Íslenskt mál og almenn málfræði - 01.01.1993, Page 84

82
Margrét Jónsdóttir
segir hann (1990:81) að búast megi við að hana sé að finna í orðum
með óþanið stofhsérhljóð og þar sem eitt (eða ekkert) samhljóð fylgir
sérhljóðinu. Að því er varðar fleirtölu karlkynsorða með stofngerðina
(-)VCC(C)- þá ræðir Eiríkur ekki um stofhsérhljóð þeirra orða sem
mynda fleirtölu með -ar. Hins vegar segir hann (1990:46, 81) að orð
með [ö] í stofhi myndi langflest fleirtölu með -ir; það sama eigi við
um orð með [au] +-tt- í stofhi. Jafnframt myndi fleirtölu með -ir mörg
orð þar sem stofhinn endar á -pp-, -tt- og -kk- svo og sum orð sem
hafa -//- í stofni (bls. 81); einnig orð með -j- í stofni, þ.e. orð eins
og t.d. bekkur (bls. 80). Hann segir einnig (bls. 87) að í karlkyni sé
fleirtöluendingin -ar ómörkuð en /r-endingin mörkuð og að endingin
-s í eignarfalli eintölu sé ómörkuð gagnvart endingunni -ar í sama falli.
Jafhframt segir hann (bls. 81) að töluverð fylgni sé á milli endinganna
-ar í eignarfalli eintölu og -ir í nefhifalli fleirtölu.
En í framhaldi af því sem hér hefur verið sagt er eðlilegt að spurt sé
hvaða reglur böm noti við fleirtölumyndun. En einnig og ekki síður má
spyrjahvort sömu reglur liggi að baki við íslenskunám útlendinga. Þeim
spumingum verður þó ekki svarað hér. En að því er val beygingardæma
varðar þá þurfa þau að endurspegla það kerfi sem þau eiga að lýsa. Þau
þurfa að vera fræðilega rétt, þ.e. sýna þær reglur og þau lögmál sem
beygingin lýtur. í öðm lagi þurfa dæmin að hafa kennslufræðilegt gildi.
Finnist lausn sem fullnægir þeim ásetningi vel er ástæða til að ætla að
sú lausn fari nokkuð nærri því að samrýmast eða lýsa þeim ,yeglum“
sem böm styðjast við í máltökunni.
2. Karlkynsnafnorð af stofngerðunum (-)VCC(C)- og (-)VC- sem
mynda fleirtölu með -ar og -ir
2.0 Yfirlit
Tilgangur þessa kafla er að flokka karlkynsorðin eftir stofhgerð, bæði
með tilliti til sérhljóðs og fjölda eftirfarandi samhljóða. í 2.1 og tveimur
undirköflum verður rætt um orð af gerðinni (-)VCC(C)-. Um orð af
gerðinni (-)VC- verður rætt í 2.2 og undirköflum. í 2.3 verður um
samanburð að ræða. Rætt verður um fleirtölu einkvæðra endingarlausra
karlkynsorða í 2.4 og í 2.5 um bamamál.