Freyr - 01.01.1912, Page 16

10
FÍÍE YR.
'Og hefir þá kotið, þegar hi’m var samin, annað
hvort ekki verið til, eða það hefir verið þurra-
búð. Nú mun það talið kringum 4 hundruð að
dýrleika.
Sigurður hefir húið þarna rúm 20 ár. Þog-
ar hann kom þangað var kotið lítils virði. Sagt
er, að fyrsta árið þar, hafi hann fengið 7 hesta
af túninu. Hann sá skjótt, að ætti hann að
geta verið þarna, þá hlaut hann að reyna að
homa túninu til, og auka það. Og á þvíhyrj-
aði hann strax fyrstu árin, og hefir haldið því
áfram síðan, fram á þennan dag. Hefir lionum
tekist með elju siuni og ástundun að húa til
fallegasta tún. Slétturnar í því eru prýðilega
gerðar og vel vandaðar. Túnið sjálft mun vera
orðið um, eða alt að 8 dagsl. að stærð, eða
2,5 hekt. Eást nú af því, eftir kunnugra raanna
sögn, um 100—120 hestar, eða 13—15 hestar
af dagsláttunni. Aburðurinn er hirtur vel, og
;alt nýtt, er gera má að áburði. — Túnið er
girt, sumpart með skurði, urn 200 f'aðma og
sumpart með 5 þættum gaddavír, 520 faðma.
Verður girðingin þá öll um 850 inetra. Inuan
girðingarinnar er og mikið land óræktað, sjálf-
sagt annað eins eða meira en það, sem þegar
er orðið að túni. Þar sem girðingin var færð
út, núna fyrir fám árum, hefir hann sléttað og
grætt upp nokkurra faðma breiða mön, meðfram
henni að ofan og sunnan. Mönin þessi er eius-
konar framtíðar takmark. iPað er eins og Sig-
urður gamli hafi með henni sett sér það fyrir,
eða þeim sem eftir hann kemur, að slétta og
græða út óræktarmóann og mýrina, sem aðskil-
ur túnið og grænu reinina upp við girðinguna.
Óvíst er að honum endist aldur eða heilsa til
að gera það. En þeim sem fær kotið eftir
hann, ætti ekki að vera það ofvaxið.
Síðustu 6 árin hefir Sigurður aukið túnið
og sléttað um 3 dagsl. eða 1 hektara. En ár-
in 1901—1909 vann hann að jarðarbótum ná-
lægt 800 dagsverk. Er það mikið verk, eink-
um þegar þess er gætt, að hér á í hlut fátækur
einyrkji, og barnamaður á leigukoti.
Sigurður er JÞingeyingur að ætt og upp-
runa. Hann er tvíkvæntur, og hefir átt fjölda
barna. Seinni kona hans er mjög heilsulítil,
og sjálfur er hann fremur veikbygður. Hann
hefir aldrei róið eða stundað sjó, og er þó út-
ræði þarna í nágrenni við hann, frá Dalvík eða
Böggversstaðasandi. Hugur hans hefir allur ver-
ið til landsins og við býlið sitt, að bæta það
og prj'ða. Hann hefir lifað fyrir það, og unn-
ið að því eftir megni að gjöra þessa ábúð
byggilega og lífvænlega, fyrir sig og sína. Og
það virðist, að honum hafi tekist það. En það
hefir kostað hann mikla fyrirhöfn, iðni og orku.
Helgafellstúnið er nú eitt með fallegustu tún-
unura í Svarfaðardalnum, og vantar þó ekki, að
mannshöndin hafi prýtt þar margan blettinn.
Verðlaun úr Ræktunarsjóði íslands hefir
Sigurður hlotið í tvö skifti, árin 1906 og!911.
Hér hefir nú verið getið nokkurra þeirra
manna, er sýnt hafa sjaldgæfan dugnað í jarða-
bótura, og öðrum framkvæmdum. Ýmsa fleiri
mætti nefna, sem líkt er ástatt um, en það verð-
ur að bíða að þessu sinni. Þessir menn, er
hér hafa verið nefndir, eiga allir óskilið mál um
það, að þeir byrjuðu búskap mjög efnalitlir og
sumir algerlega efnalausir. En allir hafa þeir
í raun og veru lagt stórfé í það að bæta ábýli
sín, sem þeir hafa tekið við f niðurniðslu og
órækt. Sýnir þetta og hinsvegar, að hægt er
að græða fé á búskap hér á landi. Um verk
þeirra er það og einmælt, að þau séu afbragðs-
vel vönduð og myndarleg, og sönn fyrlrmynd
að öllum frágangi.
Dœmi þessara manna eru lærdómsrík og
eiga að vera öðrum tilfyrirmyndar ogeftirbreytni.
Sigurður Sigurðsson.