Vera - 01.06.1997, Side 12
itj ó r n u n
strákanna
KONUR GERA MUN MINNI
KAUPKRÖFUR EN KARLAR
segir Agla hjá Ráðningarþjónustunni
Agla S. Björns-
dóttir starfar bjá
Ráðningar-
þjónustunni á
Háaleitisbraut.
I starfi sínu hitt-
ir hún margt
fólk í atvinnu-
leit. Öglu finnst
konur oft van-
meta sig þegar
sótt er um starf,
bceði hvað
varðar hcefni og
launakröfur.
Þá segir hún
fyrirtceki setja
barneignir
kvenna fyrir sig
og að ofmikil
ceskudýrkun sé
við lýði.
Þær eru alltaf
hræddar við að
biðja um of mikið,
fara fram á 70-90
þúsund krónur
meðan karlarnir
vilja 150 þúsund
fyrir sama starf!
Eg spyr Öglu fyrst hvað gangi á markaðin-
um í dag, hvaða fólki gangi best að ná sér
í vinnu. Hún segir það auðvitað misjafnt
hverju fyrirtækin leiti að, sum vilji ákveðna
manngerð en vissulega sé gengið út frá
hæfni umsækjenda. Henni finnst alltof áberandi að
fyrirtækin velji ungt fólk, innan við 35 ára, og segir
að konum gangi best að fá vinnu séu þær ógiftar og
barnlausar.
„Um leið og konan fer í sambúð vaknar spurning-
in um börn og mörg ný fyrirtæki treysta sér ekki fjár-
hagslega til að ráða ungar konur með mörg lítil börn.
Konur eru jafnvel spurðar í atvinnuviðtölum hvort
þær ætli sér að fara út í barneignir á næstunni.“
Ég hef heyrt að sum fyrirtæki gangi jafnvel svo
langt að biðja um skriflegt loforð þess efnis að barn-
eignir séu ekki á döfinni. Hefur þú orðið vitni að
slíku? „Nei , en ég hef heyrt af tveimur tilfellum þar
sem þetta var gert. Barneignir eru hins vegar engin
hindrun hjá karlmönnum í atvinnuviðtölum.“
„Dæmigert", segi ég og finn að við erum
sammála. Það hlýtur að vera pínlegt fyrir konu að
verða ófrísk eftir að hafa gefið slíkt loforð. Mér finnst
slík krafa af hálfu atvinnurekanda hreint siðleysi.
Agla samsinnir því og heldur áfram.
„Eftir fertugsaldurinn verður erfiðara að fá vinnu
fyrir bæði kynin, aldurinn vinnur gegn fólki í at-
vinnuleit. Sumir missa vinnuna eftir fimmtugt, vegna
„skipulagsbreytinga“ að sagt er, þegar atvinnurek-
andinn vill yngja upp. Þetta fólk er oft úrvals starfs-
fólk en á erfitt með að fá nýja vinnu vegna aldurs."
Nú finnst manni einmitt að starfs- og lífsreynsla
ættu að gera starfsmann hæfari. Eru fyrirtækin að
kaupa sér ákveðna ímynd með starfsmanninum?
„Já, en sem betur fer vilja sum fyrirtæki miðaldra
fólk til starfa og gera sér grein fyrir að þá er fólk oft
traustari starfskraftar og samviskusamari, meira fyrir
að sanna sig. En slík fyrirtæki eru of fá og við reyn-
um oft að fá forrráðamenn fyrirtækja til að hugsa
sinn gang. Við á Ráðningarþjónustunni horfum fyrst
og fremst á hæfni, ekki aldur. Konur eru yfirleitt í
góðu jafnvægi eftir fertugt og þá eru börn þeirra oft-
ast stálpuð. Sumar þessara kvenna lenda í því að
koma út á vinnumarkaðinn um fertugt, eftir langt
hlé, og þá gildir auðvitað að hafa þekkingu sem ekki
er orðin úrelt. Nú eru miklar framfarir í tölvuheimin-
um og samkeppnin er hörð. Því bæta margar stöðu
sína með því að fara á ýmis námskeið.“
Sjálfsmat kvenna of lágt
Ég spyr Ölgu hvort aldursfordómar ríki líka þegar
um stjórnunarstöður er að ræða. Hún segir svo vera.
Flestir vilji ungt fólk. Margir stjórnendur hjá fyrir-
tækjum séu ungir og vilji ekki eldra fólk inn á sig. Svo
hefur hún orðið vör við breytingar hvað varðar að-
stoðarstjórnunarstöður. Karlstjórnendur vilji gjarnan
konu sér við hlið því kona er ekki talin eins líkleg til
að ásælast sæti stjórnandans. Þær eru líka taldar hús-
bóndahollar. Svo nefnir hún nokkuð sem kallast
„hausaveiðar", þ.e. þegar boðið er í starfskraft sem
er fyrir í vinnu hjá einhverju fyrirtæki. Slíkt segir hún
óalgengt hérlendis, en þó frekar meðal karla.
En hvað vill Agla ráðleggja fólki í atvinnuleit?
„Það er mikilvægt að fylla umsóknina vel út, því
kæruleysislega útfyllt umsókn segir sitt. Mikilvægt er
að hafa góða ferilskrá, þar sem menntun og starfs-
reynsla kemur skýrt fram og ber að lýsa nákvæmlega
hvað fólst í fyrri störfum. Svo er mikilvægt að góð
mynd fylgi. Klæðnaður skiptir máli, hann þarf að
vera snyrtilegur þegar komið er á ráðningarstofuna,
því þar er fyrsta skrefið tekið. Slitnir og skítugir skór
geta til dæmis gert útslagið í atvinnuviðtali. Það geng-
ur ekki lengur að selja sig út á hæfni eingöngu. Mér
finnst konur ekki meta sig sem skyldi. Þær eru mjög
hógværar hvað sjálfsmat varðar. Þær hafa tilhneig-
ingu til að draga úr hæfni sinni, meðan karlar eru
vissir um getu sína. Þeir hika ekki við að taka við
starfi og hugsa sem svo að þeir hljóti að geta lært allt
mögulegt í vinnunni. Konurnar vilja læra fyrst og
vera vissar um að þær valdi starfinu.“
Agla segir að maður verði að vera sterkur og
ákveðinn ef maður kemst í atvinnuviðtal. Viljirðu
þetta starf þarftu að sannfæra viðkomandi um það og
einnig að þú sért sá hæfasti í það. Maður fái ekki
aðra til að trúa á sig ef maður geri það ekki sjálfur.
Að lokum spyr ég hvort munur sé á launakröfum
kynjanna og finn að Öglu er það hjartans mál að
konur meti sig mikils.
„Já, það er svo sannarlega munur. Launakröfur
flestra kvenna eru skammarlega lágar. Þær eru alltaf
hræddar við að biðja um of mikið, fara fram á 70-90
þúsund krónur meðan karlarnir vilja 150 þúsund fyr-
ir sama starf! Þetta bendi ég þeim á, því meðan þær
gera of litlar launakröfur er lítil hætta á að laun
þeirra hækki. Svo er líka borin meiri virðing fyrir
þeim sem meta sig hátt. Það er svo sannarlega tíma-
bært að konur átti sig á því.“
VSV
12 v ra