Dagblaðið Vísir - DV - 12.03.2005, Qupperneq 20
20 LAUGARDAGUR 12. MARS 2005
Helgarblaó DV
í síðustu viku voru kynntar hugmyndir að nýjum miðbæ í
Garðabæ og á næstunni verður kynning á hugmyndum um
háskólaþorp fyrir Háskólann í Reykjavík á Urriðaholti í
Garðabæ. Ásdís Halla Bragadóttir bæjarstjóri segir aðdrag-
andann langan en á næstu árum er stefnt að því að tvöfalda
íbúafjölda bæjarins sem er nú skyndilega í mikilli sókn í
samkeppni við nágrannasveitarfélögin. Nú þegar hefur bær-
inn náð að laða til sín stórfyrirtækin Marel og Ikea sem mun
opna stórverslun í Garðabæ á næsta ári.
a sd
A ve
±X:
sdís Halla Bragadóttir er fædd í Reykjavík. Hún lauk stúdentsprdíl frá Fjölbrautaskóla
Vesturlands á Akranesi þar sem hún bjó á unglingsárunum. Hún fékk ung áhuga á
stjórnmálum og fór því í stjórnmálafræði í Háskólanum að loknu stúdentsprófi. Á síð-
ustu árum hefur hún fest rætur í svefnbænum Garðabæ sem hún hefur nú vakið upp
værum blundi með eftirtektarverðum hætti.
„Ég hef búið mjög víða, bjó
lengi á Ólafsvík og svo á Akranesi,
í Svíþjóð og Noregi. Ég er búin að
flytja 20 sinnum á ævinni og hef
búið í allskonar húsnæði í margs-
konar hverfum bæði hér á landi og
erlendis. Maðurinn minn er alinn
upp í skólum og íþróttastarfi í
Garðabæ þar sem við höfum nú
fest rætur, allavega í bili. Þetta er
það sem margir Garðbæingar
upplifa, forréttindin við ákveðna
nálægð í þessu samfélagi og vilja
gjarnan að börnin sín fái að upp-
lifa það sama.
Mér finnst ég alltaf verið kom-
in heim þegar ég kem til Ólafsvík-
ur þó ég hafi flutt þaðan þegar ég
var 9.ára. Það er einhver tenging
sem maður virðist móta á ákveðn-
um aldri. Þegar ég keyri inn í
Ólafsvík fer ég út á bryggju og
horfi á sjóinn og finnst ég vera
komin heim," segir hún með
sælusvip. „Að sjálfsögðu er ég
mikill Garðbæingur núna, held
með Stjörnunni og þá er ég Garð-
bæingur. Miðað við flutningatíðni
hingað til á ég örugglega eftir að
flytja aftur," segi Ásdís Halla, hlær
og bætir við að hún sé löngu hætt
að rýna langt fram í framtíðina.
Hún nýtur þess sem hún er að fást
við hér og nú á sama tíma og hún
hlakkar til að sjá hvert tíminn
mun leiða hana í framtíðinni.
Gaman að ögrun ög áskor-
un
„Það er alveg meiriháttar að
vinna hér með arkítektum og
fleirum að hugmyndum og sjá
grunnana verða til og hús rísa,"
segir Ásdís Halla og ástríða henn-
ar fyrir uppbyggingunni í Garða-
bæ skín úr stórum augum hennar.
„Ég hef svo oft upplifað það að líf-
ið getur tekið alls kyns breyting-
um. Maður er kannski alsæll eina
stundina, svo getur komið
skyndilegur hvellur sem öllu
breytir í stutta stund." Aðspurð
um markmið framtíðarinnar seg-
ist Ásdís taka hvern dag fyrir sig
og njóta þess sem hún er að fást
við þessa stundina án þess að
hugsa mörg ár fram í tímann. „Ég
set mér ákveðin markmið í starfi
og fyrir samfélagið sem ég vinn
fyrir. Tek ekki ákvarðanir til lang-
tíma varðandi minn eigin frama
eða starf. Ég held að það sé að
vissu leyti mannskemmandi að
taka ákvarðanir um langtíma
frama. Held að það grafi undan
neistanum og maður hætti jafnvel
að þora að taka áhættur. Ég hef
hrikalega gaman að ögrun og
áskorun. Ég held að ef ég færi að
setja mér einhver markmið um
embætti eða framtíðarstörf, þá
myndi ég ekki lengur þora. Þá
þætti mér ekki gaman lengur,"
segir hún með prakkaralegu
glotti. Helduru aö það hafí áhrif á
börn að fíytja eins oft og þú gerð-
ir? Ég held að það sé allur gangur
á því. Ég var 12 ára þegar ég upp-
lifði það fyrst að fara í bekk að
hausti með sömu krökkum og ég
hafði verið með veturinn áður.
Það þarf ekki endilega að vera
vont. Að vissu leyti getur það auk-
ið samskipta-og aðlögunarhæfni
barnanna sem er mjög mikilvægt.
Fólk hefur mjög gott að því að
breyta um umhverfi. Ég fann það
þegar við fluttum til Bandaríkj-
anna að strákurinn minn hafði al-
veg rosalega gott af því,“ segir
þessi metnaðarfulla kona með
lífsreynslu sem hefur vafalaust
haft áhrif á einbeittan vilja henn-
ar til að byggja upp fallegt og fjöl-
skylduvænt samfélag.
Bróðurmissirinn hefur áhrif
Ásdís Halla er gift Aðalsteini
Jónassyni lögmanni og eiga þau
tvo syni, Jónas og Braga. Hvernig
gengur þér að sameina annasamt
starf og uppeldi drengjanna
þinna? „Aðra hverja viku er ég
hætt hér klukkan fimm og fer í
Bónus og sinni strákunum mínum
eins vel og ég get. Hina vikuna
vinn ég meira og kem oft heim
seint og síðar meir. En ég held að
auk ástar og athygli þurfi börn
festu, reglu og aga. Ég held að það
sé mitt hlutverk sem móður að
gera það. Ég reyni að vanda mig
við það en geng stundum aðeins
of langt í að reyna að vernda þá of
mikið. Ef maður er hræddur um
eitthvað, er maður hræddur um
börnin sín þannig að maður hefur
tilhneigingu til þess að vernda
þau jafnvel of mikið."
Sjálf er Ásdís Halla ein af sex
börnum foreldra sinna. - Tveir
bræður hennar hafa verið í óreglu'
og annar þeirra lést eftir ofneyslu
vímuefna. Hefur það áhrif á þig
sem móðurað hafa upplifað sárs-
aukann við að horfa á eftir nán-
um ættingjum sökkva svona
djúpt? „Slík lífsreynsia mótar
mann það sem eftir er ævinnar.
Þetta var eitthvað sem ég hafði
alist uþp við alla tíð, að eiga
bræður í neyslu. Það óhjákvæmi-
lega verður til þess að maður er
meðvitaður um hversu skelfilegt
þetta er. Maður reynir þar af Ieið-
andi að gera það sem maður get-
ur til þess að forða börnunum
sínum frá þessum erfiða vanda.
Sjálf á ég yndislega foreldra sem
lögðu sig fram við að veita börn-
um sínum alla þá ást og alúð sem
þau gátu. Sú reynsla fyrir þau að
eiga tvo drengi sem fetuðu þessa
braut, leiddi til þess að þau litu á
uppeldi okkar yngri syststranna
með öðrum hætti. Það ér hræði-
legt lífsreynsla að eiga nákominn
ættingja sem er við dauðans dyr á
hverjum degi. En það er lítið sem
maður getur gert þegar menn eru
svo langt leiddir og lífsneistinn
virðist slokknaður".
Bærinn í sögulegri upp-
byggingu
A síðustu mánuðum hefur fast-
eignaverð á höfuðborgarsvæðinu
rokið upp sem aldrei fyrr. Aukið
lánaframboð fjármálastofnana
hefur valdið því að eftirspurn eftir
fasteignum hefur stóraukist sem
hefur orðið til þess að framboð
annar ekki eftirspurn sem er mun
meira, ekki síst á stærri eignum.
Takmarkað lóðarframboð á höf-
uðborgarsVæðinu hefur ennfrem-
ur aukið á þessa þenslu sem ekki
sér fyrir endann á. Ásdís Halla
segir mikilvægt að sveitarfélögin
bregðist hratt við þessum vanda.
„Það er til mjög mikið land á
höfuðborgarsvæðinu og það er al-
veg ljóst að undanfarin tvö til þrjú
ár hefur framboðið engan veginn
mætt eftirspurn og sveitarfélögin
verða að bregðast við því einn,
tveir og nú. Reykjavíkurborg
verður að axla ábyrgð, það er eng-
in spurning. Þetta takmarkaða
lóðaframboð sem hefur sérstak-
lega verið í Reykjavík á undan-
förnum árum hefur haft mjög
slæm áhrif á fasteignamarkaðinn.
Hlutfallslega hefur verið mun
meira lóðaframboð annarsstaðar
en í Reykjavík á síðustu árum, en
Reykjavíkurborg verður að taka
þátt og vera méð lóðir í boði. Tak-
markað lóðaframboð hefur haft
mikil áhrif á hversu hátt fasteigna-
verðið er nú og það er engin
spurning að langstærsta sveitarfé-
lagið ber mikla ábyrgð. Við höfum
aldrei verið með jafn mikla upp-
byggingu í Garðabæ og við mun-
um auka íramboðið ennþá meira
á næstu misserum," segir hún og
bendir á kort með framtíðarskipu-
lagi Garðabæjar þar sem mikil
skipulagsvinna hefur augljóslega
verið unnin til þess að mæta auk-
inni eftirspurn þeirra sem vilja
búa í bænum.
„Við erum búin að vera að taka
upp hverfi og þéttari byggð til
þess að geta. boðið upp á meira
framboð á minna landssvæði. Við
fórum í uppbyggingu á Sjálands-
hverfi í upphafi kjörtímabilssins.
Erum búin að ljúka uppbyggingu
á Ásahverfinu. Einnig erum við að
ljúka samningum um Akrahverfið
sem er gamla Arnarneslandið sem
Jón Ólafsson átti. Svo erum við
komin f skipulagningu á Urriða-
holti. Þar erum við að gera ráð fyr-
ir að geti búið 3000-4000 manns.
Vorum að kynna hugmyndir af
nýjum miðbæ í Garðabæ. Þar
verður íbúðabyggð með verslun
og þjónustu og við erum að gera
ráð fýrir því að þar verði líka íbúð-
ir fyrir um 500 manns. Þegar eitt
hverfi er komið í byggð verðum
við. að vera með annað tilbúið á
meðan eftirspurnin er svona mik-
il. Það sem við erum með í undir-
búningi er 10-11 þúsund manna
íbúabyggð sem við erum að skipu-
leggja til framtíðar. Við erum að
sjá að með áframhaldandi upp-
byggingu fari Garðbæingar vel yfir
20 þúsund manns á næsta áratugi
sem er tvöföldun frá núverandi
íbúafjölda".
Róttækar breytingar á skól-
um
Áður en Ásdís tók við starfi
bæjarstjóra starfaði hún í
menntamálaráðaneytinu sem að-
stoðarmaður Björns Bjarnasonar.
Eitt af hennar helstu verkum í
bæjarstjóratíð sinni hafa verið
róttækar breytingar á skólakerfi
bæjarins sem byggir á því að veita
börnum jöfn tækifæri til náms
með nýju kerfi sem byggist upp á
hugmyndum frjálshyggjunnar.
Það hefur verið eftirtektarvert
hversu mikil sátt hefur verið um
þessar miklu breytingar en mikill
styr stóð um sambærilegar hug-
myndir sjálfstæðismanna í Hafn-
arfirði á sínum tíma. „Við leggjum
áherslu á að gefa börnum jöfn
tækifæri til náms óháð efnahag og
að fjármagnið fylgi nemendum
hvert sem þau fari. Þeir sem hafa
byrjað að gagnrýna þetta mikla
valfrelsi hafa komist að því smám
saman að þetta er bara það besta
sem hægt er að gera fyrir skóla-
kerfið. Fyrir þá íslendinga sem
vilja ekki stéttaskipt samfélag,
fyrir fólk sem vill fara í grunnnám
og skyldunám án þess að þurfa að
borga fyrir það, þá er þessi hug-
myndafræði, þó hún sé lengst til
hægri, miklu betri fyrir samfélag-
ið. Hugmyndafræðin hjá Reykja-
víkurborg þar sem einkaskólarnir
eru sveltir og einungis fyrir börn
sem eiga foreldra sem eiga pen-
inga er ekki af hinu góða. Með
slíku kerfi verður til stéttaskipt
samfélag þar sem aðeins fólk með
fjármagn hefur valfrelsi. Ég held
að það sé svona grundvallarhugs-
un í íslensku skólakerfi að börn
eigi að geta menntað sig óháð
efnahag. Þó við gerum það með
þessum hægrisinnuðu hugmynd-
um um einkarekstur og valfrelsi,
þá er þetta bara hugsjón sem
virkar. Við finnum það hér og for-
eldrar eru almennt alsælir með
þetta fyrirkomulag hér í Garða-
bæ.“
Valfrelsið að virka
Talsverð reynsla er komin á
þetta nýja skólakerfi í Garðabæ
sem aðrir skólar eru farnir að líta
til sem hugmyndafræði framtíðar-
innar í rekstri skóla á landinu.
„Við vorum á dögunum með
kynningu fyrir foreldra barna sem
eru að byrja í skóla næsta haust. Á
kynningunni komu allir skólarnir
saman og kynntu sína skóla og
hvaða þjónustu þeir hefðu að
bjóða. Skömmu síðar urðu for-
eldrar að vera búnir að velja skóla
til þess að senda börnin sín í
næsta vetur. Þetta leiddi til þess
að skólastjórar og kennarar keppt-
ust við að sýna hvað þeir hefðu
fram að færa. Þetta er svo
skemmtilegt að vera með skóla
sem eru á tánum og vilja gera allt
til þess að börnunum líði vel og
gangi vel í skólanum. Það sama
höfum við verið að gera í leikskól-
unum. Við erum að sjá það í öllum
könnunum og viðtölum við for-
eldra að þeir eru mjög ánægð með
þjónustuna. Þetta er stefna sem
virkar hérna."
Svefnbær að vakna
Garðabær hefur lengi verið
hálfgerður svefnbær á milli Kóp-
vogs og Hafnarfjarðar. Lítið hefur
farið fyrir bænum þar til á allra
síðustu árum. Segja má að upp-
hafið hafi verið flutningur stórfýr-
irtækissins Marel úr Reykjavík í
Garðabæ fyrir nokkrum árum. Á
síðustu dögum kynnti bærinn
hugmyndir um framtíðar miðbæ
og í næstu viku verður kynnt hug-
mynd að stóru háskólaþorpi á Ur-