Húsfreyjan - 01.03.1955, Blaðsíða 29
UR ÝMSUM ÁTTUM
FRÁ HÚSMÆÐRASAMBANDI NOREGS
í tilefni hátíðisdags húsmæðra á Norðurlönd-
um, 10. marz, hefur Húsmæðrasamband Noregs
sent ,,Húsfreyjunni“ til birtingar eftirfarandi
fréttabréf af starfi sínu:
Á þessu ári eru liðin 40 ár síðan N. H. tók
til starfa. Þess vegna er ekkert eðlilegra en að
minnst sé Maríu Michelet, sem árið 1915 kom
á fót stofnun, er nefndist „Landssamband heim-
ilanna". Því nafni var síðar breytt í „Húsmæðra-
samband Noregs" (N. H.). Vegna gáfna sinna
og víðsýni skildi María Michelet mikilvægi þess,
að húsmæðrasamtökin næðu um allt þetta víð-
áttumikla land, til húsmæðranna í borg og sveit,
ekki sízt vegna þeirra erfiðleika, sem yfirstand-
andi heimsstyrjöld bakaði þá húsmæðrunum. Lán
má það og teljast, að Amalia Övergaard tók
þegar þátt í þessu starfi. Sökum hagsýni sinnar
tókst hún á hendur að koma fjárreiðum sam-
takanna á fastan grundvöll. Árið 1934 tók hún
svo við formennskunni af Maríu Michelet. Á
fyrsta 25 ára starfstíma sambandsins varð, auk
skipulagningar samtakanna, aðalverkefnið mat-
aræðið, ásamt upplýsingastarfsemi, mæðrahjálp
o. fl. Á þessum árum var líka Húsmæðrasam-
band Norðurlanda (N. H. F.) stofnað og Al-
heimssamband húsmæðra (A. C. W. W.).
Síðari heimsstyrjöldin stöðvaði alveg starf-
semi samtakanna. Nazistar lögðu hald á eignir
og skrifstofu sambandsins og allt félagsstarf fór
í kalda kol. Þegar friður komst á, hófst nýtt
tímabil í starfsemi N. H. Árið 1946 var Alette
Engelhart kjörin formaður N. H. og því féll það
í hennar hlut, að veita samtökunum forustu á
erfiðum, en auðugum nýsköpunartímum. Endur-
skipulagning sambandsins var eigi hið eina, held-
ur höfðu breyttdr þjóðfélagsaðstæður í för með
sér stærri og margbreyttari hlutverk. Húsmæð-
ur gátu eigi lengur gert ráð fyrir að geta leigt
sér hjálp við heimilisstörfin, og margar giftar
konur hurfu að því ráði, að vinna utan heimilis.
Aðalstarf N. H. hlaut því fyrst og fremst að
snúast um félagslega hjálp til handa húsmæðr-
um svo sem hjálparstúlkur í viðlögum, barna-
garða, vinnustofur barna, og svo endurbót á
sjálfum heimilisstörfunum til að létta þau. Milli
félaganna voru því látin fara ýmis konar sýnis-
horn eins og t. d. fyrirmyndareldhús með til-
heyrandi teikningum, koffort með hentugustu,
fáanlegum áhöldum, lestin, sem nefndist „það,
sem við viljum“ og fór um land allt og varð
að lokum nýtízku eldhús með fullkomnasta út-
búnaði. Til þess að létta fatasaum á heimilun-
um voru send út sýnishorn af barnafötum, gerð
eftir þaulreyndum fyrirmyndum. Jafnframt vann
saumanefndin að vörugreiningu og efnismerk-
ingum, ásamt mælingum af nýjum stærðum
barnafatnaðar. Að þessu öllu vinnur Neytenda-
ráðið nú orðið.
Húsmæðrahjálp í viðlögum, sem var senni-
lega það, er N. H. hafði mest erfiði af, er nú
svo langt komið, að stjórn þeirra mála heyrir
undir félagsmálaráðuneytið. Hjálparstúlkur þær,
sem félögin hafa á sínum vegum, eru nú orðn-
ar starfsmenn ríkisins og tvö þeirra námskeiða,
sem N. H. hefur rekið fyrir þessar stúlkur, eru
nú komin inn í skólakerfi ríkisins.
Húsmæðrafélögin reka nú 80 barnagarða, af
þeim 135, sem viðurkenndir eru í landinu.
Vinnustofur fyrir börn, sem eru einhver elztu
viðfangsefni N. H., eru í stöðugum vexti,
Tiltölulega nýlega er farið að vinna að orlofi
húsmæðra. Þó hefur þessi starfsemi þegar leitt
til þess, að mörg slitin húsfreyja, sem aldrei
áður hefur notið þess að hafa frí frá störfum,
hefur nú öðlast betra heilsufar og nýjan lífsþrótt.
Með margvíslegri upplýsingastarfsemi vakn-
ar smátt og smátt stéttvísi húsmæðranna. Þeim
skilst, að þeirra starf krefst sérþekkingar svo
sem önnur störf. Eitt af því sem N. H. vinnur
nú að er, að alls konar innanhússstörf verði
kennd í alþýðuskólum og húsmæðraskólum.
Árið 1953 voru haldin 4097 sýnikennslunám-
skeið, lengri námskeið og fyrirlestrar í hús-
mæðrafélögunum norsku. Auk þess störfuðu þar
500 leshringar. Til aukinna framfara í hvers
konar upplýsingastarfi má hiklaust telja það,
að „Húsmæðrablaðið" er nú orðið fastákveðið
meðlimablað.
Ut á við er sambandið málsvari félaganna,
eigi aðeins með því að senda stjórnarvöldunum
ýmis konar uppástungur, heldur og að verða við
tilmælum þeirra, er með völdin fara, að gefa
umsagnir um ýmislegt. Má þar til dæmis nefna
hinar mýmörgu uppástungur um húsmæðra-
fræðslu og fleiri og betri hýbýli, auk hinna mörgu
mála á verksxiði húsfreyjunnar, sem Þjóðar-
ráðið (Nasjonalbusjettet) hefur til meðferðar.
Álits sambandsins á skattamálum hjóna hefur
og verið leitað.
Fullyrða má, að í hagnýtum efnum hefur
mikið áunnizt. Hins vegar ætti sennilega að
beina athyglinni meira að lífi fjölskyldunnar
HÚSFREYJAN 29