Tímarit Verkfræðingafélags Íslands - 01.12.1984, Qupperneq 36
viðmiðunarkerfi. Hreyfingarorka
rúmmálseiningar af vökva er:
E|( = -ýp v2 |kgm2s_2/m3, Nm/m3]
v = hraði vökvans |m/s|
p, = eðlismassi vökvans |kg/m3].
hreyfingarorkuhæð, hraðahæð
d. hastighedshojde
e. velocity head, kinetic head
s. hastighetshöjd
þ. kinetische Energiehöhe, Ge-
schwindigkeitshöhc
Hreylingarorkuhæð h|< = E^/y =
v2/2g [m |
Ek = hreyfingarorka vökva |Nm/m3|
y = rúmþyngd vökva [N/m3]
v = straumhraði vökva [m/s|
g = þyngdarhröðun [m/s2].
orkuhæð
d. energiniveau
e. energy head
s. energinivá
þ. Energiehöhe
I vökvaaflfræði er orkuhæð h|í sam-
anlögð stöðuorkuhæð og hreyfingar-
orkuhæð: h^ = hp + h^ =
z + hj, + v2/2 g |m|.
hp = stöðuorkuhæð [m|
h|( = hreyfingarorkuhæð [m|
z = rúmhæð [m]
hþ = þrýstingshæð [m]
v = straumhraði vökva |m/s|
g = þyngdarhröðun [m/s2].
lína orkuhæðar, orkulína
d. energilinie
e. energy head line
s. energilinje
þ. Energiehöhenlinie
Línurit, er sýnir orkuhæð í hverjum
punkti á langsniði leiðslu eða far-
vegar.
Bernoulli-regla (1738)
d. Bernoulli’s ligning
e. Bernoulli equation
s. Bernoullis teorem
þ. Bernoullischer Satz
I æstæðum straumi alvökva er
summa stöðuorku og hreyfmgarorku
alls staðar hin sama:
Ep + Ek = (z + hþ) y + /2 p v2 = fasta-
stærð (sjá stöðuorka og hreyfingar-
orka). Orkuhæðin hg = z + hþ +
v2/2g er þá einnig fastastærð og
orkulínan lárétt.
Ep = stöðuorka [N m/m3]
Ek = hreyfingarorka |N m/m3]
z = rúmhæð [m]
hþ = þrýstingshæð [m]
y = rúmþyngd vökva [N/m3]
p = eðlismassi vökva = y/g [kg/m3]
v = straumhraði vökva [m/s]
g = þyngdarhröðun [m/s2]
orkuhæðartap
d. energitab
e. energy head loss
s. höjdlörlust
þ. Energiehöhenverlust
Þegar raunvökvi streymir, breytist
hluti af hreyfingarorku hans í varma-
orku. Við það verður tap á orkuhæð
(en ekki orku), og orkulína lækkar í
straumstefnu. Orkuhæðartöp má
greina í núningstöp og staktöp.
orkulínuhalli I
d. energiliniens gradient
e. energy gradient
s. energigradient, energilinjens
lutning
þ. Energiehöhengefálle
Hlutfall mismunar á orkuhæðum í
tveim punktum og láréttrar lengdar
milli þeirra, mælt í straumstefnu
eftir farvegi. Eining [m/m].
heildar-orkuhæðartap ht
d. samlet energitab
e. total head loss
s. total energiförlust
þ. Gesamtverlusthöhe
Summa allra staktapa og núnings-
tapa á tilgreindum leiðslu- eða far-
vegarkafla.
orkujafna
d. energiligning
e. energy equation
s. energiekvation
þ. erweiterte Bernoullische
Gleichung
Ef straumur raunvökva í leiðslu er
æstæður frá þversniði 1 til þversniðs
2 og straumlínur samsíða í hvoru
þversniði um sig, er:
2 2
Z1 + hþi + = z2 + h|)2 + tt2^2 + ht(l—2)
Z( = rúmhæð þversniðs 1
hþi = þrýstingshæð í þversniði 1
a 1 = hreyfingarorku-stuðull fyrir
þversnið 1
V[ = meðal-straumhraði í
þversniði 1
ht( 1_2) = heildar-orkuhæðartap í
leiðslunni frá þversniði 1
til þversniðs 2.
hreyfingarorku-stuðull a
d. hastighedsfordelingskoefficient
e. coefficient of velocity head
s. korrektionsfaktor för hastig-
hetshöjd
þ. Geschwindigkeitshöhenbeiwert
Stuðull til leiðréttingar á hreyfmgar-
orkuhæð í orkujöfnu vegna skekkju,
sem myndast, þegar meðalstraum-
hraði v í leiðsluþversniði er notaður í
2. veldi í stað raunverulegs straum-
hraða.
stakviðnám
d. enkeltmodstand
e. conduit form resistance
s. engángsmotstánd
þ. örtlicher Widerstand, Einzel-
widerstand
Staðbundið viðnám í straumi t. d.
við það, að þversnið eða stefna
leiðslu breytist eða leiðslur mætast.
staktap
d. særligt energitab, enkelttab
e. local head loss, singular energy
loss
s. engángsförlust
þ. örtliche Verlusthöhe, Einzel-
verlusthöhe
Orkuhæðartap |m] í straumi vegna
stakviðnáms.
staktapsstuðull £
d. modstandskoefficient £
e. loss coefficient f
s. motstándskoefficient f
þ. Verlustbeiwert £
Einingarlaus stuðull til að reikna
staktap, þar sem stakviðnám á sér
stað.
Borda-Carnot-formúla
d. Borda-Carnot’s formel
e. Borda-Carnot formula
s. Borda-Carnots formel
þ. Borda-Carnot-Formel
Formúla um staktap í straumi, þar
sem leiðsluþversnið víkkar snögg-
lega.
h = £ (vt—v2)2“, þar sem
h = orkuhæðartap [m|
vt = straumhraði fyrir víkkun
leiðslu [m s~1 ]
v2 = straumhraði eftir víkkun
[m s"1 ]
g = þyngdarhröðun [m s"2 |
£ = staktapsstuðull.
hrjúfleiki
d. ruhed
e. roughness
s. ráhet, skrovlighet
þ. Rauheit
Eiginleiki, að innri flötur rörs eða
farvegur er ósléttur, svo að af því
hlýst aukið viðnám gegn vökva-
straumi.
hrýfi k (hvk)
d. ækvivalent sandruhed, ruhed
e. absolute roughness
s. ekvivalent sandkornighet,
ráhetstal k
þ. absolute Rauheit
ákvivalente Rauheit
Mælikvarði fyrir hrjúfleika á innri
fleti í röri eða í farvegi. Flöturinn er
94 _ TÍMARIT VFÍ 1984