Ljósmæðrablaðið - 15.11.2006, Blaðsíða 8

Nálastungur við grindarverkjum
á meðgöngu
Útdráttur
Bakgrunnur: Grindarverkir eru algengt
vandamál á meðgöngu ogfá úrrœði eru
í boði. Tilgangur þessarar rannsóknar
var að meta áhrif nálastungumeðferðar
sem verkjameðferðar við grindarverkj-
um á meðgöngu og að þróa leiðbein-
ingar fyrir meðferðina. Jafnframt að
forprófa skráningarblað og spurninga-
lista til að samrœma skráningu og meta
árangur meðferðar og að lokum að
kanna reynslu kvenna af meðferðinni.
Aðferð: Þessi forprófun studdist við
framskyggnt tilraunasnið (prospective
experimental design). Úrtakið sam-
anstóð af tuttugu konum sem fengu
nálastungumeðferð við grindarverkjum
á seinni hluta meðgöngu. Meðferðin var
veitt af Ijósmæðrum tvisvar í viku ífjór-
ar vikur. Konurnar mátu verkina á VAS-
verkjaskala og svöruðu þremur spurn-
ingalistum yfir rannsóknartímabilið til
að meta líðan þeirra og áhrif meðferð-
arinnar. Tveimur til sex vikum eftir með-
ferðina var eigindlegum aðferðum beitt
til að meta reynslu kvennanna af með-
ferðinni. Hálfstöðluð viðtöl voru tekin
við átta þátttakendur.
Niðurstöður: Marktcekt dró úr verkj-
um á VAS-verkjaskala þegar bornir
voru saman verkir í síðustu meðferð-
inni miðað við þá fyrstu (p=0,022).
Meðferðin dró úr grindarverkjum hjá
72% (n=13) kvennanna, 66% (n=12)
sögðu hreyfigetu þeirra hafa batnað og
47% (n=8) þótti meðferðin bœta getu
til daglegra athafna. Viðtölin styrkja
þessar niðurstöður og konurnar voru
jákvœðar í garð nálastungumeðferð-
arinnar.
Ályktun: Nálastungumeðferð virðist
draga úr grindarverkjum og bœta hreyfi-
getu, svefn og getu til daglegra athafna
hjá konum með grindarverki á með-
göngu. Meðferðin fellur vel að heildrœnni
nálgun Ijósmóðurfrœðinnar og samrœm-
ist hlutverki Ijósmœðra í mœðravemd.
Þessi rannsókn hvetur til áframhaldandi
þróunar á nálastungumeðferð við grind-
arverkjum á meðgöngu.
Höfundar:
Stefanía Guðmundsdóttir,
Ijósmóðin fæðingadeild, LSH og
Helga Sigurðardóttir; Ijósmóðir;
Hreiðri, LSH
Lykilorð: Nálastungumeðferð, grind-
arverkir, meðganga, forprófun, reynsla.
Þessi grein byggir á lokaverkefnum
okkar til embættisprófs í ljósmóð-
urfræði. Viðfangsefni þeirra var rann-
sókn á nálastungumeðferð við grind-
arverkjum á meðgöngu. Abyrgðarmaður
rannsóknarinnar og leiðbeinandi okkar
var Helga Gottfreðsdóttir, lektor í Ijós-
móðurfræði. Að undirbúningi rann-
sóknarinnar komu einnig Þóra Jenný
Gunnarsdóttir, lektor í hjúkrunarfræði,
Signður Sía Jónsdóttir, yfirljósmóðir
á Miðstöðvar mæðraverndar, Áslaug
Hauksdóttir ljósmóðir og Guðrún
Sveina Jónsdóttir ljósmóðir. Áslaug og
Sveina veittu nálastungumeðferðina.
Inngangur
Grindar- og mjóbaksverkir eru algengt
vandamál á meðgöngu. Tíðnin er mjög
breytileg eftir rannsóknum en á milli
25-90% barnshafandi kvenna eru taldar
finna fyrir verkjum frá mjaðmagrind og
mjóbaki. Skilgreiningar á grindar- og
mjóbaksverkjum og greiningaraðferðir
eru mismunandi og útskýrir það hversu
breytileg tíðnin er á milli rannsókna
(Albert, Godskesen og Westergaard,
2002). Á íslandi frnna 42,2% - 63,9%
þungaðra kvenna fyrir grindar- og
mjóbaksverkjum sé tekið mið af þeim
rannsóknum sem gerðar hafa verið
á tíðni þeirra á síðustu árum (Anna
Lilja Þórisdóttir, 2004; Eyjólfsdóttir,
2004; Líndal, Hauksson, Amardóttir og
Hallgrímsson, 2000). Algengast er að
grindarverkir geri vart við sig á síðasta
þriðjungi meðgöngu en ekki er óalgengt
að einkennin byrji fyrr, eða á fyrsta og
öðrum þriðjungi. Mjög margar tilgátur
eru uppi um orsakir grindarverkja og
er skemmst frá því að segja að orsökin
er ekki að fullu þekkt (Forrester, 2003;
Mogren og Pohjanen, 2005; Wedenberg,
Moen og Norling, 2000). Rannsóknir
hafa sýnt fram á tengsl grindarverkja
við ýmsa bakgrunnsþætti svo sem aldur,
starf, þyngd, fyrri sögu um grindar-
og/eða mjóbaksverki, fjölda meðgangna
og barna og reykinga (Elden, Ladfors,
Fagevik Olsen, Ostgaard og Hagberg,
2005; Forrester, 2003; Larsen o.fl--
1999; Líndal o.fl., 2000; Mogren og
Pohjanen, 2005; Perkins, Hammer og
Loubert, 1998; Wedenberg o.fl., 2000).
Verkimir hafa oft víðtæk áhrif á h'f
kvennanna svo sem á hreyfigetu, dag-
legar athafnir, svefn og vinnu (Forrester,
2003; Hansen o.fl., 1999; Larsen o.fl-,
1999; Wedenberg o.fl., 2000).
Fram til þessa hefur sjúkraþjálfun,
þar á meðal sundleikfimi, ásamt leið-
beiningum um líkamsbeitingu, verið eitt
8 Ljósmæðrablaðið nóvember 2006