Birtingur - 01.01.1956, Blaðsíða 29

Filmíu fylla að vísu ekki kvikmyndahús mörg-
um sinnum.
Ekki get ég stillt mig um að minnast á rúss-
nesku balletmyndina Rómeó og Júlíu, sem
var sýnd í Tjarnarbíói örfáizm sinnum og síð-
an hætt fyrirvaralaust. Ég fór sjálfur sneypu-
för þegar ég ætlaði að sjá hana í annað sinn.
Mér er óhætt að segja að ég hafi heyrt tugi
manna harma það bráðræði að hætta sýn-
ingum á myndinni og ég veit að ýmsir hafa
leitað eftir því við bíóstjórann að fá aftur
að sjá og þar sem þetta á nú að heita kvik-
myndahús sjálfs Háskóla Islands skyldi mað-
ur halda að þar fyndist vottur að menningar-
legri ábyrgðartilfinningu. Þó bólar ekki á
myndinni.
Ég ætlaði að tala um Filmíu. Það er mesta
þarfafyrirtæki. Þar hefur gefizt að skoða
kvikmyndir sem hvergi sjást annarstaðar en í
kvikmyndaklúbbum núorðið. Þar á meðal eru
ýmsar ágætustu kvikmyndir sem gerðar hafa
verið. Tvær myndir eftir mesta filmara sem
lifað hefur, Eisenstein: Potemkin og Alex-
ander Nefsky. Og nýskeð voru tvær myndir
sýndar sem hrifu mig meira en aðrar kvik-
myndir sem ég hef séð og mér finnst sannast
sagna ég varla hafa notið kvikmyndar síðan
því annað fölnar í samanburðinum. Þetta eru
Jörð, eftir Dovsjenkó sem er eitt óslitið film-
Ijóð og Fall Pétursborgar, eftir Pudovkin:
hvorttveggja þöglar myndir þeirrar snilldar
að það hvarflar að manni sem haft er eftir
René Clair að talið hafi lamað kvikmynda-
listina. Ætti ég að nefna fleiri myndir Filmíu
koma í hugann: Man of Aran, ef tir Flaherty
og ekki sízt Jóhanna af Örk eftir hinn danska
snilling Carl Dreyer, sem hefur goldið snilli
sinnar eins og fleiri á því sviði og verið lang-
tímum saman verkefnalaus. Orðið, eftir hann
verður páskamynd Bæjarbíós.
Þetta eru myndir sem verða því meiri sem
þær eru oftar skoðaðar, margslungin og ó-
tæmandi verk unnin af mönnum sem töldu
kvikmyndalistina öngra ambátt eiga að vera
en standa fyrir sínu sem sjálfstæð listgrein.
Starf Filmíu undir skörulegri stjórn Jóns
Júlíussonar er mikilsvirði og því ekki að enda
þessar línur með því að minna á það að víð-
ast erlendis er svona starfsemi viðurkennd
af ríkisvaldi enda styrkt og efld eftir því. Hér
þarf Filmía að borga stórfé fyrir að fá að
sýna myndir sínar í kvikmyndahúsi háskól-
ans.
Útvarpið
Ég hef áður skrifað í þessa pistla að dag-
skrá útvarpsins væri ömurleg og bjóst ekki
við að hún gæti versnað svo að ástæða væri
til að leita að lakari einkunn. En þó er sú
raunin orðin og nú verð ég að segja að hún sé
aumari en nokkru sinni fyrr.
Mér er sagt að ennþá hafi ekki tekizt að
setja saman vetrardagskrá og kominn marz-
mánuður og betra að fara að spjara sig fyrir
sumarmálin. Ég skil það vel að það er lam-
andi að starfa undir núverandi útvarpsstjóra
en hann er nú ekki nema einn og hvað eru
þeir eiginlega margir í útvarpsráði?
Jafnvel vinsælustu þættir frá fornu fari eins'
og lestur Islendingasagna eru látnir niður
falla. Hvers vegna?
Þegar maður lítur yfir dagskrána þá er
hún ein flatneskja og eyðimörk en Mozart-
dagskráin á dögunum var unaðsleg vin í auðn-
inni sem maður lifir lengi á. Hún var svo
smekklega gerð að við ættum að eiga heimt
ingu á því að þeir væru beðnir að gera meira
af slíku, Árni Kristjánsson og Jón Þórarins-
son. Því miður var ég erlendis þegar Árni
Kristjánsson flutti Bach-þætti sína en hef
ekki heyrt annað útvarpsefni lofað öllu meir
af mönnum sem ég tek mark á.
Örfáir ljósir punktar finnast. Mér koma í
23