Vera - 01.06.1997, Page 11
t j ó r n u n
strákanna
Aftur út á markaðinn
- enn gjaldgeng
Ég hóf atvinnuleit enn og aftur. Upp úr
krafsinu hafði ég afleysingastarf hjá ríkinu.
Mér létti nokkuð, fegin að vera enn gjald-
geng. Hugsaði sem svo að lágu launin hjá
ríkinu mætti þola því þar væru þó greidd
jöfn laun fyrir sömu störf og ég væri hugsan-
lega komin með tána inn í fast starf aftur.
Annað kom á daginn. Karlkyns samstarfs-
maður minn hafði um þriðjungi hærri laun
en ég og ég þurfti að ganga bónleið á milli
starfsmannastjóra og deildarstjóra í von um
leiðréttingu. Það eina sem ég uppskar var
hótun um að ég væri að koma mér út úr húsi
með kröfunni um jöfn laun fyrir jafn verð-
mætt og sambærilegt starf. Stéttarfélag mitt
sendi kæru til kærunefndar jafnréttismála en
það kom ekki til að hún væri afgreidd með
formlegum hætti. Stofnunin breytti afstöðu
sinni og bætti mér mismuninn. Deildarstjór-
inn vill mig ekki lengur í starf hjá sér. Ég er
sögð svo erfið að semja við.
Hvernig siðferði?
Síðan í desember 1996 hef ég sótt um 20 aug-
lýst störf, fengið viðtöl við tíu fyrirtæki, af-
svar frá fjórum, ekkert svar frá fjórum, tvö
mál eru í athugun enn. Á fjórum stöðum úti
í bæ liggja umsóknir mínar um aldur, mennt-
un og fyrri störf, persónulega hagi og þess
háttar, án þess að ég hafi minnstu hugmynd
um hvar. Tíu umsóknir til viðbótar hef ég
sent til fyrirtækja sem ekki hafa auglýst laus
störf, án þess að hafa fengið viðbrögð.
Siðferði fyrirtækjastjórnenda er ekki á
hærra plani en þetta. Þeir endursenda ekki
einu sinni umsóknir - hvað þá þakka fyrir á-
hugann á starfinu og fyrirtækinu sem í hlut
á. Forstjórar, framkvæmdastjórar og starfs-
mannastjórar hafa fyrir vikið í sínunt hillum
möppur með umsóknum sem þeir geta yljað
sér við að skoða til að fullvissa sig um að
þeirra fyrirtæki sé eftirsóttur vinnustaður.
Hugsanlega nota þeir umsóknirnar til þess
að hræða eigin starfsmenn á því að ef þeir
þiggi ekki þau laun sem að þeim eru rétt þá
geti þeir bara sýnt þeim fram á hversu marg-
ir vilji komast í störfin. Skyldi þessi aðferð
vera notuð jafnt á konur og karla?
110 þúsund króna konan
Alls staðar þar sem ég hef verið talin koma
til greina hafa mér verið boðnar 110.000
krónur á mánuði, fyrir fulla vinnu. Ég er sem
sagt 110.000 króna konan, með átta ára
reynslu úr viðskiptalífinu og fjögurra ára
reynslu af sérfræðingsstörfum í þjónustu
einkafyrirtækis og ríkisins. Og núna síðast
var ég spurð hvort ég væri „nokkuð kven-
frelsiskellíng...“.
Þegar ég hóf störf á almennum markaði, ný-
skriðin úr skóla árið 1986, hafði ég 120.000
krónur á verðlagi þess árs í mánaðarlaun.
Framreiknað með vísitölu launa, útgefinni af
Hagstofu Islands, stæðu þessi laun í 324.194
krónum á mánuði í dag. Núna eru mér boðn-
ar 110.000 krónur. Meðallaun skrifstofufólks
í landinu, samkvæmt tölum Kjararannsókna-
nefndar fyrir árið 1996, eru 137.250 kr. (skrif-
stofukonur hafa 122.100 en karlar 152.400 á
mánuði að meðaltali).
Hvað segir þetta mér?
Þetta lýsir hugarfarskreppu sumra fyrir-
tækjastjórnenda og hvernig þeir, í slæmu ár-
ferði og í skjóli meira atvinnuleysis hjá kon-
um en körlum, geta leyft sér að bjóða
skammarlega lág laun. Allir segja þeir að það
sé nóg af „yfirkvalifiseruðu fólki" urn störfin
sem losni og þeir líta svo á að ég móðgi þá
persónulega þegar ég segist vera að sækjast
eftir hærri launum, sömu launum og þeir
greiða karlmönnum fyrir sama starf. Það
þótti líka fáheyrt að ég afþakkaði eftirsótt
sérfræðingsstarf hjá ríkinu vegna 110.000
króna launa, auk óreglulegs vinnutíma og
ntikils vinnuálags.
í takt eða ekki í takt
Mér hefur dottið í hug að nú sé gengið á lag-
ið við okkur konur. Við erum til vara, verð-
um frekar atvinnulausar en karlar, eigum að
þiggja lægri laun, raunar bara þakka fyrir að
fá tækifæri til að komast svolítið út á vinnu-
markaðinn. Þar er best fyrir okkur að halda
kjafti til að halda vinnunni.
Við eigum að vera þakklátar fyrir að fá
tækifæri til að sanna okkur til að njóta sann-
mælis, sem við njótum í fæstum tilfellum.
Arðsemi menntunar okkar er neikvæð,
reyndar einnig karla í ávkeðnum starfsgrein-
um. Það opinberast mér í þeim launum sem
boðin eru. Símadama og reyndur sérfræð-
ingur hafa það sama, 110.000 krónur á
mánuði.
Það hefur hvarflað að mér að gerast
110.000 króna kona, minnug gamla íslenska
máltækisins: „Maður er eigi nema hálfur, en
með öðrum er hann meiri en hann sjálfur...“
En hvað á ég þá að segja við börnin mín þeg-
ar ég brýni gildi menntunar fyrir þeim?
Hverju á ég að svara dóttur minni í fyllingu
tímans? Ég stend einfaldlega frammi fyrir
þeirri staðreynd að af 110.000 króna launun-
um aukast ráðstöfunartekjur heimilisins
(okkar hjóna með tvö börn á aldrinum 2-12
ára) aðeins um 35.000 krónur á mánuði, eða
420.000 krónur á ári. Þá er ekki tekið tillit til
þeirra jaðarskattsáhrifa sem tekjuaukningin
hefði í lækkuðum barnabótum og barna-
bótaauka.
Hvaða skilaboð er verið að gefa mér?
Mér hefur dottið í hug að atvinnuleysi
kvenna sé til komið vegna sjónarmiða hinn-
ar hagsýnu húsmóður sem eykur tekjur
heimilisins meira af atvinnuleysisbótum en
lágt launaðri vinnu.
Ég er enn í atvinnuleit. Það næsta sem ég
tek mér fyrir hendur er að auglýsa eftir at-
vinnuveitanda í Morgunblaðinu.
Ég herðist frekar en hitt!
Auglýsingin á að vera svona:
Ert þú vinnuveitandinn
sem ég leita að?
Framsækin og metnaðarfull kona, komin af barneignaraldri, leitar
að rétta starfinu. Starfið verður að bjóða upp á eftirfarandi:
• Mögnleika til faglegs og persónulegs þroska.
• Að hœgt sé að sinna því vel á 40 stunda vinnuviku
Tilvonandi vinnuveitandi þarf að uppfylla eftirfarandi kröfur:
• Að vera mannlegur og virða lágmarks kurteisi í mannlegum samskiptum.
• Að aðhyllast jafnlaunastefnu og greiða konum og körlum sömu laun fyrir jafnverðmœt
og sambœrileg störf.
• Að reka fyrirtæki sitt af skynsemi, og geta greitt góð laun fyrir sanngjarnt vinnufram-
lag.
• Leitað er að metnaðarfullum vinnustað þar sem ríkir tnikið frumkvceði starfsmanna,
skipulag er í góðu lagi, tölvukostur og almennur aðbúnaður góður og starfsmenn vel
menntaðir og samheldnir.
• Vinnuveitandinn þarf að hafa góða og fágaða framkomu og umfrarn allt getu og þor
til að ná árangri í fyrirtœkisrekstri.
Áhugasamir vinnuveitendur sendi upplýsingar um sögu fyrirtækisins, fjárhags-
lega stöðu og framtíðaráform til VERU, merkt HH-1002, fyrir 15. júlí n.k.