Dagblaðið Vísir - DV - 19.07.2004, Qupperneq 2
k r\r\r \
r\\ m * X i «
2 MÁNUDAGUR 19. JÚLf2004
Fyrst og fremst DV
Útgáfufélag:
Frétt ehf.
Útgefandi:
Gunnar Smári Egilsson
Rltstjóran
lllugi Jökulsson
Mikael Torfason
Fréttastjóran
ReynirTraustason
Kristján Guy Burgess
DV: Skaftahlíð 24, Rvík, sími: 550 5000
Fax: Auglýsingar: 515 7599 - Ritstjórn:
550 5020 - Fréttaskot: 550 5090
Ritstjóm: ritstjorn@dv.is - Auglýsing-
an auglysingar@dv.is. - Dreifing:
dreifing@dv.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: ísafoldarprentsmiðja
DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagna-
bönkum án endurgjalds.
Hvað veist þú um
Eiö Smára f
Guðjohnsen
1. Með hvaða félagsliði
leikur Eiður Smári
Guðjohnsen?
2. Faðir Eiðs Smára er
einn frægasti knattspyrnu-
maður íslands. Hvað heitir
hann?
3. Með hvaða liði lék Eiður
Smári fyrst í atvinnu-
mennsku?
4. Hvað hefur Eiður Smári
leikið með mörgum liðum í
efstu deild á íslandi?
5. Hvað hefur Eiður Smári
skorað mörg mörk íyrir ísl-
enska landsliðið?
Svör neðst á síðunni
Gegn ríkisreknum
trúarbrögðum
Samtök um aðskilnað
ríkis og kirkju (SARK)
eru nokkur hundruð
manna samtök fólks af
S.A.R.K
ýmsum trúarbrögðum
og fdlks utan trúfélaga
sem sameinast um það
baráttumál að ekkert
trúfélag og engin trú-
arbrögð njóti forrétt-
inda a fslandi. Að
óbreyttu nýtur hið rík-
isstyrkta trúfélag
evangelísk-lútherskra
slfkra forréttinda, með
sérstökum fjárútlátum
umfram önnur trúfélög
og með stjórnarskrár-
bundinni vernd. SARK
telur raunverulegt trú-
frelsi ekki ríkja nema
með aðskilnaði ríkis og
kirkju.
Strandhögg
Algengasta merkingin í
orðinu strandhögg er
skyndiárás frá sjó á land
og í Heimskringlu er það
einkum haft um kvikfé
sem hefur veriö rænt og
rekið til strandar þar sem
þaö var höggvið. Nú orðið
er strandhögg
oft notað um
þær yfirtökur fyr-
irtækja sem koma stór-
kostlega á óvart en sömu
fyrirtæki geta líka blásið
til sóknar og ruðst fram á
nýjum mörkuðum í von
um að ná þar fótfestu.
Málið
Svör við spumingum:
1. Chelsea -2. Arnór Guðjohnsen - 3. PSV
Eindhoven - 4. 2 (Valur og KR) - 5. Níu
mörk
Sykurskatturinn
Fáir hafa áttað sig á að fíkniefnið sykur
er éitt mesta ógnarvopn nútímans,
meginorsök margra sjúkdóma og
fleiri dauðsfalla en þeirra, sem stafa af
áfengi eða tóbaki, ólöglegum fíkniefnum
eða löglegum lyfjum. Sykur er skæðari en
bfllinn og aiiir hryðjuverkamenn heimsins
samanlagðir.
Eðlilegt og sjálfsagt er að fyrr en síðar
verði reynt að stemma stigu við sykri með
skatti og öðrum takmörkunum, sem notað-
ar hafa verið gegn öðru eitri. Afengi og tó-
bak og bflar eru strangt skattlagðar vörur,
tóbak er selt undir borði í verzlunum,
áfengi og lögleg lyf í sérstökum verzlunum.
Ef menn telja að reynslan sýni að unnt
sé að draga úr notkun áfengis og tóbaks
með skatti og öðrum takmörkunum er
eðlilegt framhald að beita sömu aðferðum
gegn sykri. Það þýðir að hreinn sykur og
viðbættur sykur í matvælum sæti háum
skatti og að hreinn sykur verði seldur í sér-
verzlunum.
Sykur varð ekki almenningseign fyrr en
fyrir tæpri öld og hefur orðið á þeim tíma
að heilsufarslegu reiðarslagi fyrir mann-
kynið. Fremst í flokki birtingarmynda hans
er gosið, sem imga fólkið drekkur í lítratali.
En viðbættur sykur er til dæmis lflca í nán-
ast öllum vörum íslenzka mjólkuriðnaðar-
ins.
Margir hafa ekki enn áttað sig á þessu.
En niðurstöður rannsókna tala sínu máU.
Mannslflcaminn er ekki gerður fyrir sykur.
Blóðið fer á ringulreið og boðefnaskipti
heilans einnig. Verst er að sykur er fíkni-
efni. Mikil notkun kallar á enn meiri notk-
im. Menn verða háðir honum eins og tó-
baki.
Sykumeyzla er stærsti þátturinn í offitu
nútúnafólks og sjúkdómum sem fylgja
offitunni. Bandarískar bókabúðir eru fúllar
af hundruðum mismunandi titla sem boða
ýmsar megrunaraðferðir. Fóik kaupir bæk-
urnar og heldur áfram að fitna. Svo sterkur
er sykur að góður vilji má sín lítUs.
íslendingar eru aðrir mestu sykimieyt-
endur heims næst á eftir Bandaríkjamönn-
um. Offita er orðin að sprengjunni í heU-
brigðiskerfi landsins og mun fyrr en síðar
setja fjármögnun þess endanlega úr skorð-
um. Samfélagið hefur ekki ráð á að greiða
herkostnaðinn af óhóflegri sykumeyzlu.
Rfldð mun fljótt reyna að hafa upp í her-
kostnaðinn af sykri með skatti á hann. Þær
hugmyndir sem Hagfræðistofnun Háskól-
ans er að gæla við em hins vegar svo lágar,
að þær em ekki raunhæfar. Verð á sykur-
kflói þarf ekki að hækka um einhverjar pró-
sentur, heldur þarf að margfalda verðið.
Skattur leysir ekki vandann, en útvegar
stjórnvöldum fé tíl að halda áfram að
standa vörð um velferðarkerfið þegar
heUsu þjóðarinnar heldur áfram að hraka
af völdum sykurs.
Jónas Kristjánsson
Gðbbels, Davíö og fjölmlöMp
Já, Hjálmar. Málið
snýst um það eitt að
Davíð Oddsson, sem
segist vera boðberi
frelsis, þarfaðkoma
höggi á þá sem hann
telur óvini sínum. í
blindri heift er hann á
góðri leið með að
koma sér út úr stjórn-
arráðinu.
HJÁLMAR ÁRNAS0N, þingflokksfor-
maður Framsóknarflokksins, ns á
heimsíðu sinni til vamar hinum fjöl-
mörgu fj ölmiðlafrumvörpum Davíðs
Oddssonar sem eru smám saman að
soga Framsóknarflokkinn ofan í
svarthol sem engu skilar aftur.
Hjálmar notar þá sömu aðferð og
Jósef Göbbels, áróðursmálaráðherra
Hitlers, forðum að endurtaka sama
ruglið nógu oft þar til að það verður
tekið trúanlegt af þeirri einu ástæðu
að búið er að segja það svo oft.
„Fuilyrða má að blessað fjöl-
miðlafrumvarpið/Iögin snúist á eng-
an hátt orðið um efnið sjálft," stað-
hæfir Hjálmar sem reyndar verður
seint taUnn með mestu stjómmála-
mönnum sinnar samtíðar.
FYRST HLÓGUM VIÐ A DV okkur mátt-
lausa yfir staðhæfingunni. Allavega
höfum við, l£kt og meirihluú þjóðar-
innar, verið ósátt við efni frumvarps-
ins frá upphafi og sú eindregna skoð-
un okkar snýst ekki um tilfinningar
heldur þá vissu að lögum Davíðs er
beinlínis stefnt gegn okkur rétt eins
og þeim sem starfa hjá öðrum miðl-
um Norðurljósa. Við munum enn
þegar Ámi Magnússon var í pontu Al-
þingis sótrauður af heift að ræða fjöl-
miðlafrumvarpið. Ofstækisfullur var
- hann blessaður veifandi DV til stuðn-
S. ings því að nauðsynlegt væri að setja
t lög á fjölmiðla. Hann veifaði hvorki
c Mogganum né Bæjarins besta á ísa-
“ firði. Hann staðfesti þar með að það
™ þyrfti lög til að koma DV fyrir kattar-
a nef. Ofstækismaðurinn sem sté í
" ræðustól Alþingis vildi hefta tjáning-
(í arfrelsið.
~ Við viljum ekki kalla menn á borð
* við Áma og Hjálmar tilbera Davíðs
enda væri það ljótt af okkur. En þeir
41 fylgjasvosannarlegalínuSjálfstæðis-
c flokksins eftir að þeir hættu að viður-
^ kenna opinberlega að lögin væm sett
™ til höfuðs okkur vegna þess að Davíð
« Oddsson er með Baug á heilanum.
•3 Þeir nýta sér nú Göbbelsaðferðina til
? að koma því inn hjá þjóðinni að „all-
Z ir séu sammála“ um að það þurfi lög
J á fjölmiðla. „Við emm alveg sammála
o því að lög þurfi að setja um fjölmiðla
" en aðferðimar vom ekki réttar og
E tíminn ailtof skammur," jarmar
£ Hjálmar á heimasíðu sinni.
£ HÆGAN NÚ! Halda framsóknar-
menn að þjóðin sé svo heimsk að
~ hún láú heilaþvo sig með stöðugum
" endurtekningum á sömu lyginni.
Meirihluú þjóðarinnar er meðvitaður
um að það er engin sérstök vá sem
kallar á það að tjáningarfrelsið verði
skert vegna þess eins að Davíð og
Fyrst og fremst
hans nánustu em í hatursherferð
gegn ákveðnum fyrirtækjum. Lög á
fjölmiðla eina snúast aðeins um
brengluð viðhorf vaidhafa sem vilja
þagga niður í þeim sem ekki ganga
erinda þeirra í ræðu jafnt og riti. Svo
einfalt er það.
Hjálmar heldur áffarn að rökstyð-
ja nauðsyn þess að fjölmiðlalög, sem
allir vita að em nauðsynleg, verði að
veruleika:
„Sé vilji til staðar mætti svo auð-
veldlega ganga til þeirrar vinnu að
leita þverpólitískrar lausnar í málinu
á grundvelli núverandi frumvarps. í
kjölfarið þarf svo að hefja vinnu við
almenna endurskoðun á stjómarskrá
þar sem allir flokkar taka þátt í vinnu
við helstu þætti, s.s. málskotsréttinn,
aðferðarftæði þjóðaratkvæða-
greiðslu o.fl. Það hlýtur að vera skyn-
samlegra að leggja í slíka vinnu við
aðstæður þar sem mál em hvorki
bundin við einstök tilefrú eða per-
sónur. Það er hin pólitíska skylda,"
ritar Hjálmar og segist hafa á þessum
grundvelli fagnað hinu nýja fjölmið-
lafrumvarpi.
VIÐ VILJUM HJÁLMARIALLT HIÐ BESTA
þótt hann hafi tekið sér stöðu með
hinu illa valdi. Hjálmar hefur ekki
þótt sprettharður í pólitík þótt
frammistaða hans í því að vetnis-
væða landið hafi vakið með okkur
aðdáun á stundum. En vetnið hefur
vikið fýrir þeirri þörf að gelta fyrir
húsbóndann. Hjálmar lýsir í niður-
lagi greinar sixmar þeirri þvermóðsku
stjómarandstöðunnar að vilja ekki
samþykkja fjölmiðlalögin.
„Málið snýst greinilega um allt
annað en fjölmiðlafrumvarp," segir
Hjálmar.
Já, Hjáimar. Málið snýst um það
eitt að Davíð Oddsson, sem segist
vera boðberi frelsis, þarf að koma
höggi á þá sem hann telur óvini sín-
um. f blindri heift er hann á góðri leið
með að koma sér út úr stjómarráð-
inu. Stórir leiðtogar hafa áður orðið
stjómlausir og staðið uppi á endan-
um einir og ærulausir og í fallinu
draga þeir jafnan marga með.
Allir piparsveinar eru ókvæntir
Við á DVhöfum ávallt fylgt þeirri
hugsjón að sannleikurinn sé sagna
bestur. Það sem ekki er satt er enda
vitleysa, og enginn vill vera kennd-
ur við vitleysu. Það vekur athygli
okkar að í Morgunblaðinu virðist á
stundum sem þessari hugsjón sé
fylgt út í slíka öfgar í fréttaflutningi
að ekki verði annað séð en ekkert sé
sagt í fréttinni, heldur nálgist hún
svokölluð a priori sannindi, fyrir-
fram gefin sannindi. Þannig var fyr-
irsögnin: „Ekki verða öll frumvörp
lög“ í blaði gærdagsins, með undir-
fýrirsögninni: „Ræður Alþingis em
misjafnar að lengd.“ Þessar fyrir-
sagnir hafa ekki neitt upplýsinga-
giidi eða fréttagildi, nema kannski
fýrir þá sem ímynduðu sér að öll
frumvörp yrðu lög og þá sem töldu
að allar ræður á þingi væra jafn-
langar.
Galdurinn við síðari fyrirsögn-
ina er að hún getur nánast aldrei
verið ósönn og hefur á
sér blæ mikils áreiðan-
leika. Þetta er almennur
sannleikur sem ekki
verður efast um. Segja
má að þetta sé áreið-
anlegur fréttaflutn-
ingur. Eða að best sé
að segja sem
minnst, í því tilliti.
Til dæmis með fyrirsögninni „Sitt
sýnist hverjum" eða „Betri eða verri
heimur?", sem er aldrei ósönn.
Frétt undir yfirskrift sem segir
ekkert getur ekki talist mikil frétt.
Allir geta slengt fram fýrir-
framsannleika, sem á sér góðan
fulltrúa í setningunni: „Aliir pipar-
sveinar eru ókvæntir". En áreiðan-
leikinn er þess meiri. Ef
sem minnst nýtt
er sagt og
helst al-
sannleikur,
virðist áreið-
anieikinn auð-
vitað mestur.
*Vm£»** aii
vom i*. 1
^Þh.