Akranes - 01.12.1943, Blaðsíða 14

98
AKRANES
ur öllu því fram, fyrr og síðar er vér
þekkjum um slíkar gjafir.
Fyrir mínum sjónum er það ekki
stærð hússins, eða hin stóra fjárhæð
sem raunverulega er gefin, sem er ann-
álsverðust. Heldur sá góðhugur, sem á
bak við fellst. Sú hin sígilda speki, að
vaka yfir og efla heill og velferð, mann-
úð, menningu og þroska á þjóðlífsins
braut. Ekki aðeins í dag og á morgun,
heldur svo sem verða má um aldur og
ævi, fyrir aldna og óborna. Það eru þessi
framsýnu vinnubrögð sem ég persónu-
lega dái mest, og eru þakkarverðust við
þessa einstæðu gjöf.
Viröulegu gejendur. Alveg sérstak-
lega með þennan skilning í huga og á
tungu, vil ég fyrir hönd bæjarstjórn-
arinnar, bæjarfélags vors, og þá ekki
sízt fyrir hönd óborinna Akurnesinga,
innilega þakka yður þá rausn, þann
sóma, það traust og þann drengskap er
þér sýnið oss sem í dag byggjum þenna
bæ,og þó miklu fremst þeim sem um
alla framtíð eiga að byggja þetta fagra
nes.
Um leið og ég bið guð að blessa yður
fyrir þessa stórmannlegu einstæðu gjöf,
og bæjarfélagi voru árangur um alla
ævi samkv. hug og fyrirmælum gef-
endanna. Vil ég með allri þeirri orku
og alvöru, sem ég á til, skora á alla þá
sem þenna bæ nú byggja, og ávalt síð-
ar, að halda gjajabréf þetta í heiðri.
Sífellt hafandi í hug að auka veg þeirr-
ar stofnunar sem hér er svo myndar-
iega stofnsett. Stofnun, sem um aldur
og ævi skapi hér heilsuvernd. Verði
athvarf hinna öldruðu. Efli dáð og
drengskap meðal Akurnesinga og allra
landsins barna. Gróðursetji og grund-
válli þá lífsspeki, sem að baki þessari
gjöf stendur. Að gera sífelt stórfeldara
átak en vér höfum áður þekkt til að
tryggja framtíð barna vorra, og lifa líf-
inu sem sannari menn og göfugri kon-
ur, heimilum vorum og samfélagi til
heiðurs og þroska í víðustu merkingu
þess orðs talað.
Til heiðurs, í þakklætis- og virðing-
arskyni við þessi ágætu hjón vil ég
biðja þeirra virðulegu gesti að rísa úr
sætum, og hylla þau með ferfeldu
húrra.
Pétur Ottesen þakkaði því næst fyr-
ir hönd gefendanna hlý og vingjarnleg
orð sem hér hefðu fallið í þeirra garð.
Kvað hann gefendunum vera það mik-
ið ánægjuefni að geta lagt fram þenna
skerf til mennjngar- .og mannúðarmála
í Akraneskaupstað, fæðingarstað þeirra
sem þau hefðu helgað allt sitt lífsstarf.
Hér hefði vagga þeirra staðið og hér
vildu þau eiga legstað. Væri það von
þeirra og trú, að gjöf þessi yrði þess
megnug í framtíðinni að veita fólkinu
sem hér býr, nokkurt öryggi með því
að greiða götu þess til náms og menning
ar á æskuárunum, tryggja gamla fólk-
inu samastað og létta undir með þeim
sem sjúkir væru. Sagði Pétur, að það
væri heitasta ósk gefendanna að Akra-
nes mætti eiga bjarta og örugga fram-
tíð.
Pétur bar fram þessi þakkarorð vegna
þess að Haraldur hefur ekki verið heill
heilsu um nokkurt skeið, þó hann að
vísu hafi verið viðstaddur þessa athöfn.
Þá talaði Pétur nokkuð um þessa gjöf
almennt. Þann göfuga hugsunarhátt er
að baki lægi, sem ekki einasta kæmi
fram í traustleik hússins og þeirri miklu
fjárfúlgu sem um væri hér að ræða.
Heldur þeirri hugsjón sem reksturinn
ætti að þjóna í framtíðinni.
Eftir þetta las Ó. B. B. upp kvæði
er Guðmundur Kaldbak hafði ort í
þessu tilefni. Við þetta tækifæri söng
Karlakórinn Svanir undir stjórn Inga
T. Lárussonar tónskálds. Hafði Theó-
dór Árnason fiðluleikari byrjað æfing-
ar undir þetta tækifæri, en Ingi tekið
við í forföllum hans.
Lýsing á húsinu.
Bíóhöllin er 28 m. á lengd, en 16%
m. á breidd. Húsið er úr járnbentri
steinsteypu og stendur við aðalgötu
bæjarins, (Vesturgötu). Framhlið þess,
sem að götunni snýr vekur athygli allra
er að því koma. Valda því hinar hreinu
óbrotnu skýru línur.
Að innan er húsið að öllu fyrirkomu-
lagi og frágangi hið prýðilegasta, enda
er þar í engu til sparað. í sýningarsaln-
um eru 377 sæti, sem eru mjög góð.
Gangar með hliðum eru breiðir, and-
dyri rúmgótt, stigar hægir. Sætarými
er skipt um salinn framanverðan í efri
og neðri sæti, svo sem tíðkast í slíkum
húsum. Söng- og leikpallur er neðanvið
sýningartjaldið. Er allt umhverfi palls-
ins og sýningartjaldsins fagurlega
skreytt. Skip undir seglum er málað
neðan við sýningartjaldið. Gerði það
Lárus Árnason málari. Önnur herbergi
eru í húsinu: tvö búningsherbergi und-
ir sýningarsvæðinu, tvö fataherbergi,
tvö snyrtiherbergi, tvö aðgöngumiða-
söluherbergi, eitt veitingaherbergi, sýn-
ingarherbergi, og miðstöðvarherbergi.
Terrasó er á gólfi í anddyri, stigum og
hreinlætisherbergjum. Loftræsting er
ágæt í húsinu.
Loftið yfir sýningarsalnum er svip-
mikið og fallegt. Sérstaklega athygli
vekur, hvernig ljósum er fyrir komið,
og þykir það taka mikið fram því sem
áður er þekkt hér á landi í sambæri-
legum byggingum. — Óskar Sveinsson
byggingarmeistari frá Steinaflötum í
Siglufirði hefur gert allar teikningar að
húsinu, ráðið gerð þess og fyrirkomu-
lagi, einnig því hvernig ljósaútbúnaði
er komið fyrir. Það virðist sem hljóm-
skilyrði séu mjög góð í húsinu, virðist
því vel hafa tekist til um það, en á það
brestur mikið í mörgu stórhýsi, og ver-
ið hið versta viðfangsefni. Hugmyndir
Gamansögur
Hafa hundar hugboð um það sem koma
skal?
Það er tiltölulega ekki mörg ár síð-
an saga sú gerðist er hér fer á eftir.
Stórt seglskip lá hér í höfn ferðbúið. \
Skipstjórinn átti mjög stóran hund, sem
honum þótti mjög vænt um. Síðasta
daginn sem skipið lá við bryggju skeði
það einkennilega að hundurinn fékkst
ómögulega til að fara um borð í skipið.
Rétt áður en leysa skyldi skipið gerði
skipstjóri ítrekaðar tilraunir um þetta
en ekkert dugði. í eltingarleik skip-
stjórans við hundinn tókst svo illa til
að skipstjórinn datt og fótbrotnaði. Þeg-
ar þetta var skeð, virtist „hvutti“ mjög
ánægður yfir leikslokunum. Skipstjór-
inn varð að fara á sjúkrahús og var
þá ekki lengur hugsað um að koma
hundinum um borð.
Annar skipstjóri var fenginn á skip-
ið sem lagði fljótlega úr höfn. Það sást
nokkru síðar á siglingu fyrir sunnan
Reykjanes. Síðan hefur ekkert til þess '
spurst. En sagan sýnir greinilega að
hundurinn hefur bjargað húsbónda
sínum.
Skrítla.
Þessi smásaga gerðist í Sandgerði
vetrarvertíð eina er Jóhann Björnsson
var formaður á m.b. „Sæborg.“ Það var
allmikið frost, og hált á bryggjunni er
skipverjar voru að bera bjóðin um borð
í bátinn. Dettur einn þeirra á hálkunni
og hvolfdist úr bjóðinu. Þá segir Jó-
hann ofur rólega: „Það var nú náttúr-
lega ekki meiningin að leggja þetta
hérna.“ Ekki voru stóryrðin, en allt
skilst.
Óskars um þetta efni virðast því hafa
vel tekist á þessu húsi, sem að þessu
og ýmsu öðru er mjög til fyrirmyndar.
Eins og fyrr er sagt hefur Óskar
Sveinsson teiknað húsið og haft yfirum-
sjón með byggingu þess. Yfirsmiður
var Finnur Árnason, múrarar Aðal-
steinn Árnason og Erlendur Magnús-
son, málari Lárus Árnason, sem fyrr
er getið. Skreyting annaðist Greta
Björnsson. Uppsetningu myndavéla og
raflögn Sveinn Guðmundsson rafvirki.
Haraldur Sigurðsson sá um miðstöðvar-
lagningu. Gólfdúka lagði Þorbergur
Guðlaugsson. Ástráður Proppé smíðaði
stóla, en Runólfur Ólafsson sá um
bólstrun þeirra.
Kvikmyndavélarnar eru keyptar í
gegn um Guðmund Sigmundsson loft-
skeytamann í Reykjavík, sem fylgdist
með uppsetningu þeirra.
Allir þessir menn sem hér eru taldir
og hafa að þessu unnið eru búsettir hér
á Akranesi nema Greta Björnsson og
Þorbergur Guðlaugsson. Virðist hvert
verkefni fyrir sig og sameiginlega við
þetta verk lofa meistara sinn.