Freyr - 01.03.1947, Page 15

FREYR
93
þurfti árlega að meðaltali ca. 15% til
að halda ánum við. Á bæjum í C-flokki
ferst þó árlega úr mæðiveiki meira en 10%,
því að meðalaldur fjárins er mun lægri
en þar sem heilbrigt fé er. Ef mæðiveikin
hætti t. d. skyndilega að drepa fé á þess-
um bæjum, myndi viðhladið falla niður í
5—10% fyrstu 4—6 árin. Þótt viðhaldið
í C-flokki sé svo hátt sem það er, þá er
mikill munur á, hve það er lægra en á
árunum í A-flokki, eða 13.3%. Þessi mun-
ur er svo mikill að það má telja gerlegt
að búa við vanhöldin í C-flokki en með
öllu ógerlegt að reka arðvænleg fjárbú
með þeim vanhöldum, sem eru á fénu í
A-flokki.
Meðalviðhaldið á öllum bæjunum í A,B
og C-flokkum síðustu 7 árin hefir verið
30.9%. Hæst var það árið 1945, 37,7% en
lægst 1941, 26.6%. Annars hafa sveiflur
orðið litlar, hið árlega viðhald ánna á
þessum bæjum hefir verið um 31% síðustu
7 árin, nema aðeins hærra 1943 og ’45 en
lægra 1941 og ’44. Meðalvanhöldin hafa
alls ekki farið minnkandi á þessu tíma-
bili, (sjá töflu I.), þó þau hafi minnkað
á sumum bæjum t. d. Kjalvararstöðum, þá
hafa þau aukist á öðrum t. d. Nesi.
Lítið hefir verið unnið að því, að kyn-
bæta féð á þessum bæjum með tilliti til
hreysti, nema á Kjalvararstöðum, Gils-
bakka og Nesi. Þessar kynbætur hafa gert
gagn á Kj alvararstöðum og lítilsháttar á
Gilsbakka, en komið áð engu gagni í Nesi.
Línurit A sýnir hve mörg % af ánum í
hverjum flokki af hverjum árgangi síðan
1935, voru í janúar 1946 lifandi, dauðar úr
mæðiveiki og dauðar af öðrum orsökum.
Línurit C sýnir hins vegar hve mörg %
af ánum í hverjum flokki af hverjum ár-
gangi síðan 1935 hafa verið lifandi í árs-
byrjun ár hvert síðan 1938. Sézt þar glöggt
að fjárdauðinn er mestur á 3 og 4 aldurs-
ári ánna.
Á þeim 14 bæjum í Reykholtsdal og ná-
grenni, sem hér um ræðir, var féð sam-
tals, áður en mæðiveikin fór að geysa
3293 kindur. Fæst varð það 1939 aðeins
1569 en flest hefir það orðið aftur 2618
árið 1943 en síðan hefir því fækkað aftur
niður í 2192 í ársbyrjun 1946.
Miðfjörðurinn.
Tafla II. og línurit B og D sýna van-
höldin, viðhald fjárstofnsins o. fl. á þeim
bæjum í Miðfirði, þar sem fylgst hefir
verið með vanhöldum fjárins síðan 1939.
Féð á þesum bæjum hefir verið flokk-
að í 3 flokka A, B og C á sama hátt og í
Reykholtsdal. í A-flokki, þar sem van-
höldin hafa verið mest eru fjárstofnar af
17 bæjum, í B-flokki, þar sem vanhöldin
hafa verið í meðallagi eru fjárstofnar af
11 bæjum en í C-flokki, þar sem vanhöldin
hafa verið minnst, eru fjárstofnar af að-
eins 5 bæjum.
í A-flokki hefir meðalviðhald ánna síð-
ustu 7 árin veriö 37.0%, í B-flokki 30.8%
og í C-flokki 21.3%. Þetta eru svipaðar
niðurstöður og í Reykholtsdal nema færra
hefir farist á bæjunum í C-flokki í Mið-
firði en í Reykholtsdal á sama tíma. —
Hins vegar eru hlutfallslega mun fleiri
fjárstofnar í A-flokki í Miðfirði en i
Reykholtsdal, enda er féð í Miðfirði nokkru
næmara en í Reykholtsdal.
Miðalviðhald á öllum ánum í A, B og C-
flokki 1 Miðfirði síðustu .7 árin hefir verið
32.6% en var 30.9% í Reykholtsdal Hæst
var viðhaldið árið 1943, eða 41.1% en lægst
árið 1939 aðeins 21.9%. Önnur ár hefir
árlegt viðhald verið yfir 30% og lítill mun-
ur á því frá ári til árs.
Hið óvenjulega mikla viðhald ánna árið
1943 mun hafa orsakast að nokkru leyti