heldur illa með-
feró þarna. Og svcna hélt þetta áfram. Við vorum
eftirlýstir um allt land. Og embættismennirnir
gleymdu aö gefa skipu.i um að taka nióur spjöldin,
annað hvort af ásettu ráöi eöa vangá, svo að við
vorum teknir fastir í hverju einasta þorpi sem við
komum til.
Rétt áöur en viö byrjuðum að taka „Lífsmörk"
hrifsuðu herforingjarnir völdin í Grikklandi, og þá
máttum við ekki neitt. Mér var bannað að hafa
skotvopn í myndinni. Ég sagöi viö herforingjann:
,,Þaö er óhjákvæmilegt, þaö er aðal mótífið í
myndinni. Myndin er mikilvægari en einkalíf þitt eða
einkalíf mitt. Og þú ert bara hræddur við að gera
eitthvað rangt ef þú leyfir það. Ég geri það samt þó
að það sé bannað". Og hann sagði: ,,Þá tökum við
þig fastan". Og þá sagói ég við hann: „Takiö mig
bara fastan. En ég verð ekki skotvopnalaus á
morgun. Og mundu það að fyrsti maður sem snertir
mig, sem leggur á mig hendur til að taka mig fastan,
hann dettur niöur dauður ásamt mér.“ Og ég var
ekki vopnlaus næsta morgun. 50 lögreglumenn og
hermenn fylgdust með okkur og 3000 bæjarbúar
sem langaði að sjá skothríðina; og allir fylgdust þeir
með okkur og enginn dirfðist að leggja hendur á
mig.
Mér virðist Aguirre fjalla um mann sem heldur
ímyndun sína vera raunveruleika, en Kaspar Hau-
ser hinsvegar um mann sem heldur raunveru-
leikann vera ímyndun sína.
Þetta er ansi góð formúla. Og nýja myndin mín er
eiginlega mitt á milli Aguirre og Kaspar Hauser,
bæöi í stíl, í myndum og atburðarás, og þematískt
séö hvað varðar hugmyndina um leitina að ein-
hverju . . . ekki að Eldorado í þetta sinn, heldur að
sérstökum rúbínsteini.
Myndin heitir „Glerhjarta" og er um þjóðsögu-
legan spámann úr Bavarískum þjóðsögum, smala
meö spámannsgáfu sem sér sýnir. Ég bjó til sögu-
þráðinn. Þar segir af óhappi í glerverksmiðju. Spá-
maðurinn er sóttur vegna þess að leyndardómur
blöndunar þessa sérstaka og dýrmæta glers hefur
glatast. Allir veröa hálf geðveikir og spámaðurinn
sér fram á að kvikna muni í verksmiðjunni. Að lok-
um blótar verksmiöjueigandinn 15 ára gamalli
þjónustustúlku, því aö hann heldur að sé meyjar-
blóð sett í blönduna myndist rúbínsteinar. Hann
kveikir í húsinu eins og séö var fyrir, en spá-
manninum er kennt um og hann handtekinn. Þá sér
hann sýn og sér land sem er svo langt frá byggðum
bólum að fólkið sem býr þar veit ekki einu sinni að
jörðin er hnöttótt. Og hann sér mann sem stendur á
kletti og horfir árum saman út yfir hafið. Og
mörgum árum seinna kemur annar, og síðan ann-
ar, þar til fjórir menn standa og horfa yfir hafið sem
endar í hyldýpi að því þeim virðist. Og eftir að hafa
starað í leiðslu í mörg ár, þá ákveða þeir að hrinda
báti á flot og leita að heimsenda . . . Meginhluti
myndarinnar var tekinn í glerverksmiðju í skógi í
Noröur-Bavaríu. Og sýn spámannsins var tekin á
lítilli eyju u. þ. b. 15 mílum undan vesturströnd
írlands, þar sem munkar höfðu átt búsetu fyrir 1400
árum.
Ég hef frétt að þú hafi dáleitt leikarana fyrir töku
þessarar myndar.
Ég hafði áhuga á dáleiðslu aðallega vegna
möguleika sem hún opnaði í stílfærslu. Við
prófuöum um 450 manns, því við þurftum á að halda
fólki sem hægt var að dáleiða við mjög erfiðar
aðstæður — með Ijóskastara beint aö því og heil-
mikió á seiöi í kring. Og þaö varð að vera í svo
djúpum svefni að það gæti opnað augun án þess
að vakna. Við æfðum samt aðalatriðin og textann
án þess að notast við dáleiðsluna.
Þegar við vorum að þessu langaði mig að komast
að því hvernig skáldskapargildi handritsins væri
farið, svo að ég dáleiddi fólkið og sagði: „Þiö eruð í
fögru og fjarlægu undralandi, sem enginn hefur
stígið fæti sínum á. Lítið fram fyrir ykkur þar er
gríöarstór klettur, en ef þið skoðið betur þá sjáið
þiö að þetta er hreinn emeraldsteinn.“ Og ég hélt
áfram: „í þessu landi bjó heilagur munkur fyrir tvö
hundruð árum og hann var skáld og varði lífi sínu í
aó letra áritun á emeraldklettinn." Og ég sagði:
„Opnið augun lesið það sem letrað er.“ Og einn
maðurinn, sem er vanur að hugsa um hestana hjá
lögreglunni, opnaði augun og las: „Hvers vegna
getum við ekki drukkið mánann? Hvers vegna er
enginn bikar til að halda honum uppi?“ Og sá sem
stóð næstur honum var laganemi. Hann horföi og ior
að lesa: „Elsku Mamma, ég hef það ágætt, ég veit
bara ekki hvert viö erum að fara, en ég held að allt
sé í lagi. Kveðjur og kossar, þinn sonur. •
15