Húsfreyjan - 01.10.1967, Blaðsíða 10

Heilbrigðis-
frœðsla
Eggert Ásgeirsson
Sem knnnugt er liafa orðið miklar fram-
farir í lieilsufari Islendinga, einkum á
jiessari öld. Dregið liefur til muna úr ung-
barnadauða. Sumir mannskæðir sjúkdóm-
ar bafa orðið fátíðir eða Jiorfið með öllu.
Hefur þetta ásamt fleiru orðið til þess að
lengja meðalævi þjóðarinnar verulega, og
er hún nú varla lengri annars staðar á
linettinum.
Vera má að bætt heilsufar bafi ýmsu
öðru fremur orðið til að rétta })jóðina úr
kútnum efnabagslega, þar sem stórmikill
sparaður er að lækkaðri dánartölu og
lengdri meðalævi. Sparast ekki einungis
vinnuafl og kostnaður jiegar dregur úr
sjúkdómum, heldur vaxa tekjur þjóð-
félagsins einnig með fjölgun verkfærra
manna.
Hið opinbera Jiefur gert stórátak til
að bæta beilsufar þjóðarinnar með J)ví m.
a. að bæta sjúkrahúsakost og læknamennt-
un, með ])ví að gangasl fyrir ónæmisað-
gerðum og með })ví að fyrirskipa endur-
bætur á vatnsbólum og gerilsneyðingu
mjólkur svo fátt eitt sé nefnt. En liitt má
ekki vanmeta, að á sama tíma hefur þjóð-
in sjálf vaknað til meðvitundar um lioll-
ustubætti á ýmsum sviðum. Hvort veiga-
meira er verður aldrei vitað, en saman
liefur það skilað undraverðum árangri.
Á sama tíma og þessi heillaþróun liefur
átt sér stað liefur blutfallstala langvinnra
sjúkdóma liækkað, og má sem dæmi nefna
hjartasjúkdóma og krabbamein. Langvinn-
ir sjúkdómar eiga einatt rætur að rekja
til Jireyttra lifnaðarhátta, fylgir það í kjöl-
far bætts efnaliags og breyttra aðstæðna.
Er sannarlega kominn tími til að stemma
stigu við slíkum sjúkdómum. En verðnr
það gert með valdboði? Því miður er hætt
við að slíkt yrði liarla haldlítið.
Þetta á ekki einungis við um Jang-
vinna sjúkdóma. Sóttnæmir sjúkdómar
eru bvergi nærri horfnir, þótt minna sé um
|)á cn áður. Það má telja svo til gagnslaust
til lengdar að sveigja fólk til lilýðni, ef
gagn á að vera af aðgerðum þurfa þeir
sem lilut eiga að máli að skilja og trúa,
bvers vegna l)reytlir Jifnaðarhættir eða
liegðun sé nauðsynleg. Við skulum nefna
4
IIÚSFRF.YJAN