Birtingur - 01.06.1962, Page 61

hverja tilraun til að grafa undan flokksþjónustu
og alþýðleik listar vorrar." Ekki aðeins verðum
„við, eldri kynslóð listamanna, að hjálpa æsk-
unni til að l'inna hina réttu stefnu í leit hennar
að nýsköpun“, heldur (og nú herðir hann tón-
inn) „verðum við ennþá hörkulegar, ennþá af-
dráttarlausar að berjast gegn hvers konar gerfi-
nýjungum, formalisma og natúralisma í list og
listgagnrýni, gegn hvers konar tilraunum til þess
að draga mynd sovétmennisins með frumstæðum
og breiðum dráttum".
Niðurstaðan af hugleiðingum þessa æðsta
manns sovézkrar myndlistar er svo þessi: „Á
næstu árum álítum við óhjákvæmilegt að ein-
beita öllum sköpunarkrafti okkar að því að end-
urspegla í verkum okkar sögulega sigra sovét-
þjóðarinnar í baráttunni fyrir framkvæmd sjö
ára áætlunarinnar" . . . „skapa list, sem er verð
hin mikla tímabils uppbyggingar kommúnism-
ans“.
Furðulegt er, að yfirvöldin (Pravda) gefa þessum
réttlínumanni aðeins einkunnina („Klapp"). En
ef til vill hafa þau séð fram á, að þetta sótsvarta
stalínafturhald, falið í klaufalegan kansellíbún-
ing, væri ekki vænlegt til vinsælda.
Það er mjög gleðilegt til þess að vita, að hinum
gömlu kempum stalíndýrkunarinnar skuli vera
illa við æskuna og fá af hcnni áhyggjur margar.
Það sýnir, að þeir sem á eftir koma, eftir þau
kynslóðaskipti, sem nú eru að eiga sér stað, munu
hafa að heimanbúnaði nesti, sem dugir þeim
eitthvað á leið til nýrra miða. Að sjálfsögðu
munu ýmsir hinna ungu, sem nú eru hvað mest
upp á móti öllum og öllu, verða hvað rnest með
öllum og öllu, þegar aldur færist yfir þá. En þró-
unin horfir í rétta átt. Heragaskipulagningin á
listastarfi er á undanhaldi. Þegar Jóganson talar
um, að æskan lepji upp vestræna tízku, þá veit
hann að það er ekki rétt. Annað býr undir:
Unga fólkið er að leita að leiðum til þess að full-
nægja andlegum þörfum sínum betur en hægt
er í hinum stalínsku, uppþornuðu formum, sem
Tvardofskí lýsti svo vcl. Sovézk æska veit ekki
mikið um erlenda list. Hún vildi gjarnan vita
eitthvað urn hana til að sjá, hvort hægt væri að
læra eitthvað af henni, en ekki mun sovézk æska
reiðubúin að tolla í vestrænni tízku, aðeins til
að tolla í lienni. Sovézk æska er að vakna til með-
vitundar um það, að fagurfræðileg verðmæti geta
verið verðmæti í sjálfu sér, jafnvel þótt þau öskri
ekki beinlínis upp í hvern mann ,að hann eigi
að trúa og treysla á Kommúnistaflokkinn. Hing-
að til hafa ekki verið aðstæður til þess að leggja
hugann við slíkt. Fjölskylda, sem býr við naum-
an kost í einu herbergi hugsar ekki um að kaupa
málverk, enn síður um það í hverju meining
málverka er fólgin. Slrætisvagnabílstjóri í rifn-
um og bættum görmum, þakinn þykkum skráp
af olíu og skít hirðir lítt um liti og tóna. En nú
eru lífskjör smám saman að komast á það stig, að
fjölskyldur geta nú ætíð gert sér vonir um að
fá ibúð út af fyrir sig, þar sem pláss er bæði fyrir
bókaskáp og málverk; ef til vill líður ekki á
BIRTINGUR
59