Birtingur - 01.06.1962, Side 19

11.—-14. Ólík sýnishorn íslenzkrar handritalistar frá því um miðja 14. öld.
Á tveim myndunum til hægri sjáum við myndskreytta upphafsstafi úr
Iiandriti af Stjórn (AM 227 fol.), sem bera vott mikils listræns virðuleika
og fágunar. Greinilegt er af myndinni yzt til hægri, að höfundur hennar
hefur fengizt við líkneskjusmíð; hann mótar fellingarnar eins og þær
væru úthöggnar eða skornar í tré. Á miða með handritinu hefur Árni
Magnússon skrifað: Þetta volumen hefur fyrrum tilheyrt Skalholltz
kirkiu, — enda bera myndirnar það með sér, að þær eru sprottnar úr
frjóum menningarakri. Myndin efst til vinstri er hinsvegar úr
veraldlegri bók, lögbókinni sem kennd er við Skarð og mun skrifuð árið
1363 (AM 350, fol.). Þar er skrautgirnin öll meiri, og einkum er tízku-
atriðum í klæðnaði gerð þar fjálgleg skil. Sé að þeim hugað, verður varla
sagt að teiknarinn hafi verið sérlega gamaldags í þeirri grein, því heita
má að klæðnaðirnir séu nýjasti móður suður í Burgund á því sama ári.
Myndin að neðan er enn af allt öðrum toga og segir frá þeirri reyfarasögu,
er heilagur Nikulás upplýsir ekki aðeins þrefalt morð, heldur gerir betur
öllum leynilögreglumönnum okkar tíma að því leyti, að hann vekur
hina myrtu upp til lífsins í tilbót. í efri hluta þeirrar myndar er sýndur
foss og jarðargróði, og mun það vera fyrsta tilraun til landslagsmyndar
í íslcnzkri list.