Freyr - 01.03.1947, Blaðsíða 9

FREYR
91
bú um alllangt skeið. Fyrirkomulag þeirrar
tækni hefir nú verið fullkomnað, svo að
réttmætt er talið að mæla með henni til
afnota fyrir almenning.
Tækni þeirri, sem hér er um að ræða, er
Þannig fyrir komið, að nokkrar sköfur,
jafnlangar og flórinn í fjósinu er breiður,
eru festar á stálvíra, er liggja að endi-
löngum flór. Þegar orkulindin dregur vír-
ana færast sköfurnar eftir flórnum og
úraga þá með sér það er í honum liggur
unz það fellur í kassa, sem er við hinn
enda flórsins, eða í rauf, sem er gerð í þeim
tilgangi að taka við mykjunni, og tekur
Þar við annað flutningakerfi, sem flytur
áburðinn úr fjósinu.
Kassi sá sem mykjan fellur í hreyfist
einnig á stálvírum, er liggja í gegnum hlið-
VeSg fjóssins og út á haug, en þar leika
vírarnir um trissu á háum staur. Þegar
kassinn með mykjunni er hátt yfir haugn-
um hvolfist hann fyrir tilverknað sérstaks
útbúnaðar og fellur þá það sem í honum
er á hauginn, en kassinn fer áleiðis inn í
fjós aftur.
Hve mikilli útbreiðslu þessi útbúnaður
uiun ná, er enn ekki séð. Sumarið 1945 var
hann í tilraun á Gustavsberg, búgarði, sem
ssensku samvinnufélögin eiga skammt frá
Stokkhólmi, og sá ég hann þá í gangi en
endurbætur hafa verið gerðar á kerfinu
síðan. Um það skal þó sagt, að líklega
verða slík tæki notuð á ýmsum stærri býl-
um, en bændur sem hafa aðeins 10—30
Sripi í fjósi munu varla nota hann, fyrst
um sinn að minnsta kosti. En vera má að
endurbætur verði á gerðar svo að slíkt geti
°rðið hvers manns gagn til afnota.
Að þessu hafa svo margir ókostir loðað
við sjálfvirk flórmoksturstæki, að mönn-
irtl hefir ekki þótt keppikefli að fá þau í
fjósin.
Okostir þeirra hafa meðal annars verið
taldir: Smithætta, ef næmur sjúkdómur
er í fjósinu, slys, ef kýr standa í flór þegar
sjálfvirki útbúnaðurinn fer í gang og eng-
inn er í fjósi til eftirlits, og svo bilanir á
kerfinu. Hvort hægt er, og á hvern hátt
getur tekizt að komast hjá þessum ann-
mörkum, mun reynslan sýna.
2. Jötur á færibandi.
Miklu meiri athygli mun vekja önnur
nýjung, sem þó er enn á tilraunastigi í
Svíþjóð, en það er sjálfvirkt flutningakerfi
fyrir fóðrið úr hlöðu í fjós. Hefir miklu
fjármagni verið varið til tilrauna í þessum
efnum. Sænskur verkfræðingur að nafni
Sellergren, hefir unnið að þessu af kappi
á búgarði sínum og rannsóknarstofnun
landbúnaðarbyggjnga hefir aðstoðað. Hefir
hún nokkur kerfi af svipuðu tagi til athug-
unar og rannsókna.
Kerfi Sellergrens er þannig, að á hring-
braut, sem fest er í loftið yfir fjósinu, eru
hengdar körfur, sem dregnar eru eftir
brautinni, en þar eð brautin liggur fram
hjá votheyshlöðu, kraftfóðurgeymslu og í
þurrheyshlöðu, er hægt að setja í körfurnar
allar tegundir fóðurs þegar þær hreyfast
eftir brautinni. Hirðirinn getur verið úti í
hlöðu í ró og næði og vegið eða mælt
skammtinn í þá körfu, sem ákveðinni kú
er ætluð. Hann fyllir körfuna, eða meysinn,
mundum við segja, því að það er tréílát
með vinkiljárn á hornum. Þegar gjafatími
er kominn er aflgjafinn settur í gang, en
hann knýr stálvírinn, sem dregur meysana
inn í fjós eftir brautinni. Á hvern meys er
fest spjald með nafni og öðrum upplýsing-
um um hverja kú, svo og hve mikið fóður
hún á að fá til þess að þörfinni sé fullnægt
samkvæmt nythæð.
Milligerðin milli báss og jötu er þannig
útbúin, að lóðréttar stengur hreyfast til
beggja hliða svo að kýrnar geti stungið