Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1895, Blaðsíða 40

ikjörinn forseti þass, en þá er honutn var velt a£ stóli
Jtaus þjóðþingið 24. maí 1873 Mae Mahon fyrir þjóð-
veldis-forseta. |>ann 20. nóv. s. á. var sú ákvörðun
gerð, að forsetatign hans skyldi vara í 7 ár, en 31.
janúar 1879 afsalaði hann sjer forseta-tigninni og öll-
um ríkisstörfum, því að þá böfðu gjörbreytendur (Radi-
kalir) eflst mjög á þinginu, en Mae Mahon hafði jafn-
an heyrt til og hallast að stjórnmálaskoðun viðhald-
enda (konsérvatívir).
Mae Mahon er talirm einn af beztu hermönnum
og beztu herforingjum þessarar aldar. Hann var fram-
úrskarandi hugprúður og hetja svo mikil, að dæma-
fátt er talið. Að hann var yfirunninn af |>jóðverjum
má án efa að miklu leyti kenna óreglu og agaleysi
liðsmanna, skorti þeim á útbúnaði, festu og framsýni,
er svo rammt kvað að í öllum herbúnaði og hermála-
stjórn hjá Prökkum á 3Íðustu ríkisstjórnarárum Napo-
leons keisara III. þ>á er á vígvöllinn var komið vant-
aði liðið kunnáttu og æfing, klæði, vopn og vistir; —
meira að segja vantaði gjörsamlega heilar herdeildir;
þær voru að eins til á pappír í bókum stjórnarinnar.
Jað var því eigi að undra, þótt illa færi, þegar slíkt
lið varð að mæta fjandmönnum vel æfðum og að öllu
búnum á bezta hátt.
Mac Mahon var Frökkum hiun þarfasti maður.
•Stilling hans, lipurð og hyggni var það að þakka að
.þjóðveldið festi svo sterkar rætur meðan hann var for-
seti þess. Hann hjelt ríkinu saman með sterkri hendi
þá er sundrungin var mest og flokkarnir æstastir hverj-
ir gagnvart öðrum. Jafnt mótstöðumenn hans sem
vinir dáðust að því hve rjettlátur hann var, sanngjarn
og drenglyndur, Ó3jerplæginn og vandaður í orðum og
gjörðum, en þó jafnframt einarður, hreinskilinn og op-
inskár.
Sem dæmi þess, hve lítt Mae Mahon var met-
orðagjarn' og valdfús má nefna það fyrst, að honum
var það móti skapi, að gjöra t forseti þjóðveldisins;
var það mest fyrir bænastað leiðtoga ríkisins að hann
tók við þeirri tign, — svo og hið, annað, að hann af-
tók með öllu, að fara að óskum írlendinga, þá er þeir
gjörðu menn á fund hans, báðu hann að gjörast kon-
ung sinn og endurreisa ríki Stuartanna, forfeðra hans.
(34)