Birtingur - 01.06.1962, Blaðsíða 22

19. María frá Möðruvöllum í Hörgárdal. Þetta
er þriðja og síðasta Maríumyndin sem ég tek
hér til dæmis um þróunina frá rómanskri til
síðgotneskrar listar. Hér hefur María stigið
niður af tignarstalli sínum og tekið á sig mynd
mannlegrar nálægðar. Hún er orðin hugsjón
þeirrar konu sem listamaðurinn ann jarðneskum
ástum, og sonurinn er orðinn að kornbarni
í fangi hennar.
20. Blaðsíða úr Teiknibókinni í Árnasafn, uppdráttarkveri óþekkts íslenzks listamanns
frá fyrri hluta 15. aldar. Á síðum hennar ægir öllu saman, og því er hún svo furðulegur
spegill þessa myrka t'ma í þjóðlífi okkar, þegar svartidauði hafði nýfarið ljá sínum
um landið. Trú og hjátrú, siðir og gömul minni fléttast hvarvetna saman: Efst á blað-
síðunni sitja menn að drykkju, en sá með halann og hófana bíður rólegur síns tíma.
Einhver langþyrst sála á 17. öld hefur þó ekki verið nízk á sálarheill sína gegn góðum
sopa, því yfir myndina hefur hún skrifað: Da michi bibere (gef mér að drekka).
Drecki huer odrum til. wer heill þu. eg uillda hier uæri nu! Neðar er hálfmaður,
honocentaurus, sem leikur sverðum, og enn neðar ríðandi maður í síðri hempu og með
kollháan hatt. Hann hleypir skaflajárnuðum hestinum; það er í henni hraði, reiðþytur
og reisn manns, sem kann að láta gæðing leika undir sér. Ef til vill höfum við hér
sjálfsmynd listamannsins, þar sem hann hefur lagt á færleik sinn og bregður sér á
hjarni milli bæja.