Freyr - 01.07.1929, Qupperneq 18

78
F R E Y R
sárt aS binda með lieyaflann, hvað gæð-
in snertir, þótt vera kunni hann í með-
allagi að vöxtunum eða meira.
En með ýmsu móti má draga úr hinu
mikla tjóni, sem venjulega liafa verið
afleiðingar óþurkanna.
Er þar fyrsta og fremsta ráðið að
gera hildaust vothey á livaða tíma slátt-
arins sem er, þegar hann liggur í ó-
þurkum; eiga fyrir það golt og nægilegt
hlöðurúm og viðliafa vandvirkni við
tilbúninginn.
Næsta aðalráðið álít eg sé að spara
ekki að nota heypípur í það liey, sem
er þurkað og ekki er nógu vel liirt.
Hafa pípurnar sæmilega gjörðar og
láta þær fara vel í heyinu.
Margt fleira kemur til greina:
Þar til heyrir allskonar hirðusemi
með heyið, eftir að það er komið inn í
lilöðuna. Því ekki er nóg að hauga þvi
einhvernveginn inn, og kannske yfir
alla hlöðuna, láta sjóðhitna í því og taka
ekki burtu bleytulagið, sem kemur of-
an á, áður en næst er hirt, heldur
demba nýrri hirðingu einhvernveginn
ofan á rennblauta klessuna.
(Aths. Það hey, sem er svo linþurkað
að sýnilegt er, að hitnar í, þarf að setja
í stabba sér og ganga svo frá, að liár
kúfur eða burst verði upp af, því bleyta
upp af lieyi sem liitnar í, sækir altaf
mest í toppinn, en þegar svo er farið
að er viðráðanlegra að hirða um bleyt-
una, áður en hirt er ofan á, annaðhvort
að bera hana út og þurka, ef þerrir er,
ellegar setja hana í votheyið og tæta
sundur flyksurnar.)
Nei, slíkt er algerlega ótækt! Því með
þvi móti halda skemdirnar áfram eftir
að heyið er komið inn, en taka þá nýja
stefnu. Áður hefir orðið meira og rninna
efnatap í lreyinu við það að lirekjast
úti, en þegar í hlöðuna er kornið áger-
ast þær, og sýna að vetrinum sumstaðar
sem myglulög en annarsstaðar sem
hálfgerður bruni; en svo er, þegar
lieyið er dökkbrúnt, liart viðkomu og
hálfmolnar þegar það er leyst eða með-
farið að öðru leyti.
Þó að hungraðar skepnur éti svona
verkað liey, má nærri geta að það er
bæði óholt og næringarlítið, en hugraun
fyrir manninn, sem liirðir skepurnar,
að gefa þeim slíkt fóður.
Flestir munu liirða svo vel sem kost-
ur er um heyið úti, meðan verið er að
þurka, og vanda þurkin eftir föngum.
En uinhirðan verður að lialda áfram
þótt lieyið sé komið i lilöðuna.
Það sem liér liefir verið sagt um með-
ferð á heyi í hlöðum á að flestu leyti
við um meðferðina á útiheyum, en
nokkrum orðum skal þó bætt við þau
sérstaklega.
Hvort sem pipur eru hafðar eða ekki
í útiheyum, ættu menn að hætta að tyrfa
þau fyr en síðast, þegar fullbætt er of-
an á, heldur breiða yfir þau striga
(Hessian) þangað til, og hafa strigann
tví- eða þrídúkaðar eftir breidd heyj-
anna.
Það fer mikið erfiði og timi í að láta
torf á og taka það burt í livert sinn, sem
bætt er við heyin eða þau löguð. Líka
skemmist torfið altaf meira og minna í
hvert sinn sem við það er átt, og verður
því verra þak síðast.
Ef strigi er liafður aflagst heyið altaf
miklu minna meðan það sígur, og því
hægra að láta það fara vel síðast, þeg-
ar torfið er látið á það nokkurnveginn
fullsígið.
Algent hefir verið að sjá nýgjörð hey
nærri flöt að ofan undan torfinu. þótt
þau hafi fyrst verið brött og farið vel.
einkum aflagast þau mjög ef hitnar í,
og torfið hálfsoðnar sundur.