Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1879, Blaðsíða 63
f>egar konúngur var I kirkju. Þá var konúngi sagt til af
þjónum sínum, en hann svaraði, lát mig heyra messuna til
enda, eg vona eg fái að heyra hitt annað af guðsþjónustunni
á öðrum stað. Þegar messan var á enda, gekk hann út úr
kirkjunni með fáu liði og tókst þá snörp orusta við Magnús
og hans lið, en stóð ekki lengi. Eiríkur konúngur barðist við
tíu Dani, að sagan segir, en að síðustu varð hann handtekinn
og hálshöggvinn. Það er sagt, að þar sem blóð hans rann,
spratt upp tær vatnsuppspretta, og er enn kennd við Eirík hinn
helga; hún er í nánd við dómkirkjuna í Uppsölum. Lík hins
helga Eiríks konúngs var fyrst grafið í fornu Uppsölum, en
síðan flutt til Uppsala dómkirkju og hefir Eiríkur hinn helgi
Svíakonúngur verið mest tignaður af sænskum mönnum sem
helgir hafa verið kallaðir. Þó er um það ágreiníngur, hvort
Eiríkur Svíakonúngur hafi verið lýstur helgur, en það er víst
að hann var verndari Svíþjóðar kallaður, og dýrustu eiðar
svarðir við nafn hans. Það var og trú manna, að merki hans
væri sigursælt og var það ríkismerki og mynd hans á. Hátíð
hans var skipuð í Noregi af Magnúsi konúngi Eiríkssyni (Smek)
1342 og var haldin eptir það hinn 18. dag Maímánaðar.
25. Mai var helgaður Úrbanus og kallað Urbanusmessa.
Þessi Úrbanus var hinn átjándi biskup í Róm, árið 232; hann
sneri mörgum til réttrar trúar, og þar á meðal lærðum mönnum
Tiburtius og Valerianus, sem síðan liðu píslarvættis dauða, en
Úrbanus var hálshöggvinn á tíma Severus keisara. Annar
merkilegur maður af helgum mönnum er Úrbanus páfi hinn
sjötti; hann skipaði fyrst að taka upp Krists líkama hátíð, á
fimtudaginn næsta í vikunni eptir Trinitatis eða þrenníngar-
hátíðina, en hann hefir einnig sett fyrstur föstutíðirnar eða
sæluvikurnar, sem haldnar eru að fornu fari fjórum sinnum
á ári, og kallaðar Imbrudagar, einsog áður er getið.
31. M ai. Petronella er sagt að væri dóttir Péturs postula,
og hefir líklega verið skíridóttir hans. Hún lofaði því í æsku
sinni, að giptast aldrei, og hélt þetta loforð. Einusinni beiddi
hennar rómverskur eðalmaður, sem hét Flaccus. Hún beiddi
um þriggja daga umhugsunar tíma, og á þessum tíma fresti
svelti hún sig til dauða.
(Framhaldið síðar).
GÁTA.
eptir Sveinbjörn Egilsson.
Er mín skipan undarlig I heimska dýrið hefir mig
óréttvís og loðin, | og hávís kónga boðin.*
*) Tog; kóngaboðin: lögin, sbr. málsháttinn: svo eru lög
sem hafa tog.
(61)