Freyr - 01.07.1929, Blaðsíða 9
F R E Y R
69
nokkurt árabil. Þetta er mjög breyti-
legt eftir jarðlagi og ræktun. Þyrftu
menn að gera hjá sér smá-áburðartil-
raunir, sé notaS verulegt af tilbúnum
áburSi. En aS órannsökuSu máli mun
yfirleitt vissast aS nota nitrophoska.
Þess skal getiS aS í staS saltpéturs
má nota aSrar tegundir. Ódýrast er
sennilega aS nota brennisteinssúra
stækju, en bún flytst lítiS liingaS til
lands, aðeins eftir beiðnum manna.
Hvenær á að bera á? Ekki verður
sagt um það með nákvæmni, eftir inn-
lendum tilraunum. Superfosfat og kalí
á að bera á að haustinu eða snemma
vors strax og snjóa leysir og jörð er orð-
in sæmilega þur, lielst í apríl eða
snemma í maí. Haustbreiðsla og vor-
breiðsla hefir gefið svipaða uppskeru í
gróðrarstöðinni i Reykjavík.
Saltpétur á ekki að bera á fyr en í
gróandanum, grös nokkuð farin að
spretta. Hann er mikið auðleystari og
bindst ver í jarðveginum en superfos-
fat og kalí. Jurtirnar þurfa því að vera
í fullum vexti, þegar hann er borinn á,
svo að þær geti tekið hann til sín áður
en hann sígur niður fyrir rætur þeirra
og þvæst burt. Sé mikið borið á af salt-
pétri, 1 tn. eða meira á dagsláttu, er
sjálfsagt gott að bera hann á í 2—3
skömtum, með viku til hálfs mánaðar
millibili.
Tilraunir í Gróðrarstöðinni í Reykja-
vík hafa sýnt, að betra er að bera salt-
pétur þar á í maí lieldur en í júní. En
færeyskar tilraunir hafa leitt í ljós, að
saltpétur borinn á 20. maí gaf 26%
meiri uppskeru, en sami skamtur bor-
inn á 1. apríl.
Það er því að líkindum nokkuð
ákveðið tímabil, sem best hentar að
bera hann á, en ver bæði fyr og síðar.
Hvenær það er hafa innlendar tilraunir
ennþá ekki leitt í ljós og að sjálfsögðu
fer það mjög eftir veðráttufari og
gróðri.
Þangað til tilraunir sýna annað mun
hentugast að bera saltpétur á um mán-
aðamótin maí og júni, og aftur um
miðjan júnímánuð, þar sem hann er
borinn á í tveim skömtum.
Brennisteinssúra stækju þarf að bera
á heldur fyr en saltpétur. Mér vitanlega
hafa engar tilraunir verið gerðar hér á
landi með það, hvenær eigi að bera
nitrophoska á. Þess ber að gæta, að í
því er mikið af auðleystu saltpétur-
köfnunarefni, og að fosforsýran og
kalíið í því er líka tiltölulega auðleyst.
Það er því sennilega ekki rétt að bera
það mjög snemma á, heldur fgr en
saltpétur.
Hversu mikið á að bera á? Því verður
ekki svarað alment, þvi að sitt á við á
hverjum stað. Yfirleitt er talið að 1 tn.
— 100 kg. — hvort sem er af saltpétri
eða nitrophoska, sé hæfilegur áburður
á dagsláttu, álika mikið af superfosfat,
en minna af kalí (%—% tn.). Á ræktar-
góð tún mun mega telja þetta sæmileg-
an áburð. En þar sem slæm rækt er þá
er þetta alt of lítið, jafnvel sumstaðar
svo lítið, að litill árangur er sjáanlegur.
En sé áburðarskamturinn aukinn upp í
jH/2—2 tn. á dagsláttu, þá er veltigras.
Það er alveg ótrúlegt liversu mikið þarf
af áburði á óræktarjörð. Topparnir þar
sem illa er dreift sýna það best.
Á að bera á í þurki eða regni? Það
mun vera skoðun flestra þeirrat er
nota tilbúinn áburð, að nauðsynlegt sé
að dreifa honum í regni til þess, að
tryggja sér góðar verkanir og komast
hjá efnatapi. Þetta er ekki allskostar
rétt. Þvert á móti á að dreifa tilbúnum
áburði í þurru veðri. Þannig er það
þrifalegast verk, þannig dreifist liann